Rwy'n siarad fel Cadeirydd y Pwyllgor Cydraddoldeb, Llywodraeth Leol a Chymunedau, ac fel yr ydym wedi clywed eisoes, yr oedd yn dda iawn i dri phwyllgor—fy mhwyllgor i; Pwyllgor Plant, Pobl Ifanc ac Addysg Lynne Neagle; a Phwyllgor Cyllid Llyr—gyfarfod ar y cyd ac ar yr un pryd i edrych ar ddull Llywodraeth Cymru o weithredu asesiadau effaith unigol ac integredig. Yr oedd yn ymarfer gwerthfawr, Llywydd, ac fe'i galluogodd inni dynnu ar waith craffu o wybodaeth a phrofiad y tri phwyllgor, a gobeithio y bydd cyhoeddiad ein canfyddiadau ar y cyd yn y flwyddyn newydd yn helpu i lywio paratoadau cyllideb nesaf y Llywodraeth yn 2019 a thu hwnt. Rwy'n gobeithio y bydd y cyntaf o lawer o enghreifftiau o bwyllgorau yn dod ynghyd i graffu ar faterion sy'n croesi ffiniau portffolios pwyllgorau.

Roedd llawer o'n gwaith craffu cyffredinol ar y gyllideb, Llywydd, yn canolbwyntio ar brif grŵp gwariant llywodraeth leol. Hwnnw yw'r prif grŵp gwariant mwyaf heblaw am brif grŵp gwariant iechyd, a bu'n bwyslais llawer iawn o ddiddordeb y tu mewn a'r tu allan i'r Siambr. Roedd Cymdeithas Llywodraeth Leol Cymru yn eglur yn ei thystiolaeth ar ôl cyfnod maith o gyni, y byddai rhagor o doriadau cyllid yn effeithio'n fwy amlwg ar wasanaethau statudol megis ysgolion a gwasanaethau cymdeithasol, ac un o'r heriau penodol ar gyfer y gyllideb fyddai'r costau gweithlu cynyddol yn sgil dileu'r rhewi ar gyflogau'r sector cyhoeddus. Felly, rydym ni'n croesawu'r arian ychwanegol gan Lywodraeth Cymru i helpu i dalu'r cynnydd mewn cyflogau athrawon, ond rydym yn dal i fod yn aneglur a fydd y £15 miliwn ychwanegol sy'n cael ei rannu yn y flwyddyn ariannol gyfredol a'r flwyddyn nesaf yn ddigon ar gyfer y cynnydd llawn.

Fel y dywedodd Ysgrifennydd y Cabinet ar ôl inni ddangos ein tystiolaeth, cyhoeddodd Llywodraeth Cymru gyllid ychwanegol i awdurdodau lleol. Roeddem ni'n falch o weld Llywodraeth Cymru yn ymateb i alwadau gan awdurdodau lleol i godi'r cyllid gwaelodol ac i gynyddu'r cyllid i ddarparu setliad sefydlog arian parod. Ond er y croesewir yr arian ychwanegol hwn, rydym yn cydnabod bod hyn yn dal i fod yn ostyngiad mewn cyllid mewn termau real, ac mae awdurdodau lleol ac Ysgrifennydd y Cabinet dros Lywodraeth Leol a Gwasanaethau Cyhoeddus yn cydnabod pwysigrwydd trawsnewid gwasanaeth, i roi gwasanaethau ar sylfaen fwy cynaliadwy yn y cyfnod hir hwn o gyni. Rydym ni'n credu ei bod yn bwysig bod awdurdodau lleol yn cael eu cefnogi i helpu i gyflwyno'r ffyrdd newydd hyn o weithio a fydd, gobeithio, yn diogelu gwasanaethau pwysig a gwerthfawr.

Llywydd, rydym ni'n croesawu hefyd y diffiniad newydd o atal yng nghylch cyllideb eleni, ond nid oedd yn glir o'r dystiolaeth a glywsom ynglŷn â sut yr oedd y diffiniad hwn wedi llywio dyraniadau'r gyllideb. Rydym yn gobeithio y bydd hyn yn gliriach mewn cylchoedd cyllideb yn y dyfodol.

Wrth symud ymlaen at dai, rydym yn falch, yn dilyn y gwerthusiad o'r prosiectau braenaru, bod y Llywodraeth wedi penderfynu peidio ag uno'r grantiau sy'n gysylltiedig â thai yn un grant ochr yn ochr ag arian ymyrryd yn gynnar arall. Rydym yn nodi bod y penderfyniad hwn yn ystyried y pryderon a godwyd gan randdeiliaid.

Rydym ni hefyd yn croesawu'r £10 miliwn ychwanegol a fydd ar gael yn y gyllideb hon i fynd i'r afael â digartrefedd ymhlith pobl ifanc, ond rydym yn pryderu bod y gyllideb ddrafft yn cynnig dyraniadau ar gyfer y flwyddyn ariannol 2019-20 yn unig, ac nid mewn cyllidebau dilynol. Rydym ni o'r farn, er mwyn dileu digartrefedd ymhlith pobl ifanc, bod angen ymrwymiad cyllidebol amlwg ar gyfer blynyddoedd y dyfodol, o leiaf, sy'n cyfateb i'r lefelau cyllid yn y gyllideb hon. Llywydd, diolch yn fawr.