Mae parcffordd Abertawe, sydd wedi'i lleoli'n briodol i'r gogledd o'r ddinas, yn golygu y gall pobl deithio'n fwy cyflym o'r dwyrain i'r gorllewin o fewn y rhanbarth ac i'r dwyrain o'r rhanbarth, yn ogystal â helpu i gadw'r bont dir hollbwysig rhwng Iwerddon a gweddill y DU ac yna ymlaen i'r Undeb Ewropeaidd.

Mae hyn oll ynddo'i hun yn arbed amser i deithwyr nad oes angen iddynt fynd i mewn i Abertawe ei hun. Mae hefyd yn lleddfu ofnau ynghylch dyfodol gorsaf Castell-nedd a nodwyd yn amlinelliad yr Athro Barry. Bydd hefyd yn caniatáu opsiwn mwy cyfleus nag a geir ar hyn o bryd i drigolion rhannau o Abertawe, Gŵyr, Castell-nedd Port Talbot a hyd yn oed ymhellach i ffwrdd ddefnyddio'r trên i gyrraedd canol y ddinas, gan osgoi tagfeydd a llygredd gronynnol mewn rhan o'r wlad yr effeithir arni'n ddrwg gan y ddau beth. Mae hyn yn cydweddu'n strategol â gwaith y mae Llywodraeth Cymru eisoes yn ei wneud mewn perthynas â gorsafoedd trên lleol yn Abertawe, ac rwy'n fwy na pharod i adael i Mike Hedges gael mwy na munud os yw'n dymuno, ac wrth gwrs, Gadeirydd, os ydych yn hapus i adael iddo wneud hynny.

Fe wneuthum fy ymchwil fy hun ar barcffordd yn gynharach eleni. O'r preswylwyr yr ysgrifennais atynt yn ardal gogledd Abertawe, dywedodd 89 y cant o'r ymatebwyr y dylai bargen ddinesig bae Abertawe gynnwys cynnig ar drafnidiaeth. Nid oes ganddi un ar hyn o bryd, wrth gwrs, a phan ofynnais pa ffactorau a fyddai'n gwneud iddynt ddefnyddio gorsaf barcffordd Abertawe, dywedodd 77 y cant ohonynt fod osgoi traffig canol y ddinas a thagfeydd yn un rheswm mawr dros ddefnyddio gorsaf barcffordd. Wrth ei sodlau, er hynny, roedd y ffaith y byddai parcffordd i'r gogledd o Abertawe yn fwy cyfleus i rai ohonynt yn bersonol na'r gorsafoedd presennol, sydd, wrth gwrs, yn cynnwys: Stryd Fawr Abertawe, Castell-nedd, Port Talbot ei hun, Llansawel, Sgiwen, Llansamlet, a Llanelli.

Ond gall parcffordd i Abertawe wneud mwy na dim ond galluogi trigolion i gael mynediad cyflym a chyfleus at swyddi presennol a newydd, oherwydd gall hefyd, os caiff ei wneud yn gywir wrth gwrs, helpu i wella ansawdd aer, sydd wedi dod yn gymaint o flaenoriaeth i ni yma yn y Siambr hon. Dywedodd bron i hanner y trigolion wrthyf y byddent yn ystyried defnyddio parcffordd ar gyfer Abertawe pe bai'n cael ei chefnogi gan rwydweithiau bysiau a theithio llesol, gan ddangos y gallai parcffordd Abertawe chwarae ei rhan yn annog cymudwyr i roi'r gorau i ddefnyddio'u ceir yn gyfan gwbl os caiff ei wneud yn y ffordd gywir yn y lle iawn.

Diolch i waith Sustrans a sefydliadau lleol, mae gennym fap rhwydwaith trafnidiaeth integredig cynaliadwy ar gyfer Castell-nedd Port Talbot ac Abertawe eisoes, sy'n galluogi trigolion ac ymwelwyr i deithio'n rhwydd o un ardal awdurdod lleol i'r llall. Byddai gwaith i ymgorffori parcffordd ar gyfer Abertawe yn y map ond yn fanteisiol i'r rhanbarth o safbwynt annog pobl i feddwl yn wahanol ynglŷn â sut y maent yn teithio o le i le yn ogystal â gwella llif y symudiad hwnnw.

