Detholwyd y gwelliannau canlynol: gwelliant 1 yn enw Rebecca Evans, a gwelliannau 2, 3 a 4 yn enw Rhun ap Iorwerth. Os derbynnir gwelliant 1, caiff gwelliannau 2 a 3 eu dad-ddethol.

Ac felly'r eitem nesaf ar yr agenda yw dadl y Ceidwadwyr Cymreig ar Gyfoeth Naturion Cymru. Dwi'n galw ar Andrew R.T. Davies i wneud y cynnig—Andrew R.T. Davies. 

Cynnig NDM6989 Darren Millar

Cynnig bod Cynulliad Cenedlaethol Cymru:

1. Yn nodi penderfyniad Llywodraeth Cymru i uno Cyngor Cefn Gwlad Cymru, Asiantaeth yr Amgylchedd Cymru a Chomisiwn Coedwigaeth Cymru drwy ffurfio Cyfoeth Naturiol Cymru yn 2013.

2. Yn cydnabod gwaith caled y staff rheng flaen yn y sefydliad ond yn deall eu hanfodlonrwydd a'u diffyg hyder yn y penderfyniadau a wneir gan uwch reolwyr, fel y caiff ei fynegi'n rheolaidd mewn arolygon staff ers sefydlu Cyfoeth Naturiol Cymru.

3. Yn gresynu at fethiant systematig Cyfoeth Naturiol Cymru o ran pobl Cymru drwy nifer o sgandalau proffil uchel, gan gynnwys:

a) diffygion difrifol wrth ymdrin â chontractau pren, i'r graddau bod yr archwilwyr, Grant Thornton, wedi dweud eu bod mor ddrwg eu bod yn 'dwysáu'r amlygiad i'r risg o dwyll';

b) 'cymhwyso' cyfrifon y sefydliad gan Swyddfa Archwilio Cymru am dair blynedd yn olynol, sy'n awgrymu bod ansicrwydd ynghylch a oedd y sefydliad wedi gweithredu o fewn y rheolau;

c) y dull anghyson y mae Cyfoeth Naturiol Cymru yn arwain wrth benderfynu ymyrryd ar faterion o ddiddordeb cyhoeddus megis saethu ar dir cyhoeddus a dympio mwd niwclear.

4. Yn galw ar Lywodraeth Cymru i gychwyn adolygiad/ymchwiliad annibynnol i fethiannau'r sefydliad ac ymchwilio i gynigion amgen ar gyfer rheoli adnoddau naturiol Cymru.

Cynigiwyd y cynnig.

Diolch i chi, Lywydd. Croeso i wlad y breuddwydion ar brynhawn dydd Mercher ar ôl pasio darn o ddeddfwriaeth ac yn awr i mewn i'r ddadl. Mae'n dda gweld bod mwy yn bresennol na'r arfer ar brynhawn dydd Mercher ar gyfer dadl diwrnod y gwrthbleidiau. Nid wyf yn meddwl y bydd yn para a chredaf efallai fod cwpanaid o de drws nesaf yn galw ar rai o'r Aelodau. Ond gallwn geisio eich dal, a dywedir wrthyf fod yna doesenni tu allan hefyd, os oes unrhyw un eu heisiau.

Mae'n bleser gwirioneddol cael cyflwyno'r ddadl y prynhawn yma ac edrych ar rai o'r problemau sy'n ymwneud â Cyfoeth Naturiol Cymru, y gwaith o'i greu ac yn amlwg, rhai o'r problemau a gafodd lawer o gyhoeddusrwydd sydd wedi wynebu'r sefydliad hwnnw dros y blynyddoedd diwethaf, a sut y gallwn fynd i'r afael â rhai o'r diffygion hynny o bosibl mewn rhan mor bwysig o fywyd Cymru, h.y. ein hamgylchedd naturiol, a beth y gallwn ei wneud i sicrhau bod yr holl arfau ar gael ar gyfer (a) ei ddiogelu a (b) ei wella.

Os caf ymdrin â'r gwelliannau a gyflwynwyd heddiw, ni fyddwn yn derbyn gwelliant y Llywodraeth a gyflwynwyd yn enw Rebecca Evans. Nid wyf yn hollol siŵr sut y mae'n ychwanegu neu'n cynnig unrhyw beth o werth i'r ddadl heblaw ceisio dileu pwyntiau 3 a 4. Wel, os edrychwch ar bwyntiau 3 a 4 mewn gwirionedd, nid ydynt ond yn tynnu sylw—yn enwedig pwynt 3—at yr hyn sy'n gwbl amlwg, sef bod y sgandalau ynghylch gwerthu coed wedi difetha enw Cyfoeth Naturiol Cymru, ac mae gwaith Grant Thornton wedi amlygu'n bendant y pwyntiau ynglŷn â'r perygl cynyddol o fod yn agored i risg a thwyll. Felly, ni allaf weld pam y byddech am ddileu'r hyn y cyfeiriwyd ato mewn gwirionedd yn yr ymchwiliad cyfrifon cyhoeddus ac adroddiadau amlwg eraill ar yr hanes trist ynghylch y fath anfedrusrwydd. Felly, yn anffodus, ni fyddwn yn derbyn gwelliant y Llywodraeth, ac mewn perthynas â gwelliannau Plaid Cymru, ni fyddwn yn derbyn dau welliant cyntaf Plaid Cymru, sy'n ceisio disodli ein pwynt sy'n dweud bod Cyfoeth Naturiol Cymru, yn anffodus, wedi gwneud cam â phobl Cymru

'drwy nifer o sgandalau proffil uchel'

â'r geiriau

'Yn gresynu at nifer y methiannau proffil uchel yn Cyfoeth Naturiol Cymru'.

Nid wyf yn hollol siŵr sut yn union y mae hynny'n ychwanegu unrhyw beth at y cynnig o gwbl, ond rwy'n siŵr y byddwn yn clywed hynny gan y siaradwr pan fydd yn cyfeirio at y gwelliannau hynny, ond byddwn yn derbyn y gwelliant olaf, gwelliant 4. Mae'n hollbwysig fod Cyfoeth Naturiol Cymru yn cael adnoddau i gyflawni ei swyddogaethau ac yn benodol, pan edrychwch ar y ddeddfwriaeth a gyflawnwyd dros y blynyddoedd diwethaf yn y maes penodol hwn—Deddf yr Amgylchedd (Cymru) 2016, Deddf Llesiant Cenedlaethau'r Dyfodol (Cymru) 2015—a'r rhwymedigaethau a osodwyd ar Cyfoeth Naturiol Cymru, mae'n amlwg yn hanfodol fod yr adnoddau'n dilyn y cymhwysedd, os mynnwch, a drosglwyddwn i'r sefydliad hwn.

Mae'n werth ystyried, pan grëwyd Cyfoeth Naturiol Cymru chwe blynedd yn ôl, cafwyd rhai ffigyrau proffil uchel iawn a oedd yn amlwg yn cwestiynu a oedd hi'n ddoeth rhoi tri sefydliad mor wahanol o'r fath gyda'i gilydd—Asiantaeth yr Amgylchedd, Cyngor Cefn Gwlad Cymru a'r Comisiwn Coedwigaeth. Yn arbennig, amlygodd Jon Owen Jones, a oedd yn gadeirydd y Comisiwn Coedwigaeth ar y pryd, wendid yr achos busnes a oedd gerbron y Cynulliad ar y pryd, yn edrych ar rai o'r amcanion polisi roedd y Gweinidogion yn ceisio eu hyrwyddo ac yn wir yn cwestiynu hyfywedd y syniad o uno tri sefydliad yn un sefydliad, ac mor wir oedd ei eiriau, ac maent wedi dod yn ôl i darfu arnom, i fod yn onest gyda chi, oherwydd, yn amlwg, fel y dywedais yn fy sylwadau agoriadol, mae'n tynnu sylw at y dirywiad a gafodd gryn dipyn o sylw yn y sector coedwigaeth yma yng Nghymru, ond yn arbennig y golled i drethdalwyr Cymru yn sgil contractau gwael y cytunwyd arnynt gan Cyfoeth Naturiol Cymru a digalondid llwyr y staff o fewn y sefydliad.

