Part of the debate – Senedd Cymru am 6:16 pm ar 30 Ionawr 2019.
Rwy'n falch iawn o gael y cyfle i siarad yn y ddadl braidd yn danllyd hon heddiw. Ers y refferendwm, ac ers dod i'r Cynulliad, rwyf wedi gwneud popeth a allwn i geisio uno'r bobl a bleidleisiodd dros adael a'r rhai a bleidleisiodd dros aros yn yr UE yn fy etholaeth. Byddai'n naïf dyfalu'n union pam y pleidleisiodd pob person yn y modd y gwnaethant, er fy mod yn credu rhai o'r sylwadau a wnaeth Alun Davies yno. Ond hefyd mae'n glir iawn i mi—pan siaradais ag etholwyr, ac roedd y rheini'n cynnwys myfyrwyr, busnesau, pleidleiswyr hŷn ac eraill, mae'n amlwg eu bod wedi pleidleisio yn y gobaith y byddai eu bywydau a'u safonau byw'n gwella. Nid oedd neb eisiau pleidleisio dros wneud eu hunain yn waeth eu byd neu'n dlotach.
Lywydd, yn gynharach y mis hwn, cefais gyfle i gynnal cynhadledd Brexit, a thrafodwyd hyn gennym yn y Siambr hon o'r blaen, ac roedd y safbwyntiau a'r canfyddiadau o'r gynhadledd honno'n glir iawn: roedd pobl am gael eglurder ar gyfer buddsoddi yn y dyfodol, roeddent am i bobl weithio gyda'i gilydd yn drawsbleidiol, ac roeddent am i'r Prif Weinidog ddiystyru 'dim cytundeb'. Rwy'n dal i gredu hyd heddiw fod y Prif Weinidog wedi bod ar y droed ôl ac wedi bod yn llawer rhy araf i ddiystyru 'dim cytundeb'. Mae unrhyw farn rywsut fod peidio â gwneud hynny yn cryfhau ei llaw negodi yn ffars, ac oherwydd nad yw hynny wedi bod yn wir hyd yn hyn, er gwaethaf ymagwedd galed fel y'i gelwir y Prif Weinidog tuag at Ewrop, mae hi wedi gorfod wynebu embaras mawr wrth gael ei threchu ac mae ein henw da ledled y byd wedi'i niweidio.
Fe ddylai ac fe allai Prif Weinidog y DU fod wedi ymestyn llaw gyfeillgar, nid yn unig at y rheini yn Ewrop, ond at ASau ar draws Tŷ'r Cyffredin, ACau yn y lle hwn ac at y gymuned fusnes yn enwedig. Nid oedd yn rhaid i'r Prif Weinidog wneud hyn ar ei phen ei hun, ond o ganlyniad, mae hi wedi methu cyrraedd y nod. Ac nid y cyfoethog a fydd yn dioddef ac nid ni yn uniongyrchol yn y Siambr hon a fydd yn dioddef. Y bobl, fel llawer o fy etholwyr, sy'n cael trafferth i gael dau ben llinyn ynghyd fydd yn dioddef: y rhai ar gredyd cynhwysol, y rhai sy'n mynd i fanciau bwyd, y rhai sy'n cael trafferth i wneud eu taliadau morgais, y rhai sy'n cymryd risgiau i ddechrau busnes newydd a'r rhai sy'n gweithio i fusnesau sy'n masnachu gydag Ewrop. Ac nid wyf yn barod, Lywydd, i weld y bobl hynny'n dioddef oherwydd na all gwleidyddion gydweithio am fod rhai gwleidyddion—