Part of the debate – Senedd Cymru am 3:25 pm ar 12 Rhagfyr 2018.
Diolch yn fawr, Lywydd. Rwy'n cymeradwyo'r Aelod. Gwn fod ganddi ddiddordeb angerddol yn y maes hwn, a'i bod ymysg y lleisiau mwyaf diffuant a chynnar, yn wir, i annog polisi cyhoeddus gwell. Rwy'n cytuno'n llwyr â chysyniadau sylfaenol yr economi gylchol, ac mae deunydd pacio, yn benodol, yn her go iawn, ac mae angen i ni ailystyried. Rwy'n ddigon hen i gofio'r adeg pan oeddech yn mynd i brynu ffrwythau ac yn mynd â bag gyda chi, hen fag hesian, ac nid oedd unrhyw ddeunydd pacio am y ffrwythau a'r llysiau—caent eu pwyso a'u rhoi yn y bag. Ac mae angen agwedd wahanol i wneud hynny, ond efallai fod y mudiad bwyd arafach yn dod i siopa arafach.
Rwyf hefyd eisiau canmol Llywodraeth Cymru ar ei hymgyrch dros yr haf i'n gwneud yn genedl ail-lenwi, gan edrych ar ddŵr yfed, lle gallwn gael dŵr yfed, gan greu mwy o fannau ail-lenwi poteli dŵr am ddim, poteli nad ydynt yn blastig yn ddelfrydol. Hoffwn ganmol Llanilltud Fawr, y dref gyntaf, rwy'n credu, i fabwysiadu hyn ar lwybr yr arfordir. Mae cynghorau eraill wedi edrych ar gynlluniau. Gwn fod Cyngor Tref Penarth yn gwneud hyn, ac yn annog gwahanol siopau a chaffis i fod yn rhan o'r cynllun. Yr hyn sy'n wirioneddol ddiddorol, yn fy marn i, yw bod cynghorau tref a chymuned yn gallu arwain ar hyn, a chredaf fod hynny'n arloesol iawn.
A gaf fi hefyd gymeradwyo Sefydliad Prydeinig y Galon? Yn ddiweddar, ymwelais â'u storfa ddodrefn yn Nhreganna, lle maent yn derbyn dodrefn gan bobl ac yn eu glanhau, eu hail-glustogi a'u paratoi ar gyfer eu hailddefnyddio. Pan euthum yno, cefais fy synnu gan ba mor broffesiynol oedd y gwasanaeth hwnnw, pa mor dda yw'r cynhyrchion a pha mor rhesymol yw'r prisiau. Felly, gall ddiwallu nifer o amcanion cymdeithasol wrth ganiatáu i bobl gael mynediad at ddodrefn o ansawdd da, a hynny, yn aml, am un rhan o ddeg o'r pris manwerthu y byddent yn ei dalu. Yn amlwg, i'r elusen honno, gallant gyfleu rhai o'u negeseuon craidd hefyd. Felly, roeddwn yn credu bod hwnnw'n fodel arloesol iawn.
Yn olaf, er mwyn cadw o dan dri munud, credaf fod y Comisiwn wedi cymryd rhan ym mis Gorffennaf di-blastig. Gwn fod Llywodraeth Cymru wedi bod yn edrych ar hyn yn ogystal—sut y gallwn ddileu cynwysyddion untro, ac rwy'n credu bod hynny'n digwydd yn gyflym yn awr, gyda'r defnydd o wellt a phethau felly. Felly, mae llawer iawn o bethau bach y dylem fod yn eu gwneud fel unigolion, ac annog ein gweithleoedd, boed yn y sector preifat neu asiantaethau cyhoeddus eraill, i fabwysiadu'r mathau hyn o bolisïau, a bydd hynny'n ychwanegu at newid mawr yn ein perfformiad yn y maes hwn. Ond da iawn, Jenny.