Nid yw sefydliad ond cystal â'i staff, ac mae llawer iawn o unigolion dawnus a ddaeth o'r tri chorff blaenorol i Cyfoeth Naturiol Cymru yn meddu ar angerdd a galwedigaeth i weithio yn y maes penodol hwn, ond yn anffodus, maent wedi dioddef yn sgil arweinyddiaeth wael, diffyg cyfeiriad a phwysau anferth y gwaith a osodwyd ar eu desgiau. Yn anffodus, mae arolwg staff ar ôl arolwg staff wedi dangos peth o'r pwysau sydd wedi wynebu nifer o'r staff o un flwyddyn i'r llall, o un diwrnod i'r llall, o un wythnos i'r llall. Dim ond 11 y cant o'r staff oedd â hyder yn y penderfyniadau a wneir gan uwch-reolwyr mewn un arolwg staff; 15 y cant a gredai fod gweithredoedd yr uwch-reolwyr yn gyson â gwerthoedd y sefydliad; dim ond 10 y cant a ddywedodd fod y sefydliad at ei gilydd yn cael ei reoli'n dda.

Yn 2016, rhoddodd y sefydliad y gorau i argraffu canlyniadau arolygon staff oherwydd bod y dystiolaeth mor ddamniol. Fel gwleidyddion mae'n amlwg mai ein lle ni yw gwneud yn siŵr fod llais y staff yn cael ei glywed ac yn y pen draw, fod y gwelliannau a'r mesurau diogelwch yn cael eu rhoi ar waith. Ac mor ddiweddar â 2018, mewn ymgynghoriad mawr â'r staff, ni chredai Cyfoeth Naturiol Cymru fod yr ad-drefnu a oedd yn digwydd o ran strwythurau staffio yn darparu sylfaen ar gyfer datblygu'r sefydliad. Roeddent yn credu y byddai llawer o'r timau newydd a oedd yn cael eu llunio yn creu pobl a allai wneud popeth yn weddol heb allu arbenigo ar ddim, ac yn y maes hynod arbenigol y mae nifer o'r staff hyn yn gweithio, mae'n hanfodol fod arbenigedd yn cael ei ganiatáu i ffynnu a'i adael i ddarparu'r mesurau diogelwch a'r gweithgareddau hyrwyddo sydd eu hangen gan Cyfoeth Naturiol Cymru.

Yn benodol, edrychodd adroddiad Grant Thornton, yr adroddiad mwyaf diweddar, ar y sgandal gwerthu pren ond edrychodd hefyd ar y ffordd roedd y sefydliadau wedi uno dros y chwe blynedd flaenorol, a thynnu sylw at sut roedd gweithio mewn seilos yn dal i ddigwydd i raddau helaeth o fewn y sefydliadau a bod y sector coedwigaeth, y cyngor cefn gwlad ac asiantaeth yr amgylchedd yn dal i edrych arnynt eu hunain fel sefydliadau unigol o dan un faner. A hyn oddeutu chwe blynedd ar ôl i'r tri sefydliad ddod at ei gilydd.

Rhaid bod hwnnw'n bryder enfawr i ni yma fel deddfwrfa ond yn enwedig i'r Llywodraeth, oherwydd mae rhan arall o'r cynnig sydd ger ein bron heddiw yn amlygu peth o'r ymyrraeth gan y Llywodraeth, buaswn yn awgrymu, yng ngwaith Cyfoeth Naturiol Cymru, yn enwedig mewn perthynas â'r gwaharddiad ar saethu ffesantod, lle gofynnwyd am gyngor annibynnol ar gost o £48,000—gwnaeth Cyfoeth Naturiol Cymru y gwaith cywir, aethant allan, cawsant y cyngor annibynnol, gwrandawsant ar y cyngor hwnnw a dywedasant y dylai'r sefyllfa bresennol barhau—ac yna ymyrrodd y Gweinidog i ddyfarnu yn erbyn. A nodaf ddoe fod yr adolygiad barnwrol wedi'i wrthod, adolygiad a gyflwynwyd am ei fod yn datgan yn glir nad oedd gan fwrdd Cyfoeth Naturiol Cymru unrhyw ddisgresiwn yn yr achos penodol hwn pan wnaeth y Gweinidog ymyrryd. Ac felly mae'r Llywodraeth yn atebol iawn am y materion sydd wedi codi yn sgil diffyg arweiniad llwyr gan Lywodraeth Cymru—

A wnewch chi dderbyn ymyriad?

Buaswn yn falch iawn o wneud hynny. Gallwn eich gweld yn aros. [Chwerthin.]

A ydych yn cydnabod bod pwyslais mawr bellach ar un diwylliant sefydliadol yn Cyfoeth Naturiol Cymru drwyddo draw ac yn cydnabod y bwrdd parhaol newydd a'r tîm arweinyddiaeth sy'n gweithio ar frig Cyfoeth Naturiol Cymru?

Daeth y Dirprwy Lywydd i’r Gadair.

Cyfarfûm â'r prif weithredwr yr wythnos diwethaf, ac mae ei gallu'n creu argraff arnaf, ond bob tro y mae pethau wedi mynd i'r pen dros y chwe blynedd diwethaf, yn enwedig mewn perthynas â morâl staff a chyfeiriad y sefydliad, rydym bob amser yn cael clywed, 'Mae'r rheolwyr yn mynd i'r afael â'r sefydliad cymhleth hwn a bydd yn well yfory', ac nid yw yfory, yn yr achos hwn, byth i'w weld yn dod, yn anffodus.

Ni fyddai neb yn fwy hapus na mi yn y Siambr hon o weld Cyfoeth Naturiol Cymru yn ffynnu, oherwydd, fel y dywedais, mae ganddo fandad enfawr. Mae'r amgylchedd yma yng Nghymru a'r potensial i ddatblygu'r amgylchedd hwnnw er budd cenedlaethau'r dyfodol yn waddol mwy na dim arall y gallwn ei drosglwyddo, a gwaetha'r modd, buaswn yn mentro dweud ein bod wedi aros yn ein hunfan ers chwe blynedd, ac mae amlygu rhai o'r materion hyn, fel y gwneuthum yn fy sylwadau agoriadol i'r ddadl hon, yn dangos yn amlwg mai dyna pam, yn ôl ym mis Rhagfyr, y galwasom am ad-drefnu Cyfoeth Naturiol Cymru, ac mae ein pwynt olaf yn y cynnig heddiw yn dweud bod angen edrych arno a'r rhaniad rhwng agweddau masnachol yr hyn a wna Cyfoeth Naturiol Cymru a'r agweddau rheoleiddiol, oherwydd nid yw'r ddau'n gydnaws â'i gilydd, ac mae angen ailfeddwl ac ailwampio'r sefydliad oherwydd mae'n rhan mor enfawr ac anferth o fywyd a DNA Cymru, ac mae wedi cael chwe blynedd i ddatblygu ei ysgogiad, ei ddylanwad, ei DNA, ac mae wedi methu gwneud hynny. Ac er fy mod yn dymuno'r gorau i'r bwrdd newydd, i'r prif weithredwr newydd, a'r cadeirydd dros dro—gan mai cadeirydd dros dro ydyw, nid yw'n benodiad amser llawn—ni allaf weld y sefydliad hwn yn cywiro rhai o'r camgymeriadau oherwydd bod y gwaith o'i ddatblygu chwe blynedd yn ôl—. Datblygwyd y sefydliad hwn yn y modd anghywir, fel y nododd Jon Owen Jones yn ei sylwadau ar y pryd, a llawer o'r Aelodau yn y Siambr hon. Bydd rhai o'r Aelodau yn y Siambr hon yn cofio Antoinette Sandbach, a oedd mae'n debyg—. Aeth hi a minnau benben ar sawl achlysur ar rai materion, ond roedd Antoinette ar y pwynt hwn yn llefarydd materion gwledig a'r Aelod cyfrifol o safbwynt y Ceidwadwyr, a thynnodd sylw at nifer o'r problemau hyn sydd wedi dod yn ôl i darfu ar y sefydliad hwn. Gallwch edrych yn ôl ar y Cofnod, ac mae'n dangos y cyfeiriad teithio roeddem yn ei ragweld chwe blynedd yn ôl.

