Part of the debate – Senedd Cymru am 5:00 pm ar 24 Hydref 2018.
Nid oes neb wedi siarad heddiw am y costau sy'n ymhlyg i bobl gyffredin yn sgil y mesurau y bydd eu hangen i geisio cyrraedd y targedau yn adroddiad yr IPCC. Yn 2015-16, gwyddom fod ardollau amgylcheddol, fel rhan o bolisïau gwrth-newid hinsawdd y Llywodraeth bron yn £5 biliwn, ac ar gyfer 2017-18, cododd mor uchel ag £11 biliwn, a rhagwelir y bydd yn codi i bron £14 biliwn erbyn 2022, gan ychwanegu dros £200 y flwyddyn i'r bil ynni ar gyfartaledd. Bydd hyn yn effeithio'n bennaf wrth gwrs ar y rhai sydd fwyaf agored i niwed—y tlodion, y rhai sydd ar incwm isel. Felly, rhaid inni fod yn berffaith siŵr fod yr hyn a wnawn wrth fynd ar hyd y ffordd hon yn mynd i gynhyrchu'r canlyniadau sydd eu hangen, a dyna rwyf am roi sylw iddo yn gyntaf oll, oherwydd mae'r adroddiad hwn yn seiliedig ar y rhagdybiaeth y gallwn lwyddo i leihau'r cynnydd tebygol yn y tymheredd i 1.5 gradd ac mai'r ffordd o gyflawni hynny yw drwy leihau allyriadau carbon deuocsid. Ond os edrychwn ar y dystiolaeth o arsylwadau yn y 100 mlynedd diwethaf, gallwn weld nad oes unrhyw gysylltiad amlwg rhwng cynnydd yn y lefelau carbon deuocsid a'r hyn sy'n digwydd yn yr atmosffer o ran tymheredd.
Rhwng 1850 a 2010, cyn belled ag y gallwn ei fesur, mae'r tymheredd byd-eang wedi codi 0.8 gradd canradd ar gyfartaledd, ac os edrychwn ar wahanol gyfnodau yn ystod y 100 mlynedd diwethaf, byddwn yn gweld nad oes unrhyw gydberthynas o gwbl rhwng lefelau carbon deuocsid a thymheredd. Rhwng 1900 ac 1940, cododd y tymheredd byd-eang yn gyflym, ond cynnydd cymharol fach a gafwyd mewn carbon deuocsid. Yna, rhwng 1940 ac 1970, gostyngodd y tymheredd ychydig bach mewn gwirionedd, ond cafwyd cynnydd pendant mewn carbon deuocsid. Rhwng 1970 a 1990, cododd y tymheredd a charbon deuocsid gyda'i gilydd. A rhwng 1995 a 2015, mae'r tymheredd wedi lefelu, ac eto cafwyd cynnydd uwch nag erioed mewn carbon deuocsid. Nid oes neb wedi gallu esbonio'r saib. A'r rheswm pam na allant ei egluro yw mai modelau'n unig yw'r hyn y seiliwyd yr adroddiad arnynt: modelau'n seiliedig ar ddamcaniaethu ynghylch tymheredd yn y gorffennol ac ar ddamcaniaethu beth allai ddigwydd yn y dyfodol o dan amgylchiadau penodol ar sail gwybodaeth annigonol, gwybodaeth nad oes modd inni ei chasglu beth bynnag.
Mae'r data ei hun yn annibynadwy, yn gyntaf oll am y rheswm amlwg iawn fod 71 y cant o arwyneb y blaned yn ddŵr, lle nad oes unrhyw gyfleusterau ar gyfer mesur tymheredd, ac mae llawer o arwyneb y tir yn anhygyrch hefyd. Nid oedd gennym ddata lloeren dibynadwy tan 1978—