1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru ar 3 Gorffennaf 2018.
2. Pa gamau y bydd Llywodraeth Cymru'n eu cymryd i ymateb i argymhellion adroddiad y Pwyllgor Plant, Pobl Ifanc ac Addysg, 'Cadernid Meddwl'?
Cyhoeddwyd ein hymateb ar 27 Mehefin. Mae yn cydnabod, yr adroddiad gwreiddiol, y cynnydd a wnaed, ond nid oes unrhyw amheuaeth bod mwy y mae angen ei wneud i wella iechyd meddwl a llesiant pobl ifanc. Gallaf sicrhau'r Aelodau y byddwn yn archwilio'n ofalus iawn yr argymhellion hynny yr ydym ni wedi eu derbyn mewn egwyddor ac yn edrych yn ofalus iawn ar beth arall y gallem ni ei wneud er mwyn rhoi sicrwydd i'r pwyllgor a'r adroddiad y mae wedi ei lunio.
Prif Weinidog, mae aelodau pwyllgor o bob plaid, llawer o weithwyr addysg ac iechyd proffesiynol, yn ogystal â phlant ysgol, wedi gweithio'n galed dros fisoedd lawer i lunio'r adroddiad hwn, 'Cadernid meddwl'. Cyfarfu ein Cadeirydd gyda chi yn bersonol wedyn i ofyn i chi arwain ymateb traws-Lywodraeth, gan ein bod ni angen i'r Ysgrifennydd iechyd ymgysylltu â'n gwaith gymaint â'r ysgrifennydd Addysg. Prif Weinidog, beth sydd gennych chi i'w ddweud wrth bawb a helpodd gyda'n hadroddiad nawr eu bod nhw'n gweld nad ydych chi wedi derbyn dim ond saith o'r 28 argymhelliad a wnaed, a bod wyth wedi eu gwrthod yn gyfan gwbl neu'n rhannol, tra dywedwyd bod 13—ac mae llawer yn gresynu defnydd cynyddol Llywodraeth Cymru o'r ymadrodd ochr-gamu hwn—wedi eu derbyn mewn egwyddor yn unig?
Wel, fy nealltwriaeth i yw bod yr adroddiad yn gwneud un argymhelliad allweddol a 27 o argymhellion ar wahân. Rydym ni wedi derbyn yn llawn neu'n rhannol 23 o'r argymhellion hynny. Mae'n bwysig, pan fo argymhellion yn cael eu derbyn mewn egwyddor, ein bod ni'n edrych yn ofalus iawn ac o ddifrif ar sut i weithredu neu fwrw ymlaen â'r argymhellion hynny, a byddwn yn gwneud hynny gan ein bod ni'n ymwybodol, wrth gwrs, fod iechyd meddwl yn un o'r meysydd o flaenoriaeth allweddol i ni, a nodwyd yn 'Ffyniant i Bawb'.
Prif Weinidog, rydych chi'n gwbl ymwybodol o fy mhryder mawr ynghylch ymateb Llywodraeth Cymru i 'Cadernid meddwl'. Nawr, nid wyf i eisiau achub y blaen ar y ddadl yn y pwyllgor yfory, gan na fyddai'n bosibl gwneud cyfiawnder â'r mater hwn mewn cwestiwn, ond a gaf i ofyn i chi roi eich sicrwydd i mi y gwnewch chi ystyried yn ofalus iawn yr hyn sy'n digwydd yn y ddadl honno yfory, gyda'r nod o sicrhau ein bod ni wir yn cael y newid sylweddol sydd mor daer ei angen arnom ni ar gyfer ein plant a'n pobl ifanc?
Cewch. Gallaf roi'r sicrwydd hwnnw i'm ffrind a'm cyd-Aelod. Gwn fod hwn yn fater y mae wedi rhoi llawer iawn o ymroddiad iddo, ac rwyf i eisiau gwneud yn siŵr mai ymateb y Llywodraeth yn y tymor hwy yw'r math o ymateb y byddai hi, ac aelodau eraill y pwyllgor, eisiau ei weld. Bydd dadl lawnach yfory, wrth gwrs, a gellir ystyried y materion hyn yn fwy manwl bryd hynny.
Rydw innau hefyd eisiau cofrestru fy siom, a dweud y gwir, ar ymateb cwbl lipa'r Llywodraeth i argymhellion yr adroddiad yma. Yn amlwg, i fi, nid yw'r Llywodraeth yn rhannu'r un uchelgais ag aelodau'r pwyllgor o safbwynt y newid trawsnewidiol sydd ei angen yn y maes yma, yn enwedig wrth edrych ar y trajectory o ran y cynnydd yn y broblem rydym ni'n ei weld. Mae'n rhaid i ni gwrdd â'r her yna gyda llawer mwy o frwdfrydedd na derbyn mewn egwyddor, sydd, i fi, yn god, yn aml iawn, am fusnes fel arfer.
Nawr, mae cael mwy nag un Ysgrifennydd Cabinet neu mwy nag un Gweinidog yn gyfrifol am rai meysydd weithiau'n gallu bod yn gryfder, ond i fi, yn yr achos yma, mae'n amlwg yn wendid, oherwydd nid oes dim un person yn cymryd gafael, yn cymryd perchnogaeth o'r gwelliannau ac yn gyrru'r newidiadau yna drwyddo. Felly, a gaf i ofyn a wnewch chi, fel Prif Weinidog, oherwydd natur y modd y mae'r pwyllgor yn teimlo bod yn rhaid i hyn nawr fod yn flaenoriaeth genedlaethol, gymryd y rôl yna?
Wel, os oes eisiau gwneud hynny, fe wnaf i hynny, wrth gwrs, yn enwedig gyda CAMHS. Fel rhywun sydd â phrofiad agos gyda CAMHS, a gwybod am a gweld rhai o'r problemau mae rhai pobl wedi cael ynglŷn â'u plant yn enwedig, mae hyn yn rhywbeth rydw i'n moyn sicrhau sy'n cael ei yrru ymlaen. A gaf i ddweud hyn wrth Aelodau: fe fyddaf i'n cymryd ystyriaeth, wrth gwrs, o'r ddadl fory ac, wrth gwrs, bydd y Llywodraeth yn ymateb fory, a hefyd ar ôl fory, er mwyn sicrhau ein bod ni'n gallu cryfhau'r gwasanaethau sydd ar gael i bobl?