Felly, yn hytrach na'n bod yn parhau ar y trywydd toredig hwn, beth am fynd yn ôl i'r dechrau a gadewch i ni ad-drefnu'r sefydliad hwn fel y gallwn adeiladu sefydliad a fydd, yn y bôn, yn datblygu amgylchedd yma yng Nghymru a fydd â photensial i fod yn amgylchedd y bydd unrhyw un ar draws y byd yn edrych arno ac yn dweud, 'Dyna'r sefydliad rydym ei eisiau o fewn ein strwythurau ein hunain a'n fframweithiau ein hunain.' Nid ydym wedi gwneud hynny ers chwe blynedd, a dyna'r rheswm pam ein bod yn cyflwyno'r ddadl hon gerbron y Siambr y prynhawn yma. Felly, dyna pam y galwaf ar y Siambr i gefnogi'r cynnig—yn enwedig y gallu i beidio â gadael iddo sefyll am ddwy, tair, pedair blynedd arall, a gobeithio y daw'n iawn. Mae gobaith wedi diflannu o'r ddadl hon ers amser maith. Nawr mae'n bryd symud ymlaen a datblygu'r atebion sydd eu hangen arnom ac nid troi cefn ar rai o'r cwestiynau anodd sy'n cael eu gofyn i ni. A dyna pam y gobeithiaf y bydd y Siambr yn cefnogi'r cynnig sydd ger ein bron y prynhawn yma.

Ceir potensial a chyfleoedd enfawr yn y dyfodol gyda'r cyfrifoldebau a ddaw i'r Siambr hon ac i'r Llywodraeth pan fyddwn yn gadael yr Undeb Ewropeaidd: tua 40 o gyfrifoldebau newydd, gyda llawer ohonynt ym maes yr amgylchedd, ac ni chafodd Cyfoeth Naturiol Cymru ei lunio i ymdrin â'r cyfleoedd hyn. Beth am roi'r sefydliad hwn yn ôl ar y trywydd iawn, gadewch i ni droi ein cefnau ar rai o'r methiannau ac edrych ar y cyfleoedd. A dyna pam rwy'n galw ar y Siambr i gefnogi'r cynnig yma y prynhawn yma.

Diolch. Rwyf wedi dethol y pedwar gwelliant i'r cynnig. Os derbynnir gwelliant 1, bydd gwelliannau 2 a 3 yn cael eu dad-ddethol. Galwaf ar Weinidog yr Amgylchedd, Ynni a Materion Gwledig i gynnig gwelliant 1 yn ffurfiol yn enw Rebecca Evans.

Gwelliant 1—Rebecca Evans

Dileu pwyntiau 3 a 4 a rhoi yn eu lle bwyntiau newydd:

Yn nodi casgliadau ac argymhellion yr adroddiadau gan:

a) Ymchwiliad Pwyllgor Cyfrifon Cyhoeddus y Cynulliad Cenedlaethol i adroddiad blynyddol a chyfrifon Cyfoeth Naturiol Cymru ar gyfer 2017-2018—Tachwedd 2018;

b) Grant Thornton—Cyfoeth Naturiol Cymru—Llywodraethu’r Gwaith o Werthu Pren—Chwefror 2019.

Yn croesawu penodi prif weithredwr a chadeirydd dros dro newydd ar gyfer Cyfoeth Naturiol Cymru a’u hymrwymiad i weithredu argymhellion y ddau adroddiad a gwella’r modd y caiff Cyfoeth Naturiol Cymru ei reoli a’i lywodraethu. 

Cynigiwyd gwelliant 1.

Yn ffurfiol.

Diolch. Galwaf ar Llyr Gruffydd i gynnig gwelliannau 2, 3 a 4, a gyflwynwyd yn enw Rhun ap Iorwerth.

Gwelliant 2—Rhun ap Iorwerth

Ym mhwynt 3, dileu 'Yn gresynu at fethiant systematig Cyfoeth Naturiol Cymru o ran pobl Cymru drwy nifer o sgandalau proffil uchel' a rhoi yn ei le 'Yn gresynu at nifer y methiannau proffil uchel yn Cyfoeth Naturiol Cymru'.

Gwelliant 3—Rhun ap Iorwerth

Dileu pwynt 4 a rhoi yn ei le:

Yn galw ar Lywodraeth Cymru i sefydlu adolygiad annibynnol er mwyn canfod a yw'n dal yn briodol i Gyfoeth Naturiol Cymru barhau i reoli'r ystâd goedwig fasnachol yng Nghymru ac ystyried unrhyw fodelau amgen posibl.

Gwelliant 4—Rhun ap Iorwerth

Ychwanegu pwynt newydd ar ddiwedd y cynnig:

Yn galw ar Lywodraeth Cymru i sicrhau bod gan Cyfoeth Naturiol Cymru adnoddau priodol i gyflawni ei holl ddyletswyddau yn ddigonol.

Cynigiwyd gwelliannau 2, 3 a 4.

Diolch yn fawr, Dirprwy Lywydd. Dwi'n stryglo, mae'n rhaid i mi ddweud, gyda'r hyn mae'r Ceidwadwyr yn galw amdano fe oherwydd maen nhw'n dymuno pob llwyddiant i'r prif weithredwr newydd a'r cadeirydd interim, ond ar yr un pryd yn dweud eu bod nhw i gyd yn anobeithiol a bod rhaid ailgychwyn ac ail-greu sefydliad o'r newydd.

Wel, yn fy marn i, dechrau o'r dechrau yw'r peth olaf dŷn ni eisiau. Hynny yw, bydden ni wedyn yn gwastraffu'r gwaith sydd wedi digwydd dros y blynyddoedd diwethaf, a'r rheswm dŷn ni'n cynnig un o'n gwelliannau ni, yr ail welliant, yw dwi ddim yn derbyn yr honiad yn y cynnig bod yna fethiant systematig—dyna'r geiriad, 

'Yn gresynu at fethiant systematig Cyfoeth Naturiol Cymru'.

Oes, mae yna fethiannau, a dŷn ni'n gresynu at rai o'r methiannau hynny, ond allwch chi ddim trio characterise-o'r sefyllfa fel bod yr holl sefydliad yn wallus o'i gorun i'w sawdl, a dwi yn meddwl ei bod hi'n anffodus eich bod chi'n pardduo'r holl sefydliad oherwydd methiannau rhai pobl o fewn y sefydliad hwnnw. Nawr, fel dwi’n ei ddweud, y peth olaf byddwn i eisiau yw aildrefnu llwyr oherwydd mi fyddai hynny—

Andrew R.T. Davies a gododd—

Na, na, dwi eisiau cael mwy na munud i ddatblygu fy nadl, os gaf i. Efallai y gwnaf i ei gymryd e ar y diwedd, os oes amser. Dwi wedi colli lle roeddwn i’n mynd nawr yn barod.

Rwyf i wedi sôn o’r blaen am Brexit a’r holl newidiadau a phroblemau fydd yn dod yn sgil hynny. Wel, os ŷch chi’n cyflwyno newid sefydliadol sylweddol ar yr un pryd â hynny, rŷch chi’n gofyn am drafferth, yn fy marn i.

Mae gwelliant 4 gennym ni, wrth gwrs, yn cyfeirio, fel rydym ni bob tro yn ei wneud pan ydym ni'n sôn am Gyfoeth Naturiol Cymru ynglŷn â’r wasgfa adnoddau. Y gwir yw bod y sefydliad wedi dioddef toriad o 35 y cant i’w ariannu mewn termau real ers cael ei sefydlu—traean o’i gyllideb wedi cael ei golli mewn cwta pum mlynedd. Nawr, dangoswch i fi unrhyw sefydliad sy’n gallu cymryd toriadau o’r fath yna heb fod yna rai oblygiadau fydden ni ddim yn eu dymuno ac yna rŷch chi’n gwneud yn dda, yn fy marn i. Ac ar yr un pryd, wrth gwrs, fel dwi hefyd yn atgoffa Aelodau’n gyson, mae’r dyletswyddau a’r cyfrifoldebau wedi cynyddu drwy Ddeddf llesiant cenedlaethau’r dyfodol, trwy Ddeddf yr amgylchedd ac yn y blaen, ac mae’r trajectory yna yn gwbl anghynaladwy. Adnoddau’n crebachu, cyfrifoldebau’n cynyddu.

Ac mae’n dweud tipyn, dwi’n meddwl, fod y sefydliad wedi bod yn mynd trwy adolygiad sefydliad cyfan, whole-organisation review, ac yntau’n sefydliad mor ifanc, os liciwch chi—beth, rhyw bump, chwe blynedd oed—gan gydnabod y byddai’r sefydliad, o ganlyniad i hynny, ie, yn gorfod gweithio mewn ffyrdd gwahanol mewn rhai meysydd o weithgarwch, ond hefyd yn gweithredu yn arafach mewn rhai meysydd. Wel, dywedwch chi hynny wrth y bobl sy’n aros am drwyddedau amgylcheddol neu am ganiatâd cynllunio mewn rhai meysydd, ac maen nhw’n dweud eu bod nhw’n ddigon araf yn barod. Neu, wrth gwrs, ddim yn cyflawni rhai dyletswyddau o gwbl, yn ôl llythyr gan y prif weithredwr i‘r Pwyllgor Cyfrifon Cyhoeddus ychydig yn ôl, ac felly, efallai dylem ni fod yn troi at y Llywodraeth a gofyn, 'Wel, pa elfennau o’u gwaith nhw, felly, rŷch chi’n hapus iddyn nhw ollwng os ydyn nhw’n dweud wrthych chi efallai bod yn rhaid gwneud hynny?'

