Diolch ichi, Ddirprwy Lywydd. A gaf fi ddechrau drwy ddiolch i'r deisebwr a'r Pwyllgor Deisebau am gyflwyno'r mater hwn ar gyfer y ddadl y prynhawn yma? Ar y cychwyn, hoffwn gydnabod effaith canser y prostad, yn gorfforol ac yn emosiynol, ar ddynion a'u teuluoedd. Hefyd rwy'n cydnabod bod rhai o'r profion diagnostig, fel y clywsom, megis biopsïau, yn gallu bod yn annifyr ac ychwanegu at y pryder a'r straen y mae dynion eisoes yn ei brofi. Rwyf wedi cael cryn dipyn o ohebiaeth gan Aelodau, cleifion, teuluoedd a chlinigwyr am argaeledd neu fel arall y prawf a elwir yn mpMRI cyn-biopsi. Nawr, rydych wedi clywed beth yw hwnnw sawl gwaith yn ystod y ddadl heddiw, felly nid wyf am ailadrodd y manylion ynglŷn â beth yw delweddu cyseinedd magnetig amlbaramedr, ond wrth gwrs—gwnaed y pwynt hwn droeon—mae'n gyfle diagnostig llai ymyrrol na'r prawf diagnostig safonol a argymhellir ac sydd ar gael ar hyn o bryd. Nawr, o gofio bod y posibilrwydd o brawf llai ymyrrol a mwy cywir ar y gorwel yn llythrennol—ddyddiau i ffwrdd, ac rydym yn disgwyl i NICE gadarnhau hynny—mae'n gwbl ddealladwy fod pobl am weld y weithdrefn honno ar gael cyn gynted â phosibl ar draws Cymru.

Hefyd rwy'n deall yn iawn pam y ceir pryder ynghylch argaeledd presennol y prawf rhwng gwahanol fyrddau iechyd. Mae'r treialon cychwynnol a gynhaliwyd, gan gynnwys yma yng Nghymru, yn cynnwys rhai yng ngogledd a gorllewin Cymru, wedi bod yn gadarnhaol, gan ddangos effeithiolrwydd mpMRI, ac mae'r cyhoedd a'r clinigwyr wedi'u calonogi, ac eisiau ei weld yn cael ei gyflwyno hefyd. Fel y clywsom, ar sail y dystiolaeth sy'n dod i'r amlwg a'r canllawiau drafft a gyhoeddwyd gan NICE ym mis Rhagfyr y llynedd, mae rhai byrddau iechyd yng Nghymru yn dechrau darparu'r prawf eisoes. Wrth gwrs nid yw'n anarferol i driniaethau newydd gael eu treialu mewn gwahanol rannau o'r gwasanaeth iechyd, ond rwy'n deall pam fod hynny'n peri pryder yn y rhannau o Gymru lle nad yw'r prawf ar gael yn rheolaidd eto. Ond mae yna bwynt, pan ystyriwn bob cynnydd posibl ym maes gofal iechyd, ynglŷn â beth a wnawn fel system gyfan, ac wrth wneud penderfyniadau, ac ystyried y dystiolaeth ar gyfer yr ymyrraeth orau a cheisio mabwysiadu ymagwedd genedlaethol gyson tuag at ei ddarparu pan fo'r sylfaen dystiolaeth honno'n gadarn ac wedi'i derbyn. Felly, mae NICE wedi ymrwymo i gyhoeddi eu canllawiau diwygiedig ym mis Ebrill. Cyn hynny, fel y clywsom—ac rwy'n falch fod hyn wedi'i gydnabod—rwyf wedi cyfeirio GIG Cymru, drwy'r bwrdd wroleg, i weithio drwy a chytuno'r consensws clinigol hwnnw. Ac rydych wedi gweld, o'r ohebiaeth a roddais i'r Pwyllgor Deisebau ac eraill, fod hynny'n cael ei baratoi ar gyfer rhoi'r canllawiau ar waith. Nid ydym yn aros; nid ydym yn cicio'n sodlau ac yn aros tan rywbryd ym mis Ebrill pan ddisgwyliwn y bydd canllawiau terfynol ar gael.

Ac mae'n hanfodol nad yw'r bwrdd wroleg wedi'i gyfansoddi o weision sifil, nad yw wedi'i lunio o bobl rwy'n eu cyfarwyddo o ran yr hyn y gallant neu y dylent ei wneud; mae'r bwrdd wroleg wedi'i gyfansoddi o gynrychiolwyr clinigol ar draws y byrddau iechyd yng Nghymru, a cheir cytundeb ynglŷn â sut y bydd GIG Cymru—nid os, ond sut y bydd GIG Cymru—yn pontio o'r dulliau diagnosis presennol i un sy'n cynnwys y prawf mpMRI. Ond nid yw cyflwyno elfen newydd i'r llwybr gofal byth yn mynd i fod yn fater mor syml ag y caiff ei ddisgrifio weithiau. Bydd yna bob amser nifer o bethau i'w datrys. Rhaid edrych ar ffactorau megis y capasiti delweddu, fel y gweithlu a hyfforddiant, a mynd i'r afael â'r materion hyn a'u cyflawni. Rwyf bob amser wedi bod yn glir ac wedi datgan ar goedd sawl gwaith, os yw NICE, fel y mae pawb ohonom yn ei ddisgwyl, yn argymell mpMRI cyn-biopsi, yna rwy'n disgwyl i bob bwrdd iechyd newid eu llwybrau yn unol â hynny.

Mae'r gwaith a wneir gan fwrdd wroleg Cymru yn cynorthwyo ein gwasanaeth iechyd i fod mewn sefyllfa i allu darparu'r profion hyn yn gyson ac yn deg yn unol â'r dystiolaeth. Bydd hynny'n ein helpu i sicrhau gwell profiad a chanlyniadau mewn gofal fel y mae pawb ohonom am ei weld ym mhob rhan o Gymru. Rwy'n hapus i gadarnhau'r ymrwymiadau rwyf eisoes wedi'u rhoi i ddarparu'r wybodaeth ddiweddaraf ar gyfer yr Aelodau maes o law ar y cynnydd a wnaed ac ar y targedau sydd gennym ac amserlenni i wneud yn siŵr fod y gwasanaeth a'r prawf y disgwyliwn iddo gael ei argymell ar gael ledled y wlad.