5. Dadl Aelodau o dan Reol Sefydlog 11.21(iv): Cyllido Addysg Bellach

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:22 pm ar 21 Tachwedd 2018.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Baroness Mair Eluned Morgan Baroness Mair Eluned Morgan Labour 4:22, 21 Tachwedd 2018

(Cyfieithwyd)

Rwy'n credu bod ein sector addysg bellach yn un y dylem fod yn falch ohono. Cynhaliwyd The Skills Show, a reolir gan WorldSkills UK, yn Birmingham yr wythnos diwethaf, ac rwy'n falch o gyhoeddi bod ffigurau dangosol yn dangos bod tîm Cymru wedi dod â chyfanswm o 51 o fedalau yn ôl adref, gan gynnwys 14 medal aur, 20 medal arian, 12 medal efydd a chwe chanmoliaeth arbennig. Mae'n fwy nag y cafwyd y flwyddyn flaenorol. Rwyf hefyd yn falch o ddweud bod gennym bedwar coleg o Gymru yn y 10 uchaf yng nghynghrair y darparwyr: Coleg Cambria, Grŵp Llandrillo Menai, Coleg Gwent a Choleg Gŵyr Abertawe. Credaf fod y marc ansawdd hwnnw'n rhywbeth rydym yn edrych amdano o ddifrif yn ein colegau, gan wneud yn siŵr ein bod yn gwella ein safonau o un flwyddyn i'r llall. Nid yw colegau byth yn peidio â bod yn arloesol o ran cynllunio'r cwricwlwm, ac rydym angen iddynt edrych am ffyrdd newydd a gwell o gyflwyno'r ddarpariaeth bob amser. Mae'n amlwg fod staff mewn sefydliadau addysg bellach wedi bod o dan bwysau sylweddol dros yr ychydig flynyddoedd diwethaf, a hoffwn ddiolch iddynt am eu cymorth parhaus a'u brwdfrydedd a'u hymroddiad i'r dysgwyr yn eu gofal.

Wrth gwrs, rydym wedi bod yn monitro'n ofalus y negodiadau cyflogau addysg bellach sydd ar y gweill ar hyn o bryd, ac er mai cyfrifoldeb colegau addysg bellach Cymru yw'r negodiadau hyn o hyd, yn uniongyrchol gyda'r undebau, drwy gorff ymbarél ColegauCymru, rwy'n falch o gyhoeddi fy mod i ac Ysgrifennydd y Cabinet dros Addysg wedi ysgrifennu at gadeirydd ColegauCymru i gyhoeddi y byddem yn cefnogi codiad cyflog, nid yn unig i'r staff addysgu, fel y soniais ddoe, ond hefyd i staff cymorth. Felly, byddwn yn darparu £3.2 miliwn yn 2018-19 a £4.8 miliwn yn 2019-20, yn amodol, wrth gwrs, ar basio a chymeradwyo cyllideb derfynol Llywodraeth Cymru ar gyfer 2019-20.

Mae Llywodraeth Cymru wedi gallu darparu help a chymorth ychwanegol ar gyfer cyflogau yn 2018-19 a 2019-20, gan gydnabod bod y rhain yn amgylchiadau eithriadol, yn dilyn penderfyniad Llywodraeth y DU i anwybyddu ei chap cyflog ei hun o 1 y cant ar gyfer gweithwyr sector cyhoeddus ac i ffurfio dyfarniad cyflog o hyd at 3.5 y cant ar gyfer staff addysgu. Rydym yn falch fod hwnnw bellach wedi ei gywiro gan Lywodraeth Cymru.

Rwyf am ddiolch i'r sector addysg bellach cyfan am eu gwydnwch a'u hyblygrwydd drwy'r hyn sydd wedi bod yn gyfnod eithriadol o anodd. Mae'r sector yn chwarae rhan hanfodol yn darparu'r sgiliau a'r hyfforddiant sydd eu hangen ar ein dysgwyr i fynd i'r afael â galwadau ein heconomi. Mae ein neges yn glir: rydym wedi ymrwymo i ddarparu'r system addysg orau a allwn i ddysgwyr o bob oed. Ond fel Llywodraeth, byddwn yn pleidleisio yn erbyn y penderfyniad hwn oherwydd mae'n methu nodi bod y toriadau i gyllid wedi'u hachosi gan bolisïau cyni'r Torïaid. Yn ail, nid ydym yn derbyn bod pwysau ychwanegol wedi'i roi ar golegau addysg bellach o ganlyniad i'r cynllun cyflogadwyedd. Rydym yn awgrymu eu bod yn ail-flaenoriaethu'r ddarpariaeth y maent yn ei chynnig i ymateb i alwadau'r farchnad lafur. Yn drydydd, rydym yn falch ein bod wedi gallu cefnogi staff addysg bellach, yn ddarlithwyr a staff cymorth, wrth iddynt alw am fwy o gyflog, a gobeithiwn y bydd hyn yn helpu i osgoi gweithredu diwydiannol.

Yn olaf, er ein bod yn cytuno na fyddem eisiau gweld unrhyw ostyngiad pellach yn y cyllid a roddir i addysg bellach oherwydd ei rôl allweddol yn ffurfio sgiliau yfory, ni allwn roi'r ymrwymiad hwn tra bo gennym Lywodraeth Dorïaidd sy'n benderfynol o fwrw ymlaen gydag agenda cyni. Diolch.