Mae'r hen waith tunplat yn Felindre ychydig i'r gogledd o Abertawe wedi cael miliynau o bunnoedd o arian trethdalwyr i'w ddatblygu'n barc busnes Parc Felindre. Mae'r tir mewn dwylo cyhoeddus, fel y gwyddoch, mae peth yn nwylo'r awdurdod lleol a pheth yn nwylo Llywodraeth Cymru, ond dros amser, fel y clywsom, ychydig iawn o ddiddordeb y mae hyn wedi'i ysgogi tan yn ddiweddar, a fawr iawn o enillion ariannol. Rwyf wedi codi hyn o'r blaen, a chafodd ei ddwyn i'ch sylw fwy nag unwaith yn y misoedd diwethaf gan Dr Dai Lloyd, felly fe wyddoch beth yw'r sefyllfa. Rydym yn edrych ar oddeutu 200 hectar o dir sydd wedi'i leoli 7.5 km o ganol y ddinas, gyda chyffordd bwrpasol i'r M4, ac sydd â photensial ar gyfer cyfleuster cyswllt rheilffordd. Mae hynny ar wefan cyngor dinas Abertawe sy'n cadarnhau hynny. Mae'n safle cyflogaeth strategol o arwyddocâd rhanbarthol o ran maint a lleoliad. Ac wrth gwrs, mae'r Asiantaeth Trwyddedu Gyrwyr a Cherbydau, sy'n cyflogi bron i 6,000 o bobl o bob rhan o'r ardal teithio-i'r-gwaith, y rhan fwyaf ohonynt yn fenywod, gan gynnwys ar raddfeydd uwch, ar draws y ffordd.

Y weledigaeth ar gyfer Felindre yw parc busnes strategol lefel uchel sy'n gwasanaethu de Cymru. Mae hynny'n dda. Nid ydym eisiau parc manwerthu yno. Ond mae hefyd yn agos at dir arall o'r un maint, fwy neu lai, sydd mewn dwylo cyhoeddus, ac sydd wedi'i glustnodi ar gyfer tai a byddai 20 y cant ohono ar gyfer tai fforddiadwy, a fyddai'n newyddion da i'r ysgol sydd dan fygythiad yn Nghraig-cefn-parc, ond yn llai deniadol nag ar yr olwg gyntaf oherwydd ei fod mor bell o ganol y ddinas. Byddai parcffordd ar garreg y drws yn datrys y broblem honno i 200 hectar o dai.

Ar ôl blynyddoedd o Lywodraeth Cymru'n gwario arian mewn ymdrech i geisio denu tenantiaid i'r safle, rydym yn dechrau gweld rhywfaint o ddiddordeb bellach. Cyhoeddodd y cwmni dosbarthu parseli rhyngwladol DPD eu dymuniad i symud i'r safle a dod â 130 o swyddi newydd i'r ardal. Nawr, mae hynny i'w groesawu, wrth gwrs ei fod, ond nid yw'n hollol yn ddechrau ffwrnais economaidd a gynheuwyd gan y fargen ddinesig. Mae arweinydd cyngor Abertawe bellach yn honni bod diddordeb sylweddol gan fusnesau yn y safle, ac rwy'n gobeithio'n fawr ei fod yn iawn gan fod llai o gwestiwn wedyn ynglŷn â pha un sy'n dod gyntaf: buddsoddiad gan fusnesau mewn swyddi newydd neu seilwaith i'w cynnal. Fy hun, y naill ffordd neu'r llall, rwy'n credu y byddai parcffordd yn helpu pobl i gyrraedd y swyddi newydd hynny o'r tu mewn i'r ddinas a'r tu allan mewn ffordd nad yw'n tagu cyffyrdd y draffordd i'r gogledd ac i'r gorllewin i Abertawe, ac yn sicr nid yw'n tagu'r prif lwybrau i mewn ac allan o'r ardal honno. Mae pawb ohonom yn gwybod sut mae hi ar yr M4 y peth cyntaf yn y bore, onid ydym, foneddigion?

