Darpariaeth y Gwasanaeth SenCom

1. Cwestiynau i'r Gweinidog Addysg – Senedd Cymru ar 6 Chwefror 2019.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Lynne Neagle Lynne Neagle Labour

1. A wnaiff y Gweinidog roi'r wybodaeth ddiweddaraf am drafodaethau Llywodraeth Cymru ag awdurdodau lleol yng Ngwent ynghylch darpariaeth y gwasanaeth SenCom? OAQ53347

Photo of Kirsty Williams Kirsty Williams Liberal Democrat 1:30, 6 Chwefror 2019

(Cyfieithwyd)

Diolch, Lynne, am eich gwaith parhaus ar y pwnc pwysig hwn.

Gall gweithio ar sail ranbarthol helpu i sicrhau bod adnoddau ac arbenigedd yn cael eu targedu'n effeithiol i gefnogi dysgwyr ag anghenion dysgu ychwanegol. Rwyf wedi gofyn i fy swyddogion ymgysylltu â SenCom i ddeall yr effaith bosibl ar ddysgwyr pe bai Casnewydd yn tynnu'n ôl o'r gwasanaeth hwnnw.

Photo of Lynne Neagle Lynne Neagle Labour

(Cyfieithwyd)

Weinidog, rwy’n parhau i gael fy siomi gan barodrwydd ymddangosiadol Cyngor Dinas Casnewydd—cyngor Llafur—i beryglu gwasanaethau ar gyfer grŵp bregus iawn o blant a phobl ifanc, drwy dynnu'n ôl o'r gwasanaeth SenCom rhanbarthol effeithiol ac arbenigol iawn. Mae Casnewydd, o’r diwedd, yn gwneud rhywfaint o ymgynghori â theuluoedd, ond mae rhieni wedi cwyno bod llythyrau yn cael eu hanfon yn uniaith Saesneg, mewn print mân, ac yn rhy hwyr i rieni fynychu digwyddiadau ymgynghori pwysig. A fyddai'r Gweinidog yn cytuno â mi, er mwyn i’r ymgynghoriad fod yn un ystyrlon, fod angen iddo fod yn amserol, mewn iaith y gall rhieni ei deall, gan gynnwys rhieni o leiafrifoedd ethnig, ac mewn fformat sy'n hygyrch i rieni sydd â nam ar eu synhwyrau eu hunain? A ydych yn rhannu fy mhryder parhaus ynglŷn â’r ffordd y mae Cyngor Dinas Casnewydd yn ymdrin â'r newid arfaethedig hwn i wasanaethau ar gyfer plant â nam ar y synhwyrau?

Photo of Kirsty Williams Kirsty Williams Liberal Democrat 1:31, 6 Chwefror 2019

(Cyfieithwyd)

Lynne, mae'n hollbwysig ymgysylltu’n briodol â’r teuluoedd sy'n cael y gwasanaeth hwn, ac na chaiff diddordebau unigol dysgwyr unigol eu hanghofio ar unrhyw adeg. A buaswn yn cytuno'n llwyr â chi fod angen i unrhyw ymgynghoriad â theuluoedd fod yn ystyrlon, ac ni all fod yn ystyrlon os na all rhieni gymryd rhan. Fel y dywedais yn fy ateb gwreiddiol i chi, bydd fy swyddogion yn parhau i geisio sicrwydd gan Gasnewydd, ac yn wir, gan awdurdodau lleol eraill a allai gael eu heffeithio gan y cynnig hwn, i sicrhau nad yw anghenion dysgu'r plant a'r bobl ifanc hynny'n cael eu peryglu.

Photo of Mohammad Asghar Mohammad Asghar Conservative 1:32, 6 Chwefror 2019

(Cyfieithwyd)

Diolch, Lywydd. Weinidog, clywais eich ateb blaenorol i fy nghyd-Aelod. Efallai eich bod yn ymwybodol fy mod wedi gofyn am ddatganiad ar y mater hwn ar 11 Rhagfyr, a bod arweinydd y tŷ wedi dweud wrthyf eich bod yn trafod gyda Chyngor Dinas Casnewydd ynglŷn â'r rhesymeg dros gael gwared ar y gwasanaeth ac y byddech yn adrodd yn ôl. Ers hynny, mae sawl elusen, fel Sefydliad Cenedlaethol Brenhinol Pobl Ddall Cymru, Cyngor Cymru i'r Deillion, Cŵn Tywys Cymru a Sight Cymru wedi mynegi pryderon y gallai penderfyniad Casnewydd arwain at loteri cod post ar gyfer y ddarpariaeth hon. Cafwyd cefnogaeth unfrydol gan gynghorwyr o bob plaid yn Sir Fynwy i gynnig i wrthwynebu penderfyniad Cyngor Dinas Casnewydd, gan fynegi cryn siom ynglŷn â lefel yr ansicrwydd y mae wedi’i greu mewn perthynas â’r rhwydwaith hanfodol hwn o gymorth. Weinidog, pa gamau y byddwch yn eu cymryd i sicrhau bod y gwasanaethau ar gyfer y plant agored i niwed hyn yn ne-ddwyrain Cymru yn cael eu diogelu, os gwelwch yn dda?

