Cwestiynau Heb Rybudd gan Lefarwyr y Pleidiau

Part of 2. Cwestiynau i Ysgrifennydd y Cabinet dros Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol – Senedd Cymru am 2:46 pm ar 21 Tachwedd 2018.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Vaughan Gething Vaughan Gething Labour 2:46, 21 Tachwedd 2018

(Cyfieithwyd)

Credaf fod y sgwrs hon, y sgwrs rydym wedi'i chael a'r sgwrs rydym yn ei chael yn rheolaidd yn y lle hwn ac o'i amgylch, yn rhan o ymdrin â'r stigma, er mwyn i bobl sylweddoli bod mwy a mwy o bobl yn dioddef o ddementia ac y bydd hynny'n parhau i fod yn wir yn y dyfodol. Mae'n her i'r gymdeithas gyfan ac nid yw'n rhywbeth y mae angen i bobl deimlo cywilydd ohono o gwbl. Fodd bynnag, mae'r stigma yn aml yn deillio o amharodrwydd pobl i gydnabod bod y cyflwr arnynt, a'r ffaith nad yw eu teuluoedd a'u gofalwyr eisiau cydnabod hynny bob amser. Ac mae hynny'n anodd oherwydd, os ydych yn gweld personoliaeth rhywun yn newid mewn ffordd benodol, boed yn ymwneud â cholli cof neu newidiadau eraill sy'n digwydd weithiau—oherwydd mae dementia'n effeithio ar wahanol bobl mewn gwahanol ffyrdd—mae'n fasged o gyflyrau a chanlyniadau posibl, os mynnwch. Gall fod yn anodd derbyn bod yr unigolyn rydych yn ei adnabod ac yn ei garu yn rhywun gwahanol o ran pwy ydynt a sut y maent yn ymddwyn, hyd yn oed os mai'r person sydd wedi eich magu, y person sydd wedi eich caru ac wedi gofalu amdanoch ydyw o hyd. Ac mae'n anodd iawn. Gwn fod yna bobl yn y Siambr hon sydd wedi cael y profiad hwnnw, a thu hwnt i'r Siambr yn ogystal. Felly, mae hon yn ymgyrch drawsbleidiol go iawn ac yn ymgyrch ar draws y gymdeithas dros sicrhau parch ac urddas a chael canlyniadau gwell i bobl sy'n byw gyda dementia ac wrth gwrs, y gwaith ymchwil rydym yn awyddus i ymgymryd ag ef er mwyn ceisio gwella canlyniadau ac os yn bosibl, er mwyn atal dementia rhag digwydd yn y lle cyntaf. Ac yn hynny o beth, fel gyda chynifer o bethau eraill, gallwn wneud mwy o ymdrech ein hunan i wneud dewisiadau sy'n golygu ein bod yn llai tebygol o gael dementia ein hunain yn y dyfodol.