Mae rhannau eraill o Gymru eisoes wedi gweld buddsoddiad sylweddol yng Nghymru gan fusnesau preifat, diolch i waith gan ein dwy Lywodraeth. Yng Nglannau Dyfrdwy, cyhoeddodd Toyota y byddant yn adeiladu eu Auris newydd ac yn sicrhau 3,000 o swyddi yno. Mae CAF yn adeiladu trenau yng Nghasnewydd, gan fuddsoddi £30 miliwn a chreu 300 o swyddi. Mae Aon yn agor swyddfa gwasanaethau ariannol newydd yng Nghaerdydd yn ddiweddarach eleni. Ceir rhes gyfan o'r rhain, ond mae fy etholwyr eisiau peth o'r cyffro hwnnw, drwy gynlluniau'r cyngor ei hun ar gyfer y ddinas, y fargen ddinesig ei hun a'r gwaith a wnaed gan ein dwy Lywodraeth. Mae trigolion eisoes wedi dweud eu bod yn hoff o'r syniad. Bydd buddsoddwyr yn disgwyl mynediad hawdd i'r ddinas-ranbarth. A chredaf mai parcffordd ar gyfer Abertawe yw'r pwynt gwerthu sydd ar goll.

Byddai'n dangos i fuddsoddwyr fod gan fargen ddinesig bae Abertawe ymagwedd gwbl gydgysylltiedig a fyddai'n caniatáu i'r ymchwil a'r arloesi ddigwydd ar draws y rhanbarth, ar yr 11 safle prosiect hynny, i fusnesau mawr a bach allu manteisio'n llawn arnynt. Byddai'n caniatáu i breswylwyr o bob cwr o'r rhanbarth ddechrau neu orffen eu teithiau'n hawdd ac yn gyflym heb ychwanegu at y tagfeydd, a helpu ar yr un pryd i leihau tagfeydd a gwella ansawdd mewn mannau problemus, os mynnwch. Rhan o'r ateb i hynny, wrth gwrs, yw'r hyn y mae Mike Hedges yn debygol o fod yn siarad amdano mewn ychydig funudau, ac mae'r penderfyniad ynglŷn â buddsoddi mewn parcffordd ar gyfer Abertawe, wrth gwrs, yn fater i Lywodraeth y DU yn y pen draw, ond mae angen cefnogaeth gan Lywodraeth Cymru, rwy'n credu, i greu—beth y gallaf ddweud? Wel, gadewch i ni greu'r hyder roeddwn yn siarad amdano yn gynharach yn y cyflwyniad. Rwy'n credu bod cael cyd-ddealltwriaeth rhwng Llywodraethau ynglŷn â ble y mae angen y buddsoddiad hwnnw a sut y gellir ei gefnogi yn allweddol i fargen ddinesig bae Abertawe allu gwireddu ei photensial llawn.

Nawr, ym mis Mawrth eleni, Ysgrifennydd y Cabinet, fe ddywedoch chi wrth y Cynulliad—ac rwy'n dyfynnu—fod

'Llywodraeth Cymru yn galw ar Lywodraeth y DU i wneud nifer o bethau o ran gwella gwasanaethau i deithwyr, a gwelliannau i amseroedd teithio'.

Yn gwbl briodol. Gallai parcffordd i Abertawe fod yn ateb i rai o'r pethau rydych yn chwilio amdanynt. Ym mis Mai, fe ychwanegoch chi y dylai parcffordd i Abertawe gael 

'ei ddatblygu yn gyflym.' 

A hoffwn feddwl eich bod yn dal i goleddu'r farn honno. Rwy'n gobeithio, gyda'r sylwadau hynny mewn cof, eich bod yn gallu cadarnhau y bydd Llywodraeth Cymru yn ymuno â fy etholwyr, ac ACau eraill gobeithio, i wasgu am yr orsaf barcffordd i Abertawe fel sydd ei hangen ar y ddinas-ranbarth. Oherwydd, gadewch i ni feddwl am yr hyn y gallwn ei ennill drwy adael i'r trên wneud y gwaith. Diolch.