Nawr, dwi yn teimlo bod yna gwestiwn dilys yn y cynnig ynglŷn ag annibyniaeth Cyfoeth Naturiol Cymru. Yn sicr, beth bynnag yw eich barn chi ynglŷn ag a oedd y penderfyniad i wahardd saethu yn un cywir ai peidio, dwi’n meddwl bod y broses a gafwyd, pan gytunwyd yn unfrydol i beidio â chyflwyno gwaharddiad yn y lle cyntaf, ac wedyn, wrth gwrs, fel rŷm ni wedi trafod yn y gorffennol, y Gweinidog ar y pryd yn ysgrifennu llythyr ac yn datgan barn glir, ac o fewn dim o amser, y safbwynt yn newid. Mae hynny, yn fy marn i, yn codi cwestiynau sylfaenol, ond ar yr un pryd, wrth gwrs, mi oedd y Llywodraeth yn cuddio y tu ôl i Gyfoeth Naturiol Cymru ar fater y mwd niwclear oedd yn cael ei ollwng oddi ar arfordir Cymru. Felly, rhywsut, mae'r Llywodraeth yn trio reidio dau geffyl, a dwi ddim yn meddwl y gallwch chi ei chael hi fel yna. Naill ai mae Cyfoeth Naturiol Cymru—mai nhw yw’r arbenigwyr a nhw sy’n gwneud y penderfyniad, neu rŷch chi’n derbyn rhai penderfyniadau, efallai, fel Llywodraeth, dŷch chi ddim yn eu licio, a dwi’n meddwl bod eisiau bach fwy o onestrwydd yn hynny o beth.

Dwi wedi codi hefyd, yn y gorffennol, fy nheimladau i ynglŷn â natur y berthynas rhwng y sector goedwigaeth a’r gwaith y mae Cyfoeth Naturiol Cymru yn ei wneud ac wedi galw am ymchwiliad annibynnol nid i'r holl sefydliad, fel mae’r Ceidwadwyr yn galw amdano fe, ond, yn sicr, i’r elfen yna o a ydyn nhw’n addas i barhau i reoli’r ystâd goedwig fasnachol yng Nghymru yn benodol.

Ac yn yr ychydig eiliadau sydd ar ôl gen i, mi fyddwn i’n pwysleisio—. Mae’n rhaid inni feddwl am y staff yn hyn o beth. Oes, mae yna brif weithredwr newydd, oes, mae yna gadeirydd dros dro newydd, mae yna nifer o aelodau newydd ar y bwrdd, ond mae’r staff yna o hyd, ac mae’r staff, ar y cyfan, yn ardderchog, a dwi’n meddwl ei bod hi’n anffodus bod y cynnig yma gan y Ceidwadwyr yn pardduo pawb, os liciwch chi, o fewn y sefydliad, ac yn gwneud hynny, yn anffodus, ar sail ffaeleddau ambell un.

Nid yw Cyfoeth Naturiol Cymru yn addas i'r diben. Deilliodd y gwaith o greu cwango mwyaf Cymru o gynnig byrbwyll heb ei weithredu'n iawn i uno tri chorff gwahanol a chanddynt dair strategaeth waith wahanol. O ganlyniad, gwelwyd diffyg arweinyddiaeth, mae morâl y staff wedi plymio, gwastraffwyd arian cyhoeddus ac mae hyder yn y sefydliad wedi diflannu. Mae Llywodraeth Cymru wedi cael digon o rybuddion ynglŷn â methiant difrifol Cyfoeth Naturiol Cymru ond mae wedi methu gweithredu. Mae i sefydliad sydd mor bwysig i fywyd yng Nghymru gael barn amodol ar ei gyfrifon am y drydedd flwyddyn yn olynol yn ddigynsail ac yn annerbyniol. Clywn yn awr fod prif weithredwr newydd Cyfoeth Naturiol Cymru wedi cyfaddef y gallai eu cyfrifon wynebu barn amodol am bedwaredd flwyddyn, rhywbeth nas gwelwyd erioed o'r blaen.

Yn ei adroddiad diweddar, daeth y Pwyllgor Cyfrifon Cyhoeddus i'r casgliad nad yw trefniadau rheoli mewnol Cyfoeth Naturiol Cymru yn addas i'r diben, ond—ac mae hyn yn peri pryder arbennig—tynnwyd sylw at yr un materion yn ymwneud ag afreoleidd-dra dair blynedd yn ôl gan yr archwilydd cyffredinol ar y pryd. Arweiniodd y cyfuniad hwn o arweinyddiaeth analluog, diffyg atebolrwydd a morâl staff isel at staff gydag arbenigedd masnachol hanfodol yn gadael. O ganlyniad, gwnaethpwyd penderfyniadau sydd wedi achosi colled ariannol ddifrifol i'r trethdalwr. Amlygir hyn yn y dadleuon ynglŷn â sut y cafodd pren ei werthu dro ar ôl tro heb fynd i'r farchnad agored. Collodd y sgandal o leiaf £1 miliwn i drethdalwyr Cymru, ac arweiniodd at ymddiswyddiad cadeirydd Cyfoeth Naturiol Cymru.

Disgrifiwyd y sefyllfa ar y pryd gan Lee Waters, cyn ei ddyrchafu i'r fainc flaen, a dywedodd—a'i eiriau ef yw'r rhain—

'dylai fod atebolrwydd gan yr uwch arweinwyr... [yn] y sefydliad hwn, sy'n ymddangos fel pe bai wedi colli rheolaeth.'

Aeth ymlaen i ddweud

'ymddengys bod adran goedwigaeth Cyfoeth Naturiol Cymru wedi colli rheolaeth'.

Ers hynny mae llawer wedi colli ffydd yn Cyfoeth Naturiol Cymru. Yn ddiweddar, anfonodd deg o gwmnïau coed lythyr ar y cyd at Lywodraeth Cymru yn dweud nad oedd ganddynt hyder yng ngallu Cyfoeth Naturiol Cymru i reoli coedwigaeth yng Nghymru. Honnent fod 12,000 o swyddi yn yr economi wledig a £100 miliwn o fuddsoddiad newydd dros y pum mlynedd nesaf mewn perygl. Daeth y cwmnïau hyn i'r casgliad nad oedd ganddynt hyder yng ngallu Cyfoeth Naturiol Cymru i ddarparu gwasanaeth cynaliadwy neu fasnachol mewn modd masnachol hyfyw.

Yn 2018, ildiodd Cyfoeth Naturiol Cymru i bwysau gan weinidogion a phenderfynodd beidio ag adnewyddu trwyddedau ar gyfer saethu adar hela ar dir sy'n eiddo i Lywodraeth Cymru. Roedd y penderfyniad hwn yn groes i dystiolaeth wyddonol ac adroddiad Cyfoeth Naturiol Cymru ei hun nad oedd angen newid y ddeddfwriaeth bresennol. Drwy ildio i Lywodraeth Cymru, mae Cyfoeth Naturiol Cymru wedi rhoi sector sy'n werth £75 miliwn y flwyddyn i economi Cymru a 2,400 o swyddi mewn perygl.

Ddirprwy Lywydd, mae Cyfoeth Naturiol Cymru wedi siomi pobl Cymru mewn ffordd systematig. Ni ellir caniatáu i'r sefyllfa bresennol barhau. Mae'n bryd cael gwared ar Cyfoeth Naturiol Cymru a gosod dau gorff ar wahân yn ei le: un i ymdrin â'r dyletswyddau rheoleiddio a gyflawnir gan y sefydliad a'r llall, ei agweddau masnachol. Dyna y mae'r ochr hon i'r Siambr yn gofyn amdano. Drwy wneud y newidiadau hyn yn unig y gallwn sicrhau gwerth am arian i'r trethdalwr a darparu amddiffyniad effeithiol ac effeithlon i'r amgylchedd yng Nghymru. Diolch.

