Yn amlwg mae hwn yn fater anodd, wynebu mecaneg newid. Yr achos a wnaed gan fwrdd iechyd Hywel Dda yw'r un dros gynaliadwyedd gwasanaethau, nid yn awr, ond ymhen 10 mlynedd, ac rydym eisoes yn gweld bod ein gwasanaethau ysbyty yn ei chael hi'n anodd o dan y galw ychwanegol a goblygiadau poblogaeth sy'n heneiddio heddiw. Eisoes ceir prinder gofal y tu allan i oriau ar nifer o benwythnosau yn yr unedau sy'n gysylltiedig â'r ysbytai'n unig, heb sôn am y pwysau ar y wardiau, lle mae oedran cyfartalog cleifion ysbyty'r Tywysog Philip yn 82 mlwydd oed.

Yn amlwg, mae angen adlewyrchu'r newidiadau hyn yn y gymdeithas yn y ffordd yr ydym yn gweithredu ac yn trefnu ysbytai. Rwy'n credu bod cytundeb cyffredinol ynglŷn â hynny. Daw'r anhawster o'r wleidyddiaeth ac ymgysylltiad â'r cyhoedd a'r claf ar oblygiadau hynny i'n hysbytai lleol. Yn amlwg, nid yw hynny'n hawdd, ac rwyf wedi bod yn feirniadol o'r ffordd yr ymgysylltodd Hywel Dda yn hynny o beth wrth geisio rheoli'r ddadl, peidio â chymryd rhan mewn cyfarfodydd cyhoeddus, dosbarthu dogfen ymgynghoriad cyhoeddus a oedd bron yn annealladwy. Felly, mae'r ffordd y maent wedi cynnal yr ymgynghoriad yn amherffaith, ond credaf na ellir dadlau bod angen wynebu newid. Ond wrth gwrs, rydym am weld newid er gwell.

Rwy'n falch o'r cyhoeddiad y bore yma fod opsiwn A wedi'i dynnu'n ôl. Gyda phoblogaeth o faint Llanelli, o ystyried y rôl y mae ysbyty'r Tywysog Philip yn ei chwarae yn ecosystem ysbytai Hywel Dda fel canolfan hyfforddiant, nid wyf yn credu y byddai wedi bod er lles gorau'r bwrdd iechyd nac er budd pobl Sir Gaerfyrddin i israddio hwnnw'n ysbyty cymuned. Ac rwy'n falch fod y bwrdd iechyd wedi gwrando ac ystyried yn amyneddgar y dadleuon a gyflwynwyd, nid yn unig gennyf fi a fy nghydweithiwr, Nia Griffith AS, ond hefyd gan yr ymatebion i'r ymgynghoriad, lle dywedodd eu staff eu hunain mewn ymateb i'r ymgynghoriad nad oedd opsiwn A yn dderbyniol, a bod opsiwn B yn ateb gwell. Felly, i'r graddau hynny, mae'n rhyddhad i mi fod y canlyniad fel y mae. Fel y dywedodd David Rowlands ar y dechrau, mae deiseb gan ymgyrch SOSPPAN, yr ymgyrch 'achubwch ein gwasanaethau', sydd i ddod gerbron y Pwyllgor Deisebau—deiseb o 13,000 o lofnodion—eto i gael ei chlywed.

Gan edrych ar ganlyniad y penderfyniad y bore yma gan y bwrdd iechyd, credaf fod nifer o bethau y maent wedi cytuno iddynt mewn ymateb i'r ymgynghoriad yn galonogol, ond mae angen inni gadw llygad gofalus arnynt. Un yw argymhelliad 7, sef datblygu cynllun manwl i fynd i'r afael â'r pryder mawr a glywyd ynglŷn â mynediad. Yn benodol, maent yn bwriadu gweithio gyda gwasanaeth ambiwlans Cymru i edrych ar gludiant cleifion—ac edrych ar fodelau newydd ar gyfer symud pobl o gwmpas. Dyma fan gwan y newid i mi. Pan nad oes gan 25 y cant o bobl gar at eu defnydd, a phan fo'r rhai sydd â char at eu defnydd awr i ffwrdd o ysbyty—. Bydd rhai o fy etholwyr yn agosach at ysbyty Treforys; byddant yn agosach at ysbyty Tywysog Cymru; byddant yr un mor agos at ysbyty Mynydd Bychan ag y byddant i'r ysbyty yn Hendy-gwyn ar Daf. Felly, yn amlwg, mae mynediad yn mynd i fod yn allweddol ar gyfer gwneud i unrhyw newidiadau weithio.

Yr argymhelliad arall, argymhelliad 8, yw'r defnydd o dechnoleg, a oedd yn un na chafodd ei ddatblygu'n ddigonol o gwbl yn yr argymhellion a gyflwynwyd gan Hywel Dda. Clywais ar y gweddarllediad y bore yma Dr Alan Williams, sy'n arweinydd clwstwr ar gyfer Llanelli, yn dweud bod eu cynllun i fanteisio i'r eithaf ar y defnydd o dechnoleg, a ddangoswyd ar sleidiau drwy iPhone—. Dywedodd mai'r realiti yn y GIG heddiw yw'r ffaith nad iPhone fydd hyn yn ei olygu; y gwir amdani yw mai defnydd o beiriant ffacs fydd hyn yn ei olygu. Rydym wedi trafod yn y Siambr hon o'r blaen beth yw realiti cyflwr digidol y GIG heddiw. O ystyried cyflymder y newid y mae Gwasanaeth Gwybodeg GIG Cymru wedi gallu ei sicrhau hyd yma, er bod hyn 10 mlynedd yn y dyfodol, rhaid bod rhywfaint o amheuaeth ynglŷn ag a ydynt yn mynd i allu ei gyflawni o ran y strwythur sydd iddo a'r adnoddau sydd ganddo ar hyn o bryd. Felly, yn amlwg, rhaid unioni hynny, oherwydd mae'r potensial i leihau'r angen i deithio yn y lle cyntaf drwy ddefnyddio gwasanaethau digidol, fel y gall pobl gael mynediad at wasanaethau heb orfod mynd i ysbyty, yn enfawr ac ni fanteiisir ar hynny, naill ai yng nghynlluniau Hywel Dda na chan y GIG yng Nghymru yn fwy cyffredinol.

Mae rhai pethau'n dal i beri pryder yn yr ymateb o safbwynt fy etholwyr, ac mae lefelau ymddiriedaeth yn isel. Maent yn dweud y ceir adolygiadau cynhwysfawr o hyd—. Er y bydd gwasanaethau acíwt yn aros yn ysbyty'r Tywysog Philip, bydd angen adolygiadau cynhwysfawr wrth gynllunio'r newid i'r gwasanaeth er mwyn sicrhau bod meddygaeth acíwt yn mynd i fod ar gael ym mhob ysbyty. Felly, ar ôl dweud ar y naill law y bydd meddygaeth acíwt yn cael ei chadw yn ysbyty'r Tywysog Philip, mae yna rybudd braidd yn sinistr y gallai fod brwydrau yn y dyfodol o hyd, ac yn sicr byddaf yn cadw llygad barcud ar hynny. Diolch.