Photo of Kirsty Williams Kirsty Williams Liberal Democrat 1:33, 6 Chwefror 2019

(Cyfieithwyd)

Wel, gallaf roi sicrwydd i’r Aelod fy mod wedi ysgrifennu at y cynghorydd Debbie Wilcox, arweinydd Cyngor Dinas Casnewydd, yn ôl ym mis Tachwedd, i ofyn am sicrwydd. Cefais ymateb gan y cyngor hwnnw ym mis Rhagfyr, a dywedodd y cyngor eu bod yn hyderus y byddant yn gadael gwasanaeth sylweddol a ariennir yn briodol ac a ddylai fod â mwy na digon o allu i gynnal y lefelau darparu presennol i'r pedwar awdurdod lleol sydd ar ôl. Fodd bynnag, fel y clywsoch gan Lynne Neagle, mae'r sefyllfa'n ansefydlog, ac yn parhau i newid. Mae cyngor Casnewydd, o’r diwedd, yn ymgysylltu â rhieni plant sy'n defnyddio'r gwasanaeth hwn, ond unwaith eto, fel y clywsom gan Lynne Neagle, mae ansawdd yr ymarfer ymgynghori hwnnw yn amheus ar y gorau, ac mae fy swyddogion yn parhau i siarad gyda Chyngor Dinas Casnewydd ynglŷn â’u camau gweithredu mewn perthynas â'r gwasanaeth penodol hwn.

Photo of Alun Davies Alun Davies Labour 1:34, 6 Chwefror 2019

(Cyfieithwyd)

Weinidog, rwy’n ymwybodol o’ch ymrwymiad personol cryf i hyn ac i sicrhau bod pob dysgwr ledled y wlad yn cael y profiad addysg cyfoethog iawn y mae ganddynt hawl i'w ddisgwyl. Rhannaf siom llwyr Lynne Neagle ynglŷn â gweithredoedd Cyngor Dinas Casnewydd. Teimlaf fod Cyngor Dinas Casnewydd yn troi ei gefn ar rai o'r dysgwyr mwyaf agored i niwed yn y wlad ac yn ymddwyn mewn ffordd gwbl ddi-hid, heb unrhyw ofal go iawn neu ystyriaeth o’r effaith y mae hyn yn ei chael ar ddysgwyr ar draws rhanbarth Gwent. Ar adeg pan ydych yn ymgynghori ar y cod ar gyfer anghenion dysgu ychwanegol, mae'n drasiedi fod hyn yn digwydd ac yn peri cymaint o ofid i bobl yn y rhanbarth. Weinidog, dyma fy nghwestiwn i chi: sut y gallwch chi fel Llywodraeth Cymru sicrhau bod y strwythurau gennym yn y dyfodol i sicrhau na all cynghorau beri’r gofid hwn, na allant ymddwyn yn y modd hwn, ac na allant droi eu cefnau ar anghenion rhai o'r bobl fwyaf agored i niwed yn ein cymdeithas?

Photo of Kirsty Williams Kirsty Williams Liberal Democrat 1:35, 6 Chwefror 2019

(Cyfieithwyd)

Fy mhryder i yw bod gwasanaethau SenCom, sydd, fel y mae pawb wedi’i gydnabod, yn wasanaeth sy'n darparu ar sail ranbarthol i grŵp penodol iawn o blant a phobl ifanc gydag anghenion dysgu ychwanegol penodol iawn, wedi bod yn enghraifft o arfer da iawn, buaswn yn dadlau—o awdurdodau lleol yn cyfuno eu hadnoddau, yn gweithio gyda'i gilydd i sicrhau gwasanaeth cryf a chynaliadwy. Nawr, mae'r ffaith bod Casnewydd wedi gwneud y penderfyniadau hyn—ac mae ganddynt hawl i'w gwneud—yn dangos sut y bydd yn rhaid inni ailedrych ar sut rydym yn annog ac yn cynorthwyo awdurdodau lleol i weithio ar sail ranbarthol lle ceir manteision profedig o wneud hynny. Ac rwy'n parhau i gael trafodaethau o'r fath gyda fy nghyd-Aelod, y Gweinidog Tai a Llywodraeth Leol.

Photo of Elin Jones Elin Jones Plaid Cymru 1:36, 6 Chwefror 2019

Nid yw John Griffiths yn y Siambr i ofyn cwestiwn 2.

Ni ofynnwyd cwestiwn 2 [OAQ53370].