Diolch yn fawr iawn, Dirprwy Lywydd. Rwy'n falch iawn o gael gwneud y datganiad hwn y prynhawn yma ac wrth wneud hynny, hoffwn ddechrau drwy fynegi fy niolch personol i'r holl bobl hynny sydd wedi gweithio gyda mi i ddatblygu a phrofi'r glasbrintiau ar gyfer troseddwyr ifanc a throseddwyr sy'n fenywod dros fisoedd lawer.

Mae'r bobl sydd yn y system cyfiawnder troseddol ymhlith y rhai mwyaf agored i niwed a difreintiedig yn ein cymdeithas ni. Yn rhy aml gwelwn bobl yn cael eu dal yn y system cyfiawnder troseddol oherwydd eu bod nhw eu hunain wedi cael eu hesgeuluso yn gynharach yn eu bywydau, ac wedi dioddef nifer o brofiadau plentyndod niweidiol neu gam-driniaeth;  gyda llawer o'r profiadau hynny yn parhau yn eu bywydau pan fydden nhw'n oedolion. Mae'n rhaid inni roi terfyn ar y cylch hwn. Rydym ni'n siomi pobl, ond rydym ni hefyd yn creu galw ar y gwasanaethau cyhoeddus na allwn ni ei ddiwallu. Ond, Dirprwy Lywydd, yr effaith ddynol bob tro sydd yn fy sbarduno i a'm hymagwedd tuag at y polisi hwn.

Fel llawer o rai eraill, ac fel y clywyd yn y Siambr y prynhawn yma, rwyf i eisiau gweld y system cyfiawnder troseddol yn cael ei datganoli cyn gynted â phosibl. Rwyf eisoes wedi nodi wrth yr Aelodau fy mod i'n benderfynol o ddatblygu dull gweithredu gwahanol o ran cyfiawnder yng Nghymru, i ganolbwyntio ar gamau gweithredu ataliol ac i dorri'r cylch hwn. Er ein bod ni ni'n gweithredu o fewn fframwaith cyfreithiol cymhleth, mae rheolaeth dros y system gyfiawnder ar hyn o bryd yn parhau yn nwylo Llywodraeth y Deyrnas Unedig, felly heddiw byddwn yn parhau i weithio o fewn paramedrau'r setliad datganoli presennol ar gyfiawnder er ein bod yn cydnabod, er mwyn sicrhau'r gorau ar gyfer ein pobl, fod wir angen datganoli'r system hon.

I barhau i wneud cynnydd a gwelliannau ym mhob maes cyfiawnder troseddol, mae mynd i'r afael â'r system gyfan yn hanfodol. Rwyf eisiau inni wneud cynnydd cyflymach mewn meysydd penodol yn y system, sef troseddau ieuenctid a throseddau menywod. Rydym ni wedi datblygu ffyrdd newydd o weithio a phrofi modelau newydd o ddarparu ac rydym ni eisoes wedi gwneud cynnydd. Ers y llynedd, mae fy swyddogion wedi bod yn gweithio ar draws y Llywodraeth, gyda Llywodraeth y Deyrnas Unedig, y Gwasanaeth Carchardai a Phrawf yng Nghymru, comisiynwyr heddlu a throseddu, ac amrywiaeth o randdeiliaid eraill ym maes cyfiawnder, iechyd ac addysg i ddatblygu a darparu dulliau gweithredu newydd ar gyfer troseddau ieuenctid a throseddau menywod.

O ran troseddau ieuenctid rydym ni'n credu y gall ymyrraeth ac atal cynnar helpu i gadw pobl ifanc allan o'r system cyfiawnder troseddol. Rydym ni'n cefnogi'r dull rheoli achosion uwch sy'n cael ei lywio gan drawma gyda'r bobl ifanc mwy cymhleth hyn, gan leihau cyfraddau troseddu am y tro cyntaf ac aildroseddu yn sylweddol. Fodd bynnag, mae mwy o bobl ifanc yn cymryd rhan mewn achosion o drais a throseddu cyfundrefnol mwy difrifol. Mae twf llinellau cyffuriau yn un rheswm, ond rwy'n derbyn bod llawer o resymau eraill am hyn hefyd.