1. Cwestiynau i Ysgrifennydd y Cabinet dros yr Economi a Thrafnidiaeth – Senedd Cymru ar 24 Hydref 2018.
2. A wnaiff Ysgrifennydd y Cabinet roi'r wybodaeth ddiweddaraf am gynlluniau ar gyfer y bont newydd dros afon Dyfi? OAQ52806
Gwnaf. Rwy'n falch iawn o ddweud ein bod yn ystyried sylwadau a wnaed gan randdeiliaid statudol ac anstatudol ar hyn o bryd, a bydd y sylwadau hyn yn fy helpu i benderfynu sut y dylid datblygu'r cynllun penodol hwn ac a fydd angen ymchwiliad cyhoeddus lleol.
A gaf fi ddiolch i Ysgrifennydd y Cabinet am ei ateb? Bydd Ysgrifennydd y Cabinet yn ymwybodol, wrth gwrs, ac yn cytuno ar yr angen am y bont newydd dros afon Dyfi, yn arbennig o ystyried y llifogydd sydd wedi cau'r bont ar nifer o achlysuron, fel y gwnaeth unwaith eto fis diwethaf ac ym mis Awst, gan amharu'n sylweddol ar y traffig. Nawr, ysgrifennais atoch yn gynharach yn yr haf ac fe ysgrifenasoch yn ôl ataf ym mis Awst yn cadarnhau bod disgwyl i chi roi'r wybodaeth ddiweddaraf ar hyn ym mis Medi. Rwyf braidd yn bryderus nad ydym wedi cael y diweddariad hwnnw eto. A gaf fi ofyn pa mor bell ydych chi o allu tawelu meddyliau gwrthwynebwyr, o bosibl, oherwydd mae yna ychydig o wrthwynebwyr? Os gellir tawelu meddyliau'r gwrthwynebwyr hynny, ni fydd angen ymchwiliad cyhoeddus—dyna yw fy nealltwriaeth i—ac os yw hynny'n wir, beth fyddai'r amserlen i'r gwaith adeiladu ddechrau ar y bont newydd dros afon Dyfi?
Mae'r Aelod yn llygad ei le; rydym yn gweithio'n galed i ddatrys nifer fach o wrthwynebiadau i'r cynllun, ac mae'r Aelod hefyd yn iawn i ddweud na chafodd y bont bresennol ei chynllunio i gario'r lefel gyfredol o draffig, ac felly mae'n fan cyfyng mawr ar yr A487. Ac fel y mae'r Aelod wedi nodi, mae'r ffordd ar gau yn aml oherwydd llifogydd hefyd, gyda dargyfeiriadau'n digwydd sy'n golygu bod yn rhaid i fodurwyr deithio 30 milltir yn ychwanegol ar sawl achlysur. Felly, byddai'r cynnig yn golygu gosod system pwmp draenio newydd ar bont rheilffordd y Cambrian er mwyn mynd i'r afael â llifogydd yn yr ardal. Byddwn yn parhau i weithio'n agos â thirfeddianwyr i ddatrys y gwrthwynebiadau statudol sydd ar ôl, ac rydym hefyd yn cwblhau cytundebau tir gyda Network Rail.
Mae'r broses hon, fel y gallwch ddychmygu, o ystyried y gwrthwynebiadau a gawsom, a'n hawydd i'w datrys er mwyn osgoi ymchwiliad cyhoeddus lleol, wedi cymryd yn hwy nag y byddem wedi'i hoffi ac wedi'i ddisgwyl. Fodd bynnag, os gallwn ddatrys y gwrthwynebiadau sydd ar ôl, byddwn yn gallu osgoi ymchwiliad cyhoeddus, a byddai hynny'n arbed amser sylweddol o ran y rhaglen gyflawni. Hyd nes y gwneir penderfyniad ynglŷn â'r angen am ymchwiliad cyhoeddus lleol, ni allaf gadarnhau dyddiad penodol ar gyfer dechrau'r gwaith, ond rwy'n cydnabod pwysigrwydd mawr y prosiect penodol hwn i'r gymuned a'r ardal ehangach.
Ysgrifennydd y Cabinet, fel y mae Russell George wedi'i ddweud, ac fel rydych wedi'i gydnabod eich hun, mae hon yn ddolen gyswllt hollbwysig, sy'n cysylltu rhannau o'r rhanbarth rwy'n ei gynrychioli. Mae'r anghyfleustra a fydd yn codi, yn enwedig i fusnesau, ond hefyd i deuluoedd, pan fo'r bont ar gau yn sylweddol iawn. Yn amlwg, rwy'n croesawu ymrwymiad Llywodraeth Cymru i fynd i'r afael â hyn. Roeddwn am ofyn cwestiwn i chi ynglŷn â'r amserlen, ond gan ystyried yr hyn rydych wedi'i ddweud eisoes, sef ei bod yn anodd iawn gwneud hynny hyd nes y byddwch yn gwybod a fydd angen ymchwiliad, a wnewch chi ymrwymo i ddychwelyd i'r Siambr pan fyddwch yn gwybod beth fydd yr amserlenni, oherwydd mae gwybod hynny'n eithaf pwysig, yn enwedig i gynlluniau busnesau lleol?
A gaf fi ddiolch i Helen Mary Jones am ei chwestiwn? Rwy'n ymrwymo heddiw i wneud datganiad ar y prosiect penodol hwn a pha un a fydd angen ymchwiliad cyhoeddus pan fyddwn wedi cwblhau ein trafodaethau gyda'r gwrthwynebwyr.