Yn gynharach eleni, roeddem yn coffáu canmlwyddiant Deddf Cynrychiolaeth y Bobl 1918. Derbyniodd mwy na 5 miliwn o ddynion dosbarth gweithiol yn bennaf y bleidlais a daeth bron 8.5 miliwn o fenywod yn bleidleiswyr hefyd. Ond ni chafodd y menywod hyn yr etholfraint ar sail gyfartal. Yn hytrach, o dan y Ddeddf honno, roedd yn rhaid i bleidleiswyr newydd a oedd yn fenywod fod dros 30 oed. Roedd yn rhaid iddynt hwy neu eu gwŷr fodloni cymwysterau eiddo llym hefyd. Roedd yn rhaid i gydraddoldeb o ran yr etholfraint aros degawd arall. Ar 2 Gorffennaf 1928 y daeth Deddf Cynrychiolaeth y Bobl (Etholfraint Gyfartal) yn gyfraith. Roedd y Ddeddf hon yn caniatáu i bob menyw dros 21 oed bleidleisio, heb ystyried yr eiddo roeddent yn berchen arno, heb ystyried eu gwŷr.

Mae rhai sylwebyddion wedi cyfeirio at y consensws a'r diffyg dadlau ynglŷn â hyn, gan awgrymu, efallai, fod yna elfen o anocheledd hanesyddol. Mae'n rhaid i ni beidio â gwneud y camgymeriad o anwybyddu natur drawsnewidiol Deddf 1928. Daeth gwleidyddiaeth yn fwy cynrychioliadol. Cafwyd cynnydd o oddeutu 7,000 yn nifer yr etholwyr yn Aberdâr, er enghraifft, ac o'r diwedd, gallai menywod bleidleisio ar sail gyfartal i ddynion bellach. Mae esgeuluso'r achlysur hanesyddol hwn hefyd yn gwneud anghymwynas â'r ymgyrchwyr a fu'n brwydro yn y cyfamser dros yr egwyddor hon o gydraddoldeb, ymgyrchwyr fel Is-Iarlles Rhondda. Gyda Deddf 1928 yn dathlu ei phen blwydd yn 90 oed, rydym yn cofio'r hyn a alwyd gan un sylwebydd 'y symlaf, ac eto'r mwyaf radical o ddiwygiadau'.