1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru ar 22 Ionawr 2019.
6. Sut y mae Llywodraeth Cymru yn gweithio gyda Llywodraeth y DU ac eraill o ran datblygu cynlluniau ar gyfer ffordd osgoi Cas-gwent? OAQ53239
Diolchaf i'r Aelod am y cwestiwn. Rydym ni'n parhau i weithio gyda Chyngor Sir Fynwy ar asesiad o ddewisiadau i wella llif y traffig ar hyd yr A48 a'r A466 drwy Gas-gwent. Gan fod hwn yn llwybr trawsffiniol allweddol, mae nifer o randdeiliaid yn rhan o'r trafodaethau hyn, gan gynnwys Cyngor Sir Swydd Gaerloyw.
Diolch am yr ateb yna, Prif Weinidog. Rwyf i wedi gofyn y cwestiwn hwn sawl gwaith i'ch rhagflaenydd ac, yn wir, i'r Gweinidog Economi a Thrafnidiaeth. Roedd diddymu tollau pontydd Hafren yn benderfyniad i'w groesawu'n fawr yn y de-ddwyrain ac, yn wir, coridor ehangach yr M4 yn y de, gan wella cysylltedd â de-orllewin Lloegr, ond ceir tystiolaeth ei fod yn effeithio ar lefelau traffig yng Nghas-gwent a'r cyffiniau, fel y rhagwelwyd. Byddwch yn ymwybodol bod llygredd aer yng Nghas-gwent eisoes yn uwch na therfynau Sefydliad Iechyd y Byd oherwydd tagfeydd cronig. Felly, a gaf i ofyn i chi—rwy'n croesawu'r hyn yr ydych chi wedi ei ddweud hyd yma ynghylch cydweithredu a thrafodaethau parhaus gyda Llywodraeth y DU—a allech chi sicrhau bod y trafodaethau hynny yn parhau a'n bod ni, mewn gwirionedd, yn datblygu cynllun gwirioneddol i wneud yn siŵr ein bod ni'n gweld y ffordd osgoi honno y mae wir ei hangen yn cael ei hadeiladu i'r de o Gas-gwent yn y dyfodol agos, fel y gall pobl Cas-gwent fwynhau'r math o safon byw y maen nhw'n ei haeddu ac, yn wir, nad yw cymudwyr a theithwyr cyffredinol yng Nghas-gwent yn dioddef y math o oediadau, tagfeydd a llygredd y maen nhw wedi eu dioddef hyd yma?
Dirprwy Lywydd, hoffwn ddiolch i'r Aelod am y cwestiwn atodol hwnnw a chydnabod y ffordd ddiwyd y mae'n sicrhau bod Gweinidogion a'r Cynulliad yn cael eu diweddaru ynghylch y cynigion hyn. Fe gyfarfu fy nghyd-Aelod, Ken Skates, ag arweinydd a phrif weithredwr Cyngor Sir Fynwy ddoe ac roedd hyn ymysg y materion a drafodwyd yno. Bydd asesiad dewisiadau cam 1 yn cynnwys camau gweithredu i leihau lefelau traffig. Bydd yn archwilio'r achos o blaid ffordd osgoi. Bydd yn ystyried gwelliannau i ffyrdd presennol a bydd yn ystyried mesurau a all wella ansawdd yr aer. Rydym ni'n cydnabod mai dim ond mewn ymgynghoriad â sefydliadau trawsffiniol, megis Cyngor Swydd Gaerloyw a Chyngor Dosbarth Fforest y Ddena, yn ogystal â buddiannau Cymru, y gellir cyflawni'r atebion hynny a byddwn yn parhau i wneud yn siŵr bod y gwaith hwnnw'n mynd rhagddo.
Diolch yn fawr iawn, Prif Weinidog.