Part of the debate – Senedd Cymru am 4:49 pm ar 23 Ionawr 2019.
Os caf gyfeirio at fater codi trethi, a grybwyllwyd gennych. Golyga codi trethi ddod â threthi i mewn, wrth gwrs, ond yn rhy aml meddylir amdano fel 'codi'—eu gwneud yn uwch. Nawr, ceir dadleuon dros godi trethi, a cheir dadleuon, fel y clywsom gan Nick Ramsay, dros ostwng trethi. Yr hyn rwyf am i bobl ei weld yng Nghymru yn y dyfodol, wrth inni ddatblygu system dreth, yw bod pobl yn gweld ein bod yn datblygu rhywbeth sy'n deg. Nawr, mae gennym bwerau treth cyfyngedig ar hyn o bryd. Dros amser, rwy'n gobeithio, ac rwy'n hyderus y bydd hynny'n newid. Mewn sefyllfa lle y mae gennych lu o ysgogiadau treth ac ysgogiadau ariannol ar gael at eich defnydd, gallwch godi rhai a gostwng rhai eraill. Mae'n ymwneud â sicrhau cydbwysedd a gwneud yn siŵr fod pobl yn gallu gweld bod ymdrech yn cael ei gwneud i sicrhau system sy'n deg o ran yr hyn a ddaw i mewn, fod pwysau'r cyfrifoldeb ar y sawl sy'n talu fwyaf yn deg, a'n bod yn gallu gwneud cyfraniad teg, oherwydd y system dreth honno, i'r modd y gwariwn arian ar wasanaethau cyhoeddus. Dechrau'r daith yw hyn, ac nid wyf am gyfyngu'r Llywodraeth hon nac unrhyw Lywodraeth wrth inni geisio ffurfio'r system dreth Gymreig honno ar gyfer y dyfodol.