Diolch i'r Ceidwadwyr am gyflwyno'r ddadl heddiw ar Cyfoeth Naturiol Cymru. Rydym wedi bod yn sôn am Cyfoeth Naturiol Cymru gryn dipyn yn y Siambr hon dros y ddwy flynedd ddiwethaf felly efallai ei bod yn briodol inni gael trafodaeth fwy eang, fel rydym yn ei chael heddiw, ar stiwardiaeth gyffredinol y sefydliad ar amgylchedd naturiol Cymru.

Mae cynnig y Ceidwadwyr yn beirniadu'r penderfyniadau a wnaed gan uwch-reolwyr ac yn nodi diffygion yn y ffordd y cafodd contractau pren eu trafod, gosod amodau ar gyfrifon gan Swyddfa Archwilio Cymru am dair blynedd yn olynol, a'r gwrth-ddweud cynhenid ynghylch agweddau tuag at ymyrraeth ar y naill law, ar fater saethu ar dir cyhoeddus, ac ar y llaw arall, mater dympio slwtsh niwclear fel y'i gelwir ym Môr Hafren. Er, wrth gwrs, nid yw'r mater penodol hwnnw'n ymwneud â Cyfoeth Naturiol Cymru yn unig; mae'n ymwneud â Llywodraeth Cymru yn ogystal a'r modd y mae'n rhyngweithio â Cyfoeth Naturiol Cymru.

Mae'r materion hyn oll yn faterion o bwys, mae llawer wedi'i ysgrifennu amdanynt a chredaf ei bod yn iawn eu galw'n fethiannau ac yn fethiannau go ddifrifol. Mae'r Ceidwadwyr hefyd yn cyfeirio at arolygon staff a gynhaliwyd o fewn Cyfoeth Naturiol Cymru, sef yr arwydd cyntaf o anniddigrwydd o fewn y sefydliad hwnnw. Yr arolygon staff cynnar oedd yr awgrym cyntaf efallai nad oedd y sefydliad, a oedd yn gyfuniad o'r tri chorff gwahanol, yn sefydliad hapus iawn o'r cychwyn cyntaf. Cyfeiriodd Andrew R.T. Davies hefyd yn ei gyfraniad at y ffaith fod rhai Aelodau'n ceisio tynnu sylw Llywodraeth Cymru at ei ddiffygion o gam cynnar. Yn anffodus, roedd yn rhaid i bethau symud yn eu blaenau a bu'n rhaid i'r methiannau ddod yn fwy amlwg cyn i unrhyw gamau gael eu rhoi ar waith.

Nawr, i fod yn deg, mae Llywodraeth Cymru—. Y pwynt a wnaeth Rhianon: mae Llywodraeth Cymru wedi penodi prif weithredwr newydd a chadeirydd dros dro, felly cafwyd cydnabyddiaeth o fethiannau yn y gorffennol a'r angen i wneud pethau'n wahanol yn y dyfodol. Cawsom sesiwn graffu gyda ffigyrau blaenllaw o fewn Cyfoeth Naturiol Cymru ar y pwyllgor amgylchedd yn ddiweddar, felly clywsom sut y mae pethau'n datblygu yn y sefydliad o'u safbwynt hwy, ac roedd honno'n sesiwn ddefnyddiol. Un broblem a oedd gan Cyfoeth Naturiol Cymru ar y cychwyn oedd yr angen i ddod â gwybodaeth arbenigol i mewn o'r tu allan i Gymru am nad oedd digon o arbenigedd o fewn y sefydliad. Felly, roedd honno'n broblem o ran sut y sefydlwyd y corff ar y cychwyn.

Efallai, fel y mae Llyr Gruffydd yn awgrymu fel posibilrwydd, fod y sefydliad bellach yn dod i drefn ac yn dechrau cyflawni ei gylch gwaith yn fwy effeithiol. Rwy'n meddwl bod hynny'n wir i ryw raddau, ac mae angen i ni roi cyfle iddo. Nawr, edrychais ar y cynnig gan y Ceidwadwyr a meddwl, o'ch cynnig chi, eich bod chi'n caniatáu ar gyfer y posibilrwydd hwnnw mewn gwirionedd, oherwydd nid ydych yn nodi yn eich cynnig fod yn rhaid i Cyfoeth Naturiol Cymru fynd, er fy mod yn ymwybodol o'r cyfraniad y mae Oscar Asghar newydd ei wneud. Ond wrth edrych ar eich cynnig, nid ydych yn dweud bod yn rhaid i Cyfoeth Naturiol Cymru fynd; mae eich cynnig yn galw ar Lywodraeth Cymru i sefydlu ymchwiliad annibynnol i fethiannau'r sefydliad ac i ymchwilio i gynigion amgen. Felly, ar y sail honno, roeddem yn eich cefnogi, ac mae hynny'n wir o hyd, oherwydd rhaid inni gyd-fynd â'r cynnig, nid o reidrwydd â phopeth a ddywedwch. Credaf fod angen inni gael adolygiad annibynnol trylwyr o'r hyn sydd wedi mynd o'i le yn y gorffennol, ac felly rydym yn cefnogi'r cynnig.

Mae gwelliant Llywodraeth Cymru yn datgan eu bod wedi penodi prif weithredwr a chadeirydd newydd. Mae'n cydnabod ein bod wedi cael adroddiadau gwael ar Cyfoeth Naturiol Cymru, ond mae'n dweud bod y sefydliad bellach yn ceisio gweithredu argymhellion dau adroddiad cyfredol, sy'n ddigon teg cyn belled ag y mae'n mynd. Nid yw'n cynnwys unrhyw adolygiad ehangach posibl i weld a yw Cyfoeth Naturiol Cymru yn addas i'r diben mewn gwirionedd, fel y mae cynnig y Ceidwadwyr yn llwyddo i'w wneud.

Yr amrywiol welliannau gan Blaid Cymru: mae gwelliant 2 yn lleddfu cynnig y Ceidwadwyr, ac mae gwelliant 3 yn rhoi ffocws mwy cyfyngedig iddo fel nad yw ond yn feirniadol o Cyfoeth Naturiol Cymru ar faterion yn ymwneud â choedwigaeth yn unig. Wel, y broblem yw bod methiannau Cyfoeth Naturiol Cymru wedi bod yn eang. Nid ydynt wedi'u cyfyngu i faterion coedwigaeth yn unig. Rwy'n derbyn bod gan Llyr Gruffydd amheuon fod y Ceidwadwyr, yn ei farn ef, wedi pardduo'r holl staff, ond nid wyf yn credu bod hynny'n wir mewn gwirionedd, ac os edrychwch ar bwynt 2, maent yn cydnabod gwaith caled y staff rheng flaen yn y sefydliad. Eu barn hwy oedd eu bod wedi cael cam gan y rheolwyr, felly—.

Felly, mae'n well gennym gefnogi cynnig y Ceidwadwyr heddiw, ac ni fyddwn yn cefnogi'r gwelliannau y soniais amdanynt. Byddwn yn cefnogi gwelliant 4 Plaid Cymru, sydd, yn gwbl gywir, yn tynnu sylw at y ffaith bod angen i Cyfoeth Naturiol Cymru gael adnoddau priodol. Diolch yn fawr.

Diolch i'r Aelod blaenorol am ei gyfraniad a'i gefnogaeth i'n cynnig. Rwy'n meddwl bod hwnnw'n bwynt gwirioneddol bwysig, pwynt 2 yn ein cynnig: rydym yn cydnabod gwaith caled y staff rheng flaen yn y sefydliad, ac yn cydnabod eu hanfodlonrwydd a'u diffyg hyder yn eu huwch-arweinwyr. Gwelsom hynny o'r arolygon staff. Rydym yn dweud ar ddiwedd ein cynnig ein bod eisiau adolygiad neu ymchwiliad annibynnol i fethiannau'r sefydliad, i ymchwilio i gynigion amgen, ac rwy'n meddwl mai un opsiwn o reidrwydd yw cael gwared ar y sefydliad a gwneud rhywbeth gwahanol. Fodd bynnag, os yw'r rheolwyr newydd yn llwyddo i drawsnewid y sefydliad o'r diwedd a'n bod yn gweld arwyddion go iawn o welliant, rydym yn agored i hynny. Hynny yw, o ran fy nghysylltiad i â Cyfoeth Naturiol Cymru, fe ddechreuodd pan ddeuthum yn Gadeirydd y Pwyllgor Newid Hinsawdd, Amgylchedd a Materion Gwledig. [Torri ar draws.] Fe ildiaf.

Nid wyf am i hyn fod amdanaf fi, ond—. Faint o amser fyddech chi'n ei roi iddynt, felly? Oherwydd ar y naill law rydych yn dweud, 'Mae angen inni edrych ar fodelau amgen', ac ar y llaw arall rydych yn dweud, 'Wel, gobeithiwn y byddant yn llwyddo, y tîm rheoli newydd.' Felly, ai blwyddyn, dwy flynedd, tair blynedd?

