14. Datganiad gan y Cwnsler Cyffredinol a’r Gweinidog Brexit: Effaith Brexit heb Gytundeb ar Gymru

Part of the debate – Senedd Cymru am 6:48 pm ar 22 Ionawr 2019.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Jeremy Miles Jeremy Miles Labour 6:48, 22 Ionawr 2019

Diolch, Llywydd. Rwy'n ymwybodol efallai bod yr holl sôn am Brexit heb gytundeb yn achosi syrffed erbyn hyn. Ond, wrth gloi'r gyfres hon o ddatganiadau y prynhawn yma, rwyf am ganolbwyntio ar yr effaith cyffredinol ar ein heconomi ac ar les pobl Cymru.

Bydd Brexit heb gytundeb yn cael effaith negyddol ddifrifol ar weithwyr, ar fusnesau, ar addysg uwch ac addysg bellach ac ar yr economi yng Nghymru. Yn wir, mae effaith y ddwy flynedd ddiwethaf o ansicrwydd i'w weld yn barod, gyda dirywiad yn nifer y cwmnïau sy'n gwneud penderfyniad terfynol i fuddsoddi yma. Mae llawer un o'r farn mai'r ansicrwydd oherwydd Brexit yw un o'r prif resymau am hyn.

Mae ymchwilwyr ac academyddion amlwg ac annibynnol yn gytûn y gallai adael y farchnad sengl a mabwysiadu'r rheolau Sefydliad Masnach y Byd yn lle hynny achosi i economi'r Deyrnas Unedig fod 8 y cant i 10 y cant yn llai nag y byddai wedi bod fel arall. Mae hynny'n golygu nid yn unig niwed i fusnesau, ond niwed gwirioneddol hefyd i swyddi a chyflogau. Byddai Brexit heb gytundeb yn cael effaith uniongyrchol ar safonau byw, gydag incwm y pen hyd at £1,500 i £2,000 yn is ar gyfartaledd. Byddai hyn yn ychwanegol at y twf is sydd wedi bod ers canlyniad y refferendwm, dirywiad sydd, ym marn Banc Lloegr, wedi achosi gostyngiad o £800 mewn incwm aelwydydd yn barod. Felly, mae Brexit heb gytundeb yn golygu llai o swyddi, incwm is a mwy o risg o dlodi i bobl mewn cymunedau dros Gymru.