Part of the debate – Senedd Cymru am 6:02 pm ar 20 Tachwedd 2018.
Diolch yn fawr, Llywydd. Diolch i'r holl Aelodau sydd wedi cymryd rhan yn y ddadl bwysig a meddylgar hon. Gadewch imi ddechrau drwy adlewyrchu ar yr hyn y mae Darren Millar a David Melding newydd ei ddweud. Y pwynt lle nad wyf yn cytuno â nhw yw pan eu bod nhw wedi dadlau bod y Bil parhad yn tynnu ein sylw o'r broses o sicrhau'r cytundeb rhynglywodraethol. Yn fy mhrofiad i o fod yn yr ystafell ac yn y trafodaethau hynny, roedd yn rhan annatod o gyflawni cytundeb rhynglywodraethol. Rwy'n falch iawn o'r Ddeddf a'r hyn a gyflawnwyd yn y fan yma, oherwydd roedd, mewn gwirionedd, yn rhoi trosoledd inni ar bwynt pwysig iawn yn y broses. Roedd y ffaith ei bod gennym yn ddi-os wedi gwneud cyflawni'r math o gytundeb rhynglywodraethol y llwyddasom i'w negodi yn fwy tebygol, nid yn llai tebygol.
Ein cred ni yw bod y cytundeb rhynglywodraethol yn well na'r Ddeddf—dyna pam yr ydym ni o'r farn ei bod yn iawn heddiw i gynnig diddymu'r Ddeddf. Ond nid wyf yn cytuno o gwbl na wnaeth y Bil a'r ddadl yn y fan yma, a'r ffaith ein bod wedi ei rhoi ar y llyfr statud—na wnaeth hynny chwarae rhan annatod ac allweddol wrth ganiatáu inni lunio'r cytundeb rhynglywodraethol hwnnw. Gofynnodd Darren pam yr oeddem ni wedi oedi wrth gyflwyno'r diddymu. Y rheswm am hynny yw bod angen inni ganiatáu i'r broses yr oeddem wedi ei nodi yn y cytundeb rhynglywodraethol i gael ei dangos—roedd angen inni weld ei bod yn cael ei hanrhydeddu ar y ddwy ochr. Mae'r adroddiad a gyflwynwyd gerbron y Senedd yr wythnos diwethaf, rwy'n credu, yn rhoi'r dystiolaeth honno inni ac yn caniatáu inni gynnig diddymu y prynhawn yma.
Gofynnodd Darren Millar am fframweithiau. Oherwydd ein bod yn gwneud cymaint o gynnydd â fframweithiau nid oes unrhyw bosibilrwydd o ddefnyddio rhannau rhewi y Ddeddf ymadael bellach. Felly, mae llawer iawn o waith wedi ei wneud. Rydym ni bellach ar gam y cytunwyd arno yn y Cydbwyllgor Gweinidogion yn gynharach y mis hwn, a byddwn, ym mis Rhagfyr, yn gweld y rhai cyntaf o'r fframweithiau yn dod gerbron y Cydbwyllgor Gweinidogion i'w hadolygu. Maen nhw ar reoli a chynorthwyo pysgodfeydd, iechyd a lles anifeiliaid, cynllunio sylweddau peryglus, a maethiad. Mae Llywodraeth yr Alban, fel y dywedodd Darren Millar, wedi chwarae rhan lawn yn y trafodaethau hynny, a bydd yn rhan o ystyriaeth y Cydbwyllgor Gweinidogion ohonynt ym mis Rhagfyr, ac yna byddwn yn mynd allan i ymgynghori â rhanddeiliaid sydd â buddiant yn y pedwar maes, cyn iddyn nhw ddod yn ôl i'r Cydbwyllgor Gweinidogion ar gyfer y rhan olaf o'r cyd-lywodraethu y mae'r cytundeb rhynglywodraethol yn ei sefydlu ac sy'n cael ei gyflawni yn y modd hwnnw.