Part of the debate – Senedd Cymru am 5:10 pm ar 23 Hydref 2018.
Diolch. Mae'r Aelod yn codi'r mater o orfodi a'r canlyniadau negyddol posibl oherwydd mwy o dipio anghyfreithlon posibl. Nid wyf yn ymwybodol o unrhyw dystiolaeth o hynny. Ond un peth y byddwn yn ei ddweud yw y byddwn yn mynd yn ôl i bwysleisio pwysigrwydd yr hyn a ddywedais yn y datganiad am weithio gyda'r cyhoedd pan ddaw i ymgyrchoedd newid ymddygiad. Pan ein bod ni'n sôn am orfodi, rydym ni'n sôn efallai am gyfathrebu ac addysg yn hytrach na chosbi pobl yn y lle cyntaf o reidrwydd. Rwy'n gwybod bod hyn wedi gweithio mewn cymunedau lle mae cyswllt wyneb yn wyneb wedi gwneud gwahaniaeth enfawr o ran siarad â phobl am beth sy'n cael ei ailgylchu, a pham yr ydym ni'n ei wneud, a sut y bydd hynny yn lleihau'r hyn sy'n mynd i mewn i'ch bin gwastraff gweddilliol. Fe wyddom ni y gellid ailgylchu 50 y cant o wastraff ein biniau gwastraff gweddilliol, ac mae'n debyg bod hanner hynny'n wastraff bwyd hefyd. Felly, petai e'n mynd i'r biniau cywir ac yn cael ei gasglu gyda'r gwastraff bwyd wythnosol, yna byddai'n amlwg yn lleihau unrhyw bryderon a materion eraill.
Rydych chi'n gywir pan ddywedwch nad problem sy'n benodol i Gymru yw'r broblem ynghylch plastig. Nid yw'n broblem sy'n benodol i'r DU. Mae'n ffenomen fyd-eang, a cheir ymwybyddiaeth fyd-eang yn awr, fel y gwnaethoch chi ei nodi. Mae'n bwysig ein bod yn pwysleisio ein bod yn dechrau o—. Rydym yn wynebu heriau tebyg, ond rydym ni'n dechrau o fan ffafriol gwahanol, o ran ein sefyllfa ni a'r plastig yr ydym ni'n ei ailgylchu. Fel y dywedais o'r blaen, mae yn ymwneud â gwneud yn sicr ein bod nid yn unig yn sôn am y cynnyrch ar ddiwedd ei fywyd, ond ar ddechrau bywyd, a beth aeth i mewn i'r deunydd pecynnu hwnnw, a dyna pam y mae gweithio ar ymestyn rheoleiddio cynhyrchwyr a chryfhau hynny fel bydd y cynhyrchydd yn talu mwy tuag at y gost ac yn cymryd mwy o gyfrifoldeb yn bwysig os ydym ni am fynd i'r afael â'r broblem hon o lygredd plastig. Fel y dywedais o'r blaen, ac yr wyf eisiau ei ailadrodd unwaith eto, rydym ni'n edrych ar ymagwedd y DU fel y saif pethau ar hyn o bryd, ond os na fydd hynny'n symud ymlaen, yna yr ydym wedi ymrwymo i ddefnyddio'r holl ddulliau ysgogi sydd ar gael i ni.