Mae'n hollol bosibl inni edrych ar fodelau amgen tra hefyd yn gweld sut y mae'r sefydliad yn gwneud yn y cyfamser. Gallwn wneud dau beth ar unwaith. Dweud wyf fi, o fy safbwynt fy hun, roeddwn yn awyddus iawn i ddymuno'n dda i'r sefydliad hwn—rhyw fath o fantais yr amheuaeth. Pan ddeuthum i mewn, credaf mai dyna'r prif sefydliad yn sylw'r Pwyllgor Newid Hinsawdd, Amgylchedd a Materion Gwledig mae'n debyg, a chlywais lawer o feirniadaeth yn ei gylch, ond roeddwn yn barod i ddweud, 'Edrychwch, mae'n sefydliad eithaf newydd, mae'n dal i fagu gwraidd; gadewch inni roi cyfle iddo.' Rwy'n llai parod i ddweud hynny ddwy neu dair blynedd er pan ddywedais hynny, pan oedd y sefydliad eisoes wedi bod yno ers o leiaf dair blynedd. Credaf fod yn rhaid i'r amser ddod pan fydd methiannau sefydliad yn parhau ac mor ddybryd mewn gwirionedd, fel bod rhaid ichi edrych ar newid strwythurol. Dylem edrych ar hynny tra'n parhau i fonitro'r hyn y mae'n ei wneud yn y cyfamser.

Hoffwn ganolbwyntio fy sylwadau ar ddau faes penodol lle rwyf wedi bod yn siomedig gyda'r sefydliad, neu o bosibl gyda rhyngwyneb y sefydliad a Llywodraeth Cymru, a'r meysydd hynny yw coedwigaeth ac ynni morol. Ceir cyfle enfawr mewn coedwigaeth. Rydym wedi cael system gyda'r polisi amaethyddol cyffredin lle mae pethau'n gogwyddo tuag at amaethyddiaeth ac oddi wrth goedwigaeth. Mae ffermio'n cael cymhorthdal yn seiliedig yn syml ar arwynebedd tir, a chaiff ei dynnu os caiff y tir ei drosglwyddo at ddibenion coedwigaeth, felly dyna ddatgymhelliad anferth i blannu coed. Ond wrth inni symud i'n system ein hunain yng Nghymru, ni ddylai hynny fod yn wir bellach. Mewn gwirionedd, dylai Cyfoeth Naturiol Cymru fod â llawer iawn o arbenigedd y gall ei ddefnyddio i helpu i ehangu'r sector coedwigaeth, o fewn ei berchnogaeth, ond hefyd, rwy'n credu, drwy ledaenu arferion gorau ac adeiladu cyfleusterau o fewn coedwigaeth. Dyna oedd y llinell melin lifio i fod. Dyna oedd y cyfiawnhad tybiedig dros roi'r contractau hirdymor hyn heb gystadleuaeth go iawn, ac eto ni chafodd y llinell melin lifio honno mo'i datblygu, a deallwn o adroddiad y Pwyllgor Cyfrifon Cyhoeddus ei bod yn debygol fod Cyfoeth Naturiol Cymru yn ymwybodol o hynny, ond na wnaeth unrhyw beth i orfodi'r contract a oedd i fod i ddatblygu'r capasiti hwnnw. Felly, gofynnaf i'r sefydliad: oni allwch wneud rhagor i helpu ffermwyr sydd eisiau plannu rhywfaint o goed ar eu tir, i helpu i ddod â phobl newydd i mewn i'r diwydiant ac ehangu'r sector hwn er budd Cymru ac yn wir, o ran ein hamcanion newid hinsawdd?

Yn yr un modd, mewn perthynas ag ynni morol, dylai fod yn sector twf enfawr posibl i Gymru, a rhywbeth eto lle gallwn edrych ar ein hymrwymiadau newid hinsawdd a lleihau allyriadau. Deallaf fod Llywodraeth Cymru am flaenoriaethu'r sector hwn. Rwy'n credu bod y gwaith y bu Ynni Môr Cymru yn ei wneud, ar y nesaf peth i ddim i raddau helaeth, wedi bod yn gadarnhaol iawn, a deallaf mai Llywodraeth Cymru sydd y tu ôl i hwnnw. Ond mae Cyfoeth Naturiol Cymru yn rhan fawr o'r broblem, oherwydd os yw pobl eisiau rhoi cynnig ar gynllun ynni môr, boed yn ynni'r tonnau neu'r llanw, pa un bynnag—rhoi rhywbeth ar wyneb y dŵr neu ar wely'r môr sy'n rhoi cynnig ar ffordd newydd o gynhyrchu ynni ac ymchwilio i'w ymarferoldeb—rhaid iddynt fynd drwy weithdrefn drwyddedu Cyfoeth Naturiol Cymru sy'n eu trin fel pe baent yn rhyw fath o ddiwydiant trwm, a rhoi rhywbeth i mewn yn barhaol sy'n gorfod cael sylfaen dystiolaeth wych am eu bod wedi ei wneud o'r blaen ac yn gallu dangos i Cyfoeth Naturiol Cymru sut nad oes unrhyw risg o gwbl. Mae cael yr ymagwedd ragofalus hon a bod angen y graddau hynny o gymorth wrth gefn a gwybodaeth a thystiolaeth ar gyfer rhywbeth sydd, yn ei hanfod, yn arloesol ac yn gynllun peilot yn creu rhwystr enfawr i ynni môr yng Nghymru. Mae pobl yn y diwydiant yn tynnu gwallt eu pennau ac yn dweud pa mor anodd yw cael trwyddedau gan Cyfoeth Naturiol Cymru, a pha mor rhwystredig yw ymdrin â'r sefydliad hwnnw. Yn yr Alban, mae ganddynt ddull o weithredu'n seiliedig ar weithredu a monitro, ac eto, yng Nghymru mae'n rhaid gwneud pob elfen a drwyddedir yn unigol. Mae mor anodd gwneud hynny. Rydych yn ceisio cael cyngor gan Cyfoeth Naturiol Cymru ac maent yn codi cannoedd o bunnoedd o dâl arnoch am hyd yn oed ddechrau siarad â chi. Weinidogion, os gwelwch yn dda, ac os ydych yn credu o ddifrif yn y sector ynni môr, beth bynnag a wnewch am Cyfoeth Naturiol Cymru yn fwy cyffredinol, edrychwch i weld a allwch helpu i gyflymu'r broses hon ar gyfer ceisiadau am drwyddedau i gefnogi ynni môr, a pheidiwch â gadael i Cyfoeth Naturiol Cymru fod yn rhwystr i hynny.

A gaf fi eich sicrhau nad yw'n rhoi unrhyw bleser i'r ochr hon i'r Cynulliad orfod tynnu sylw at y materion dadleuol hyn a nodi'r materion sydd wedi cyfyngu ar Cyfoeth Naturiol Cymru ers ei greu? Oherwydd mae rôl y corff yn hollbwysig ac mae ei ddiben yn hanfodol ar gyfer rheoli ein hamgylchedd naturiol yn effeithiol ac yn gynaliadwy yma yng Nghymru.

Yn ôl yn 2011, pan gyhoeddwyd y manylion ynglŷn â'r bwriad i uno Cyngor Cefn Gwlad Cymru, Asiantaeth yr Amgylchedd a'r Comisiwn Coedwigaeth am y tro cyntaf, dywedodd Gweinidog yr amgylchedd y byddai'r newid yn sicrhau rheolaeth fwy cynaliadwy ac effeithiol ar ein hadnoddau naturiol, ac mae'n rhaid gwneud honno'n egwyddor arweiniol pan fyddwn yn craffu ar y perfformiad go iawn.

