Diolch, Ddirprwy Lywydd. Fel cadeirydd y grŵp trawsbleidiol ar olwg, rwy'n falch o nodi y bydd strategaeth olwg ddiweddaraf Cymru yn cael ei lansio yr wythnos hon, a buaswn yn annog yr Aelodau i fynychu'r digwyddiad yn yr Oriel rhwng 12 p.m. a 1.30 p.m. amser cinio yfory.

Mae lefel ein golwg yn cael effaith enfawr ar ein bywydau. Mae 107,000 o bobl yng Nghymru wedi colli eu golwg a disgwylir y bydd y ffigur yn dyblu dros yr 20 mlynedd nesaf. Mae pobl ddall a rhannol ddall yn wynebu eu set eu hunain o heriau bob dydd. Mae teimladau o unigrwydd yn annerbyniol o uchel, a dim ond un o bob pedwar o bobl ddall neu rannol ddall o oedran gweithio sydd mewn gwaith.

Mae pobl sydd wedi colli'u golwg yn fwy tebygol o gwympo, ac yn fwy tebygol o fyw mewn tlodi. Maent yn fwy tebygol o gael iselder a phroblemau gyda bywyd bob dydd. Rydym yn clywed rhai straeon torcalonnus am gleifion gofal llygaid yn wynebu oedi annioddefol gyda'u triniaeth, ac mae oedi mewn gofal dilynol yn broblem fawr ledled Cymru.

Yn ddiweddar, mewn adroddiad gan Swyddfa Archwilio Cymru, clywsom fod 28,000 o gleifion llygaid yn aros ddwywaith cyhyd ag y dylent am apwyntiad. Mae hyn yn rhoi cleifion mewn perygl diangen o ddallineb na ellir ei gywiro ac mae angen mynd i'r afael â hyn ar frys. Nawr, rwy'n teimlo'n angerddol ynglŷn â gwneud y newidiadau sydd eu hangen, a buaswn yn annog Aelodau ar draws y Siambr i ymrwymo i'r agenda hon fel nad oes unrhyw un yn eu hardal yn colli eu golwg o ganlyniad i gyflwr llygaid y gellir ei drin, a'n bod yn gwneud popeth a allwn i gynorthwyo pobl sydd wedi colli'u golwg.