Byddaf yn cefnogi'r cynnig. I amlinellu fy mhrofiad o ymdrin â Cyfoeth Naturiol Cymru, yn ôl ym mis Medi 2017—y cyfarfod cyntaf un am y mwd niwclear. I fod yn onest, roedd gennyf hyder llwyr y byddai swyddogion Cyfoeth Naturiol Cymru yn gallu lleddfu fy mhryderon am y mwd a'r drefn cynnal profion, ac yn y blaen. Nid oeddent yn gwybod dim am y profion, er mai hwy oedd y corff a oedd yn rhoi'r drwydded. Nid oeddent yn gwybod pa fath o brofion a gâi eu gwneud. Nid oeddent yn gwybod ble y câi'r profion eu cynnal. Ni allent ddweud wrthyf ar ba ddyfnder. Ni allent ddweud wrthyf lle byddai'r mwd yn y pen draw. Ond gwnaethant fy sicrhau serch hynny ei fod yn ddiogel heb wybod dim o'r manylion. Roedd mor ddrwg fel mai dyna'r unig dro yn fy ngyrfa broffesiynol y cynigiais ohirio'r cyfarfod hyd nes y gallwn gael ateb.

Ymgyrch nant y Rhath—y niwed, difetha parc yng Nghaerdydd, a dinistrio coed gwerthfawr iawn. Euthum i gyfarfod â Cyfoeth Naturiol Cymru gyda'r Gweinidog newydd. Gallech ddweud ei bod hi'n newydd oherwydd roedd hi'n derbyn popeth roedd y swyddogion yn ei ddweud—nad oedd dewis arall. [Torri ar draws.] Gyda phob parch, roedd yr holl gyfarfodydd a fynychais—. [Torri ar draws.] Fe ildiaf os dymunwch. Rwy'n hapus i ildio. Yr hyn a ddywedwyd wrthym yn y cyfarfod oedd nad oedd unrhyw ddewis arall. Unwaith eto, yn fy ngyrfa gyfan, nid wyf erioed wedi cael swyddog yn dweud wrthyf nad oes dewis arall heb ei herio. Dyna a ddywedwyd wrthym. Ond fel y mae amser wedi dangos, wrth i bethau symud yn eu blaenau, rydym wedi gweld bod dewisiadau eraill da iawn i'r hyn a gynigir o ran nant y Rhath.

Os edrychwn ar y contractau pren, wyddoch chi beth, fe fuaswn yn canmol Cyfoeth Naturiol Cymru, oherwydd maent wedi gwneud yn bur dda yn dyfarnu contract i gwmni na wnaeth gais amdano hyd yn oed. Da iawn. Da iawn ar hynny. O ddifrif, canfu Grant Thornton fod eu hymddygiad wedi cynyddu'r risg o dwyll. Rwy'n cofio cael fy meirniadu yn ôl ym mis hydref 2017, rwy'n credu, unwaith eto pan wrthwynebais ymddeoliad dan orfodaeth y prif weithredwr pan gododd mater gosod amodau ar gyfrifon, ac fel y dywedais, dyfarnu'r contract i gwmni nad oedd wedi gwneud cais am y contract. Eto, caniatawyd i'r prif weithredwr hwylio tuag at y gorwel gyda'i becyn tâl. Nid oeddwn yn deall pam y cawn fy meirniadu yn ôl bryd hynny am ymosod ar hynny. Nid wyf yn gwybod hyd y dydd heddiw.

Ar lefel bersonol—nid wyf yn credu y bydd yr Aelodau'n gwybod hyn—mae Cyfoeth Naturiol Cymru wedi tramgwyddo yn erbyn fy niogelwch data personol fel gwleidydd yng Nghymru. Ffoniais ar un adeg ac roeddwn yn ystyried gwneud cwyn am fater penodol, ac yna cefais wybod yn nes ymlaen bod Aelod o'r Cynulliad hwn, gwleidydd yma, wedi cael eu briffio ynglŷn â fy ngalwad—anghredadwy. Anghredadwy, ac nid yw'r mater hwnnw byth wedi'i ddatrys. Rwy'n gwybod bod y person wedi cael ei friffio oherwydd gwelais yr e-bost a ysgrifennodd rhywun am y sesiwn friffio.

Felly, mae gennych yr holl bethau hyn yn chwyrlïo o'n cwmpas. Mae hwn yn fater eithriadol o ddifrifol. Bydd y mwd niwclear yn dod yn ôl—[Torri ar draws.] Gwn ei fod yn dreth braidd ar rai ohonoch i wrando ar hyn, ond byddwch yn amyneddgar os gwelwch yn dda. Fel y dywedais, mae hwn yn fater hynod bwysig. Bydd mater y mwd niwclear yn dychwelyd. Efallai na fyddwch yn hoffi'r ffaith y bydd yn dychwelyd, ond fe fydd yn dychwelyd. Rwy'n cefnogi'r cynnig hwn yn llwyr. Diolch yn fawr.