Fel y dywedais o'r blaen—nid wyf yn hollol siŵr a ddywedais hynny ar y pryd, ond yn sicr fe'i dywedais pan oeddwn yn aelod o'r pwyllgor newid hinsawdd—nid oedd gwneud tri yn un byth yn mynd i fod yn hawdd. Roedd hi'n mynd i fod yn sefyllfa heriol i'r tîm rheoli yn Cyfoeth Naturiol Cymru, ac fel y clywsom, cafwyd newid yn yr arweinyddiaeth hefyd. Ceisiais roi canmoliaeth lle roedd yn ddyledus. Roedd yr arolwg staff y cyfeiriwyd ato yn ddyfais ragorol mewn gwirionedd ac yn arolwg gwirioneddol drwyadl. A chredwn fod gwneud hynny ar adeg pan oeddech yn uno sefydliadau, a phan oedd hi'n anochel fod pobl yn teimlo eu bod wedi'u cleisio rywfaint yn y broses honno, yn dangos arweiniad. Ond rwy'n credu mai rhai o'r problemau mwy cyffredinol eraill efallai sydd wedi tanseilio ein hyder eu bod yn symud ymlaen mewn gwirionedd, ac mae'r problemau sy'n ymwneud â choedwigaeth yn benodol wedi bod yn ddifrifol oherwydd eu bod wedi'u hailadrodd. Gadewch inni beidio ag anghofio nad un digwyddiad ydoedd; fe ddigwyddodd eto. Ac rwy'n credu bod rhaid i Lywodraeth Cymru ysgwyddo mwy o gyfrifoldeb. Mae'n sefydliad hyd braich ac mae'n rhaid imi gyfaddef, byddai'r Llywodraeth yn cael ei beirniadu'n annheg pe bai'n ymyrryd gormod, ond mae angen i chi ddangos arweiniad, ac rydych yn barod i wneud hynny ar rai adegau, fel gyda materion sy'n peri pryder i'r cyhoedd, fel y dengys y gwaharddiad ar saethu o bosibl. Felly, rwy'n credu bod y sefydliad angen cyfeiriad teithio clir gan Lywodraeth Cymru.

Hefyd clywsom o'r cychwyn cyntaf fod Llywodraeth Cymru wedi cael rhybudd ynglŷn â'r heriau a oedd ynghlwm wrth greu sefydliad newydd. Ac felly rhaid dweud nad yw'r broses o newid rheolwyr wedi bod yn rhagorol, i'w roi yn y termau mwyaf caredig. A phe bai mwy o ofal wedi'i roi ar yr adeg pan gafodd y pethau hyn eu crybwyll, credaf y byddai rhai o'r problemau, yn sicr yr angen am gapasiti rheoli masnachol gwirioneddol gadarn yn y sefydliad newydd, wedi cael eu hystyried o'r cychwyn cyntaf yn ôl pob tebyg, pe baech wedi ystyried y ffordd roedd pobl yn beirniadu'r cynllun busnes gwreiddiol. Fe ildiaf.

Diolch yn fawr iawn. O ran rhai o'r materion rydych eisoes wedi tynnu sylw atynt—nid oes unrhyw amheuaeth y bu rhai problemau—yn ogystal â'r ailstrwythuro a'r ad-drefnu ar raddfa fawr o fewn Cyfoeth Naturiol Cymru a gynigir gan y Blaid Geidwadol gyferbyn, beth arall a argymhellir? A hefyd, o ran ailstrwythuro'r tîm arweinyddiaeth, ailstrwythuro'r bwrdd, pa gamau pellach rydych yn eu rhoi—?

Wel, mae'n amlwg mai'r hyn sy'n rhaid iddynt—mae'n rhaid iddynt gydbwyso eu pwerau rheoleiddio, a roddwyd ar waith ganddynt gyda pheth synnwyr o ddiben yn fy marn i, a bod yn deg, gyda'u pwerau masnachol. Mae rhai o'r penderfyniadau masnachol yn herio unrhyw fath o ddadansoddi cyn gynted ag y bydd rhywun yn edrych arnynt, heb sôn am yr archwilydd yn edrych arno ac yn nodi'r methiannau brawychus mewn perthynas ag arferion masnachol o ran trin cwmnïau'n deg a thendro'n briodol. Nid yw'r rhain yn dasgau enfawr i'w rheoli ar gyfer asiantaethau cyhoeddus a ddylai allu manteisio ar y profiad i wneud hynny'n effeithiol, ac rwy'n siŵr fod y Llywodraeth wedi dweud wrthynt am ei wneud yn effeithiol.

Nawr, clywsom gan Blaid Cymru fod y cynnig hwn, rywsut, yn hytrach na bod yn graffu trwyadl a phriodol, yn ymosodiad milain ar y staff. Er tegwch, credaf fod pawb yn ystyried bod hynny braidd yn amheus. Efallai nad ydych yn hoffi'r cynnig, efallai y credwch ei fod yn gyfeiliornus, ond fel ymosodiad ar y staff, pan fo ail bwynt y cynnig yn mynd ati i ganmol y staff—. Ond wedyn, cawsom ddadl gwbl ryfedd fod y gair 'systematig' yn golygu ymwneud ag unigolion. Wel, rhaid imi ddweud, fy nealltwriaeth i o'r gair 'systematig' yw ei fod yn ymwneud â systemau, ond dim ond lefel 'O' mewn Saesneg iaith sydd gennyf, ac ni roddais lawer o sylw i'r ymarferion darllen a deall. Nid oes amheuaeth fod Llyr yn ddisgybl o'r radd flaenaf ac y gallai ddangos i mi pam rwy'n gwneud y camgymeriadau sylfaenol hyn.

Ond rwy'n credu hefyd fod angen inni gael neges fwy gobeithiol. Mae angen inni wneud penderfyniad drwy adolygiad i weld a ellir datrys hyn, ac rwy'n gobeithio y gellir ei ddatrys. Rwyf wedi cyfarfod â'r tîm arweinyddiaeth newydd, a chredaf fod ganddynt bob bwriad i weddnewid pethau. Ond os nad yw hynny'n mynd i fod yn bosibl, rhaid inni ailedrych ar y pethau hyn a chytuno ar ddull newydd o weithredu. Diolch ichi, Ddirprwy Lywydd.

Byddaf yn cefnogi'r cynnig. I amlinellu fy mhrofiad o ymdrin â Cyfoeth Naturiol Cymru, yn ôl ym mis Medi 2017—y cyfarfod cyntaf un am y mwd niwclear. I fod yn onest, roedd gennyf hyder llwyr y byddai swyddogion Cyfoeth Naturiol Cymru yn gallu lleddfu fy mhryderon am y mwd a'r drefn cynnal profion, ac yn y blaen. Nid oeddent yn gwybod dim am y profion, er mai hwy oedd y corff a oedd yn rhoi'r drwydded. Nid oeddent yn gwybod pa fath o brofion a gâi eu gwneud. Nid oeddent yn gwybod ble y câi'r profion eu cynnal. Ni allent ddweud wrthyf ar ba ddyfnder. Ni allent ddweud wrthyf lle byddai'r mwd yn y pen draw. Ond gwnaethant fy sicrhau serch hynny ei fod yn ddiogel heb wybod dim o'r manylion. Roedd mor ddrwg fel mai dyna'r unig dro yn fy ngyrfa broffesiynol y cynigiais ohirio'r cyfarfod hyd nes y gallwn gael ateb.

Ymgyrch nant y Rhath—y niwed, difetha parc yng Nghaerdydd, a dinistrio coed gwerthfawr iawn. Euthum i gyfarfod â Cyfoeth Naturiol Cymru gyda'r Gweinidog newydd. Gallech ddweud ei bod hi'n newydd oherwydd roedd hi'n derbyn popeth roedd y swyddogion yn ei ddweud—nad oedd dewis arall. [Torri ar draws.] Gyda phob parch, roedd yr holl gyfarfodydd a fynychais—. [Torri ar draws.] Fe ildiaf os dymunwch. Rwy'n hapus i ildio. Yr hyn a ddywedwyd wrthym yn y cyfarfod oedd nad oedd unrhyw ddewis arall. Unwaith eto, yn fy ngyrfa gyfan, nid wyf erioed wedi cael swyddog yn dweud wrthyf nad oes dewis arall heb ei herio. Dyna a ddywedwyd wrthym. Ond fel y mae amser wedi dangos, wrth i bethau symud yn eu blaenau, rydym wedi gweld bod dewisiadau eraill da iawn i'r hyn a gynigir o ran nant y Rhath.

Os edrychwn ar y contractau pren, wyddoch chi beth, fe fuaswn yn canmol Cyfoeth Naturiol Cymru, oherwydd maent wedi gwneud yn bur dda yn dyfarnu contract i gwmni na wnaeth gais amdano hyd yn oed. Da iawn. Da iawn ar hynny. O ddifrif, canfu Grant Thornton fod eu hymddygiad wedi cynyddu'r risg o dwyll. Rwy'n cofio cael fy meirniadu yn ôl ym mis hydref 2017, rwy'n credu, unwaith eto pan wrthwynebais ymddeoliad dan orfodaeth y prif weithredwr pan gododd mater gosod amodau ar gyfrifon, ac fel y dywedais, dyfarnu'r contract i gwmni nad oedd wedi gwneud cais am y contract. Eto, caniatawyd i'r prif weithredwr hwylio tuag at y gorwel gyda'i becyn tâl. Nid oeddwn yn deall pam y cawn fy meirniadu yn ôl bryd hynny am ymosod ar hynny. Nid wyf yn gwybod hyd y dydd heddiw.

