Part of the debate – Senedd Cymru am 4:02 pm ar 2 Hydref 2018.
A gaf i ddweud wrth Steffan Lewis fy mod i'n gwerthfawrogi beth ddywedodd ef am y cyd-destun rŷm ni'n ei wynebu pan oeddem ni'n creu'r gyllideb yma? Mae yn gyd-destun anodd dros ben. Wrth gwrs, mae Steffan Lewis yn awgrymu y bydd annibyniaeth yr ateb i'r pethau yma yng Nghymru. Nid wyf yn meddwl ein bod ni'n mynd i gytuno â hynny ar ochr y Llywodraeth.
Ar beth ddywedodd ef am free school meals, nid wyf cweit yn deall, a dweud y gwir. Rŷm ni'n mynd i roi mwy o arian i mewn i'r gyllideb. Bydd nifer fawr o blant yn cael bwyd am ddim yn ein hysgolion ni drwy'r arian rŷm ni'n ei roi, ac rŷm ni'n mynd i roi beth rydw i wedi clywed Kirsty Williams yn ei alw'n cohort protection. Os ŷch chi'n dechrau o dan y rheoliadau sydd gyda ni yn awr, rŷch chi'n mynd i aros o dan y system yna nes eich bod chi'n mynd lan i'r ysgol uwchradd neu nes eich bod chi'n dod i ben ar eich amser yn ein hysgolion.
Rydw i'n gwerthfawrogi beth ddywedodd Steffan Lewis hefyd am LDT a'r arian rŷm ni wedi llwyddo i dynnu mewn yn y chwarter gyntaf o'r flwyddyn ariannol bresennol. Ac, wrth gwrs, rydw i'n cytuno â beth ddywedodd ef: arian i Gymru yw hwnnw, nid arian i fynd yn ôl i'r Trysorlys. Y rheswm pam rydw i'n dweud hynny yw ein bod ni'n tynnu'r arian i mewn, rydw i'n meddwl, achos y gwaith y mae'r WRA yn ei wneud, gan ganolbwyntio ar y sefyllfa yng Nghymru a llwyddo i gael yr arian i mewn fel yna.
Rŷm ni'n ymwybodol o addysg bellach, ond, wrth gwrs, nid ydyn nhw wedi dod i ben â'r trafodaethau ar sut maen nhw'n mynd i gyflogi staff yn y flwyddyn ariannol nesaf. Jest i ddweud, i ddechrau, ar beth ddywedodd Steffan, bydd yn rhaid inni newid y gyfraith i fod yn glir, ledled Cymru, fod care leavers wedi eu tynnu mas o'r dreth gyngor, ac mae'r un peth, rydw i'n meddwl, yn mynd i ddigwydd os ydym ni'n bwrw ymlaen â beth ddywedais i am ysgolion ac ysbytai preifat, ond rŷm ni'n mynd i fynd mas i siarad â phobl am beth rŷm ni'n ei awgrymu.