Part of the debate – Senedd Cymru am 4:28 pm ar 9 Hydref 2018.
Diolch i'r Gweinidog am gyflwyno'r ddadl heddiw, ac rwy'n credu y bu cyfraniadau diddorol gan bawb hyd yma. Rwy'n cytuno â'r Gweinidog bod angen system adsefydlu yn ogystal â system gosbol, ac edrychaf ymlaen at ddarllen ei lasbrint ar gyfer troseddwyr benywaidd ac ifanc. Gobeithio y bydd hynny'n symud y ddadl yn ei blaen, ac y gallwn edrych ar bethau ychydig yn fanylach. Nid wyf yn argyhoeddedig, fodd bynnag, na allwn ddatrys y problemau yn y system cyfiawnder troseddol ar sail y DU gyfan. Fe wnaeth Mark Isherwood godi'r mater bod problemau tebyg i'w cael yng ngwasanaeth carchardai'r Alban lle mae'r mater wedi'i ddatganoli, felly rwy'n credu bod angen inni gadw hynny mewn cof.
Y rheswm yr wyf yn anghytuno gyda'r Ceidwadwyr, o ran beth y maen nhw'n ei wneud ar sail y DU gyfan, yw'r mater o breifateiddio gwasanaeth carchardai. Nid oes unrhyw dystiolaeth go iawn yr ydym wedi'i gweld sy'n cefnogi'r farn bod carchardai preifat yn cael eu rhedeg yn well na'r rhai sy'n cael eu rhedeg gan y gwasanaeth carchardai. Yn wir, mae'r dystiolaeth yn tueddu i awgrymu'r gwrthwyneb. Felly, yn UKIP, yn sicr nid ydym o blaid unrhyw system sy'n symud tuag at fwy o garchardai preifat.
Byddwn yn tueddu i gytuno â'r pwyntiau a wnaeth nifer o bobl: ceir llawer o bobl yn y carchar nad ydyn nhw'n dreisgar ac nad ydyn nhw'n peri unrhyw fygythiad corfforol i gymdeithas yn gyffredinol, felly gallwn gytuno y dylid gwneud ymdrechion i adsefydlu'r troseddwyr hynny y gellir eu hadsefydlu, oherwydd gellid gostwng y gost i gymdeithas yn gyffredinol drwy ryw fath o ymyrraeth gymharol gynnar ym mywydau'r bobl hyn.
O ran carcharorion benywaidd, dylem ystyried yr angen i'w hadsefydlu, wrth gwrs, ac mae'n ddigon posibl yn wir nad oes angen carcharu llawer ohonynt yn y lle cyntaf. Ond, er ein bod yn cytuno bod angen inni edrych ar hynny, yn sicr, os oes angen cael carchar i fenywod yng Nghymru oherwydd yr anawsterau a geir yn sgil carcharorion benywaidd yn gorfod cael eu carcharu yn Lloegr, yna rhaid inni edrych ar adeiladu'r carchar hwnnw yng Nghymru o bosibl, ac wrth gwrs nid ydym yn gwrthwynebu'r syniad o adeiladu rhagor o garchardai os yw hynny'n angenrheidiol ar gyfer diogelwch y gymuned.
Felly, dyna'r pwyntiau eang yr hoffwn eu gwneud heddiw, a diolch i chi. Diolch yn fawr.