Diolch, Dirprwy Lywydd. Diolch i chi am eich datganiad, arweinydd y tŷ. Rwy'n croesawu fframwaith diweddar eich Llywodraeth ar gyfer gweithredu ar fyw'n annibynnol. Mae cael byw'n annibynnol yn rhywbeth yr ydym i gyd yn ei gymryd yn ganiataol, ond i unigolyn ag anableddau ceir cymaint o rwystrau sy'n gwneud byw'n annibynnol bron yn amhosibl i lawer. Mae cymydog i mi, er enghraifft, yn teithio 15 munud yn ei gadair olwyn i gael bws fel y gall gwrdd â'i ffrindiau a byw mor annibynnol ag y mae'n ei ddymuno. Ond yn aml iawn nid oes digon o le ar y bws i fynd ag ef, felly bydd yn aros ym mhob tywydd am fws arall i ddod; mae ef yn aros yn obeithiol iawn y bydd hyn yn digwydd. Felly, mae angen dirfawr i fynd i'r afael â hyn.

Er nad oedd yn berffaith o bell ffordd, cafodd y fframwaith blaenorol groeso eang gan ei fod yn amlinellu'r camau angenrheidiol i gael gwared ar lawer o'r rhwystrau sy'n wynebu pobl anabl yng Nghymru. Yn anffodus, fe fethodd â gwneud gwelliannau mawr mewn llawer o feysydd, fel y nodwyd.

Mae cyfran y bobl anabl sy'n byw mewn tlodi yng Nghymru wedi codi dros 40 y cant yn y blynyddoedd diwethaf. Mae tua dwy ran o bump o bobl anabl Cymru nawr yn byw mewn tlodi incwm. Er y gellir priodoli rhywfaint o'r cynnydd hwn i bolisïau byrbwyll Llywodraeth y DU i ddiwygio lles, yn ôl Sefydliad Joseph Rowntree, nid dyma'r prif reswm am y tlodi cynyddol yng Nghymru. Maen nhw yn tynnu sylw at y bwlch cyflogaeth cynyddol rhwng pobl anabl a'r rhai nad ydynt yn anabl.

Galwodd Ysgrifennydd y Cabinet yr ystadegau tlodi yn warth cenedlaethol, ac oni chymerwn gamau cadarnhaol i fynd i'r afael â'r rhwystrau bydd yn destun cywilydd cenedlaethol. Edrychaf ymlaen at ddarllen am y camau gweithredu penodol y bydd eich Llywodraeth yn eu cymryd i fynd i'r afael â rhai o'r rhwystrau hyn, arweinydd y tŷ. Eto i gyd, byddwn yn ddiolchgar pe gallech amlinellu'r camau yr ydych yn eu cymryd i fynd i'r afael ag effaith diwygiadau lles Llywodraeth y DU.

Rwy'n croesawu'r newyddion bod cyflwyno'r credyd cynhwysol wedi cael ei ohirio unwaith eto. Gobeithio y bydd Llywodraeth y DU yn ailfeddwl am y cynllun hwn. Efallai ei fod wedi ei gyflwyno gyda'r bwriadau gorau, ond mae wedi gadael llawer o bobl yn amddifad. Arweinydd y tŷ, a fyddwch chi'n cyflwyno achosion gerbron Llywodraeth y DU i sicrhau na fydd credyd cynhwysol yn cael ei gyflwyno yng Nghymru hyd nes gellir gwarantu na fydd pobl anabl yn waeth eu byd?

Arweinydd y ŷ, mae swyddogaeth allweddol i drafnidiaeth ddi-rwystr wrth gynnig nid yn unig annibyniaeth ond llwybr allan o dlodi a'r enghreifftiau y tynnais sylw atyn nhw o bobl anabl yn cael eu gwrthod gan dacsis neu godi tâl ychwanegol arnyn nhw oherwydd eu bod angen cerbydau hygyrch. Felly, beth all Llywodraeth Cymru ei wneud i sicrhau bod awdurdodau lleol yn llwyr ddileu'r arfer anfoesol ac anghyfreithlon hwn?

Yn olaf, Arweinydd y tŷ, tynnodd y Comisiwn Hawliau Dynol a Chydraddoldeb sylw at y prinder dybryd o dai hygyrch yng Nghymru, gan ei alw yn argyfwng cudd Cymru. Felly, a wnewch chi amlinellu'r camau yr ydych yn eu cymryd i gynyddu argaeledd tai hygyrch yng Nghymru?

Diolch i chi unwaith eto am eich datganiad, ac rwy'n edrych ymlaen at graffu ar fanylion y fframwaith a'r cynllun gweithredu wedi'u diweddaru.