Part of the debate – Senedd Cymru am 4:35 pm ar 12 Mawrth 2019.
Diolch, Gweinidog, am eich datganiad heddiw. Llifogydd yw un o'r trychinebau mawr mwyaf cyffredin, ac ar ben hynny gall fod yn un arbennig o ddirdynnol. Mae nifer o astudiaethau yn dangos cynnydd sylweddol mewn iselder, gorbryder a gofid ymhlith y rhai yr effeithir arnynt gan lifogydd. Mae hefyd wedi effeithio ar lawer o bobl yn fy etholaeth i. Rwy'n siŵr y cofiwch y llynedd, disgrifiwyd Aberdâr fel y dref a ddioddefodd fwyaf pan darodd storm Callum, gyda ffyrdd yn cau, trenau wedi eu canslo, mewn un achos bu raid i'r gwasanaeth tân gludo pobl o drên a gafodd ei ddal mewn dŵr llifogydd, ac—efallai yn bwysicach—eiddo preswyl a masnachol yn dioddef llifogydd hefyd. Rwy'n sicr fy mod wedi cynorthwyo nifer o drigolion sydd wedi dod i fy nghymorthfeydd gan ddangos symptomau o archoll sy'n gyffredin ymhlith teuluoedd sydd wedi dioddef llifogydd.
Croesawaf eich sylwadau ynghylch cynlluniau cefnogi yn ymgorffori rheoli llifogydd mewn modd naturiol, gan gynnwys Cwmaman yn fy etholaeth. Gall cynlluniau fel hyn roi budd aruthrol, i'r ecosystem ac i amddiffyn ein mannau gwyrdd yn ogystal â lliniaru llifogydd. Felly, byddwn yn croesawu rhai pwyntiau ychwanegol pe baech yn fodlon ymhelaethu ar hynny; a beth y gellid ei wneud i ymgysylltu â'r gymuned leol fel rhan o'r gwaith hwn.
Croesawaf hefyd eich sylwadau ynghylch gweithio gydag awdurdodau lleol. Rwy'n nodi, yn rhan o raglen fuddsoddiad RhCT, bydd gwaith lliniaru yn cael ei wneud yn Aberpennar ac Abercwmboi. Fodd bynnag, rwy'n gwybod, yn y gorffennol bod arian yr UE wedi'i ddefnyddio i ddiogelu cannoedd o eiddo ar draws Rhondda Cynon Taf rhag y perygl o lifogydd, ac roedd ymateb i storm Callum yn her ariannol benodol i'r awdurdod lleol ac i Lywodraeth Cymru, a ddaeth i'r adwy i roi cymorth ariannol ychwanegol. Felly, pa gynllun tymor hir oes gennych chi i sicrhau, os byddwn ni'n gadael yr UE na fydd bwlch ariannu yn cael ei adael i'r dyfodol?
Yn olaf, yn sgil eich datganiad cynharach ar goedwigaeth, pa fath o ran sydd gan goedwigo i'w chwarae o ran atal y perygl o lifogydd?