Part of the debate – Senedd Cymru am 6:10 pm ar 30 Ionawr 2019.
Lywydd, rydym wedi clywed o wahanol rannau o'r Siambr y prynhawn yma nifer fawr o resymau pam rydym yn y llanastr rydym ynddo heddiw. Ond ni chlywsom gan unrhyw un o'r rhai—ni chlywsom gan unrhyw un—a ddadleuodd dros adael yr Undeb Ewropeaidd unrhyw gydnabyddiaeth mai'r celwyddau a ddywedwyd yn y refferendwm hwnnw a arweiniodd yn uniongyrchol at danseilio ein gwleidyddiaeth heddiw a'r sefyllfa a wynebwn heddiw. Mae'r argyfwng gwleidyddol sy'n ein hwynebu heddiw yn ganlyniad uniongyrchol—yn ganlyniad uniongyrchol—i'r celwyddau a ddywedwyd yn y refferendwm hwnnw. Gadewch imi ddweud hyn: rydym wedi symud, mewn ychydig llai na thair blynedd, o gael addewid o £350 miliwn yr wythnos i'r gwasanaeth iechyd gwladol i'r bygythiad o filwyr ar y stryd a gosod rheolaeth filwrol. Nid yw'n llwyddiant mawr, oni chytunwch?
A gadewch imi ddweud hyn wrthych hefyd, pan glywaf yr Aelodau Ceidwadol hyn—pan glywaf yr Aelodau Ceidwadol hyn—yn dweud wrthyf y dylwn barchu'r refferendwm, yr hyn a glywaf yw Aelodau Ceidwadol eraill a oedd yn siarad heb fod mor bell â hynny'n ôl yn Nhŷ'r Cyffredin i danseilio'r bleidlais ddatganoli yn 1997 o fewn dau fis i'r bleidlais honno. Nid oeddent yn parchu'r refferendwm hwnnw yn ystod yr ymgyrch, nid oeddent yn parchu'r refferendwm pan gyhoeddwyd y canlyniad, ac maent wedi ymladd yn galed i atal y broses ddatganoli byth ers hynny.
Felly, peidiwch â dod i'r lle hwn a rhoi darlith i ni ar barch tuag at y broses wleidyddol, gan mai'r hyn rydych chi wedi'i wneud—yr hyn rydych chi wedi'i wneud—dros dair blynedd yw tanseilio'r strwythurau gwleidyddol a sefydliadau'r wlad hon mewn ffordd na allaf gofio neb yn ei wneud ar unrhyw adeg yn ystod fy oes. Ac rwy'n credu bod llawer ohonom, ble bynnag yr eisteddwn yn y Siambr hon heddiw, yn cydnabod ac yn deall mai'r ychydig flynyddoedd diwethaf yw'r blynyddoedd gwaethaf mewn gwleidyddiaeth y gall unrhyw un ohonom yn ei gofio. [Torri ar draws.] Fe ildiaf iddo.