Part of the debate – Senedd Cymru am 6:54 pm ar 7 Tachwedd 2018.
Diolch ichi, Ddirprwy Lywydd. A gaf fi ddechrau drwy ddiolch i'r holl Aelodau am eu cyfraniadau heddiw ac yn arbennig i Angela Burns am gyflwyno'r ddadl fer hon? Ac er efallai na fyddwn yn cytuno ar bob elfen o araith Angela, rwy'n siŵr y bydd pawb yn cytuno â mi wrth i mi ddweud ei bod hi'n araith angerddol a huawdl iawn, yn hyrwyddo rhyfeddodau ein cymunedau gwledig yng Nghymru.
Rwy'n credu mai'r pwynt allweddol gennych a wnaeth fy nharo oedd mai economi cefn gwlad Cymru yw'r edefyn aur. Gwyddom fod economi'r Gymru wledig yn hanfodol i gynifer o gymunedau ar draws ein gwlad. Mae'n economi rydym ni, fel Llywodraeth Cymru, yn ei chefnogi ac yn awyddus i'w hybu. Yn ystod yr haf, ymwelodd fy nghyd-Aelod, Ysgrifennydd y Cabinet dros yr Economi a Thrafnidiaeth â busnesau ledled y Gymru wledig i drafod yr heriau a'r cyfleoedd unigryw sy'n wynebu'r ardaloedd hynny. Roedd y busnesau'n cynnwys Siemens Healthineers, sy'n cyflogi 413 o bobl yn Llanberis, PCI Pharma, sy'n cyflogi 360 o bobl yn y Gelli Gandryll, a gwn yn ddiweddar ei fod wedi ymweld â Wynnstay yn Llansantffraid, sy'n cyflogi 400 o bobl.
Mae Llywodraeth Cymru wedi cefnogi'r holl fusnesau hyn mewn un ffordd neu'r llall, ond gwyddom nad dyma'r unig enghreifftiau o fusnesau llwyddiannus sy'n gweithredu yn y Gymru wledig a gefnogwyd gennym yn uniongyrchol. Rydym wedi cefnogi DMM International, sy'n cyflogi 195 o bobl mewn ardal wledig yn bennaf yn Arfon, ac yng nghefn gwlad Sir Gaerfyrddin, rydym wedi cefnogi Coaltown Coffee, sydd bellach yn fusnes ffyniannus. Os wyf yn gywir, rwyf wedi'i weld yn ystafell de'r Aelodau yma hefyd. Mae pob un o'r rhain yn enghreifftiau pwysig o fusnesau gwledig llwyddiannus sydd wedi cael cymorth uniongyrchol gan Lywodraeth Cymru. Rydym yn cydnabod yn llwyr, fodd bynnag, nad yw llwyddiant y busnesau hyn yn dibynnu ar gefnogaeth uniongyrchol yn unig. Mae angen inni wneud mwy i dyfu ein heconomi mewn ffordd gynhwysol, gan fynd i'r afael â'r anghydraddoldebau strwythurol sy'n bodoli yn ein rhanbarthau, a lledaenu cyfleoedd i bob rhan o Gymru.
Mae gan seilwaith a sgiliau rôl allweddol i'w chwarae yn darparu'r cyfle hwnnw, a gwn fod nifer o Aelodau wedi pwysleisio pa mor bwysig yw cysylltedd o ran trafnidiaeth. Rydym yn gweithio gyda phartneriaid rhanbarthol trwy'r partneriaethau sgiliau rhanbarthol i sicrhau bod gennym y ddarpariaeth sgiliau mewn ardaloedd gwledig ar gyfer diwallu anghenion y rhanbarth a'r ardal honno.
Rydym hefyd yn gwybod sut y mae argaeledd seilwaith digidol yn hynod o bwysig yn y byd heddiw i fusnesau a chymunedau mewn ardaloedd gwledig ac mae'r ardaloedd hyn yn aml yn wynebu heriau penodol gyda hynny. Ers ei sefydlu yn 2013, mae Cyflymu Cymru wedi buddsoddi dros £82 miliwn ar gyfer darparu mynediad at fand eang ffibr cyflym i dros 280,000 eiddo ar draws ardaloedd gwledig yn bennaf yn Sir Gaerfyrddin, Powys, Sir Benfro, Ceredig—nid wyf yn gwneud yn dda iawn heddiw—Ceredigion—diolch—Gwynedd ac Ynys Môn.
Mae ein cynllun cyllid trafnidiaeth cenedlaethol yn cydnabod pwysigrwydd ein heconomi wledig. Er enghraifft, y £95 miliwn o fuddsoddiad yn ffordd osgoi'r Drenewydd, sef rhaglen sydd i gael ei chwblhau yn gynnar yn 2019. Fel Llywodraeth, rydym wedi ymrwymo i rymuso ein rhanbarthau drwy ein cynllun gweithredu economaidd, er mwyn adeiladu ar eu cryfderau unigol i sicrhau cymaint â phosibl o dwf economaidd i Gymru ac ar gyfer ein pobl. Mae ein cynllun gweithredu economaidd yn cydnabod bod gan bob rhanbarth ei gyfleoedd a'i heriau ei hun ac na fydd un dull unffurf o weithredu datblygiad economaidd yn mynd yn ddigon pell i sbarduno'r twf economaidd rhanbarthol sydd ei angen ar Gymru.