Nid oes gennyf lawer iawn i'w ychwanegu at yr hyn rydym newydd ei glywed gan y Llywydd. Credaf ei bod hi'n bwysig nodi bod gennym y pwerau hyn a dylem eu defnyddio. Er bod y cwestiynau mwy anodd o bosibl wedi'u cadw'n ôl ar gyfer ail Fil, mae diben difrifol i'r Bil hwn yn ogystal, a'r hyn a olygaf yn benodol yw newid enw'r Senedd hon. Nid prosiect porthi balchder yn unig ydyw. Pwrpas hyn yw helpu pobl Cymru i ddeall beth yw'r lle hwn, sef deddfwrfa sylfaenol, Senedd go iawn, a pheth pellter oddi wrth y Cynulliad a sefydlwyd yn 1999. Mae pawb ohonom yn teimlo'r rhwystredigaeth, rwy'n siŵr, beth bynnag fo'n pleidiau, pan fyddwn yn curo ar ddrysau, nad yw pobl eto'n deall y gwahaniaeth rhwng Llywodraeth Cymru a Chynulliad Cymru, neu hyd yn oed yn deall beth y mae Cynulliad Cymru'n gyfrifol amdano. Os yw hwn yn gyfle i helpu—dim ond un cyfle arall i helpu pobl Cymru i ddeall hynny—fe ddylem fanteisio arno wrth gwrs.

Caiff y Bil ei lywio gan ymgynghoriad cyhoeddus. Cyfeiriodd y Llywydd at rai o'r ymatebion yno. Ond wrth gwrs, bydd barn yr Aelodau eu hunain, sy'n cael ei llywio gan eu hymgynghoriad Cyfnod 1 eu hunain, yn bwysig hefyd. Os cyflwynir gwelliannau, rwy'n siŵr y cânt eu gwneud ar sail tystiolaeth yn ogystal â safbwyntiau personol. Ac os cawn ganiatâd i fwrw ymlaen gyda Bil drafft heddiw, os deallaf yn iawn, ymdrinnir â Chyfnodau 2 a 3 gan bwyllgor y tŷ cyfan yn hytrach na chan y pwyllgorau, fel y gwnaethom yn y gorffennol.

Yn bersonol, ac efallai y dylwn ddatgan buddiant ar y pwynt hwn gan fy mod yn Gomisiynydd, yr hyn yr edrychaf amdano yn y Bil hwn yw offeryn cyfreithiol o safon sy'n eglur ac sy'n cyflawni ei amcanion datganedig. Ac mae hynny'n golygu: dim Bil fframwaith, dim ailgyfeirio cyfrifoldeb i is-ddeddfwriaeth ac eithrio pan fo'n gwbl angenrheidiol oherwydd yr holl oblygiadau craffu sy'n mynd gyda hynny, dull dadansoddol a thryloyw iawn o weithredu'r gwahaniaeth rhwng y defnydd o bwerau a dyletswyddau, ac wrth gwrs, dim pwerau Harri'r VIII i'r Llywodraeth ar wyneb y Bil.

Bil Cynulliad yw hwn. Mae'n atgoffa mai ni yw'r ddeddfwrfa—ni yw'r Cynulliad—ac rydym yn gweithredu ar ran pobl Cymru. Nid Llywodraethau sy'n gwneud cyfraith. Ac er efallai na fydd yn digwydd, rhaid inni fod wylio rhag unrhyw ddiwygiadau a allai, hyd yn oed yn anfwriadol, danseilio'r ffaith mai ni sy'n gwneud y gyfraith yma. Er y gallai Llywodraethau eu cyflwyno o bryd i'w gilydd, ac yn amlach, nid mater i Lywodraeth yw tanseilio diben y ddeddf hon—hyd yn oed yn anfwriadol, fel rwy'n dweud—drwy gyflwyno gwelliannau sy'n rhoi gormod o bwerau iddynt hwy yn hytrach nag i ni.