Ar lefel bersonol—nid wyf yn credu y bydd yr Aelodau'n gwybod hyn—mae Cyfoeth Naturiol Cymru wedi tramgwyddo yn erbyn fy niogelwch data personol fel gwleidydd yng Nghymru. Ffoniais ar un adeg ac roeddwn yn ystyried gwneud cwyn am fater penodol, ac yna cefais wybod yn nes ymlaen bod Aelod o'r Cynulliad hwn, gwleidydd yma, wedi cael eu briffio ynglŷn â fy ngalwad—anghredadwy. Anghredadwy, ac nid yw'r mater hwnnw byth wedi'i ddatrys. Rwy'n gwybod bod y person wedi cael ei friffio oherwydd gwelais yr e-bost a ysgrifennodd rhywun am y sesiwn friffio.

Felly, mae gennych yr holl bethau hyn yn chwyrlïo o'n cwmpas. Mae hwn yn fater eithriadol o ddifrifol. Bydd y mwd niwclear yn dod yn ôl—[Torri ar draws.] Gwn ei fod yn dreth braidd ar rai ohonoch i wrando ar hyn, ond byddwch yn amyneddgar os gwelwch yn dda. Fel y dywedais, mae hwn yn fater hynod bwysig. Bydd mater y mwd niwclear yn dychwelyd. Efallai na fyddwch yn hoffi'r ffaith y bydd yn dychwelyd, ond fe fydd yn dychwelyd. Rwy'n cefnogi'r cynnig hwn yn llwyr. Diolch yn fawr.

Diolch. A gaf fi alw yn awr ar Weinidog yr Amgylchedd, Ynni a Materion Gwledig, Lesley Griffiths?

Diolch i chi, Ddirprwy Lywydd, a diolch i chi am y cyfle i ymateb i'r ddadl hon heddiw. Y tro diwethaf i ni drafod Cyfoeth Naturiol Cymru oedd mewn dadl yma ar 13 Chwefror, yn dilyn adroddiad y Pwyllgor Cyfrifon Cyhoeddus ar adroddiad blynyddol a chyfrifon Cyfoeth Naturiol Cymru. Yn ystod y ddadl, credaf ein bod i gyd wedi cydnabod, ac eithrio ambell un, y gwaith anhygoel a wneir gan staff Cyfoeth Naturiol Cymru, yn ogystal â'r cyfeiriad pendant, cadarnhaol sydd wedi'i osod gan yr arweinyddiaeth newydd.

Rwy'n cydnabod yn llwyr y pryderon a godwyd gan y staff, a gwn mai'r flaenoriaeth i'r prif weithredwr a'i huwch-dîm yw sicrhau bod pob aelod o staff yn teimlo'n hyderus y cânt eu clywed pan fyddant yn rhoi eu barn ar y ffordd ymlaen. Dyma un maes yn unig lle mae'r mesurau sy'n angenrheidiol ar gyfer cryfhau strwythurau mewnol y corff a ffyrdd o weithio eisoes yn cael eu gweithredu.

Fel Llywodraeth Cymru, credwn mai'r cyfnod o ansicrwydd a gynigiwyd gan y gwrthbleidiau yw'r peth diwethaf un sydd ei angen ar staff Cyfoeth Naturiol Cymru. Mae'r gwrthbleidiau'n galw am ymchwiliad annibynnol, am gynnal rhagor o drafodaethau. Yr hyn sydd ei eisiau yw i'r newid hwnnw ddigwydd yn awr. Mae gan Gynulliad Cenedlaethol Cymru gylch gwaith a'r gallu i ddarparu craffu cadarn ac annibynnol ar gynnydd parhaus Cyfoeth Naturiol Cymru. Rwy'n croesawu ac yn cymeradwyo'r adroddiadau a gynhyrchwyd gan bwyllgorau'r Cynulliad. Derbyniwyd eu hargymhellion ac maent yn cael eu gweithredu. Ffocws Llywodraeth Cymru ac arweinyddiaeth newydd Cyfoeth Naturiol Cymru yw mynd i'r afael â'r heriau presennol a chyflawni'r newidiadau sydd eu hangen. Mae gan Cyfoeth Naturiol Cymru allu i gyflwyno proses graffu annibynnol ar ei waith, ac yn wir, mae hyn yn rhywbeth y maent wedi'i wneud eisoes. Nid yw'r adroddiad gan yr archwilwyr, Grant Thornton, wedi gadael unrhyw beth heb ei archwilio'n drylwyr yn eu hadolygiad o weithgarwch coedwigaeth Cyfoeth Naturiol Cymru. Cyflwynodd Cyfoeth Naturiol Cymru ganfyddiadau'r adolygiad i Gadeirydd y Pwyllgor Cyfrifon Cyhoeddus cyn eu sesiwn dystiolaeth y mis diwethaf, a chyhoeddwyd yr adroddiad ar-lein, ynghyd â manylion y camau a gymerir i ymateb iddo. A chredaf fod hyn yn dangos y ffordd dryloyw y byddwn yn mynd ati i weithio drwy'r broses hon.

Credaf ei bod hi'n siomedig fod yr wrthblaid—y Torïaid ac UKIP—yn parhau i awgrymu mai'r ateb i'r heriau a wynebir gan Cyfoeth Naturiol Cymru yw dad-wneud gwaith yr arweinyddiaeth newydd, chwalu'r sefydliad ac ad-drefnu eto. Rydym yn bendant yn erbyn y syniad, fel yr awgrymodd y Torïaid, mai'r ffordd orau o gyflawni'r gwasanaethau hynny yw eu chwalu. Un corff yw Cyfoeth Naturiol Cymru sy'n gyfrifol—

A wnewch chi ildio, Weinidog?

Na wnaf, rydych wedi cael dweud eich dweud.

Un corff yw Cyfoeth Naturiol Cymru sy'n gyfrifol am holl adnoddau naturiol Cymru—[Torri ar draws.] Fe gewch yr amser. Gallwch gloi'r ddadl hon a gallwch gael eich cyfle.

Un corff yw Cyfoeth Naturiol Cymru sy'n gyfrifol am holl adnoddau naturiol Cymru, ac mae manteision clir i'r dull hwn o weithredu o ran effeithlonrwydd gweithredol, mewn cynllunio strategol ac ar gyfer rhoi'r camau cryfaf posibl ar waith i fynd i'r afael â'r materion hollbwysig sy'n torri ar draws y Llywodraeth a chymdeithas—pethau fel newid hinsawdd ac amddiffyn ein hecosystemau sy'n agored i niwed. Mae awgrymu bod angen inni chwalu Cyfoeth Naturiol Cymru yn creu bygythiad diangen i'n gwaith yn y meysydd hyn ac yn wahanol i'r Torïaid, nid ydym yn credu ei bod yn risg rydym yn barod i'w chymryd ar yr adeg dyngedfennol hon i'n hamgylchedd.

I roi un enghraifft yn unig, bydd Cyfoeth Naturiol Cymru yn dechrau prosiect y mis hwn i greu cynefin gwlyptir gwerthfawr yng nghoedwig Myherin yng nghanolbarth Cymru—ardal a reolir yn bennaf ar gyfer cynhyrchu coed. Yn ogystal â diogelu rhywogaethau sy'n agored i niwed, bydd y prosiect hwn yn lleihau'r perygl o lifogydd i bobl yn nes i lawr yr afon. Mae'r ffaith mai un corff sy'n gyfrifol ar draws y materion hyn yn amlwg yn gwneud synnwyr ac yn darparu budd ychwanegol.

Gwnaeth Mark Reckless bwynt dilys iawn mewn perthynas â thrwyddedau ynni, ac wrth gwrs, rheswm Cyfoeth Naturiol Cymru dros fodoli yw er mwyn diogelu ein hadnoddau naturiol, ond rwy'n credu y gallwn wella'r sefyllfa o ran trwyddedu ac rwyf wedi cyfarfod â fy aelod cyfatebol yn yr Alban i weld beth y maent yn ei wneud yn yr Alban i weld a allwn symleiddio pethau.

Mae'n fy nharo'n rhyfedd iawn fod Plaid Cymru'n dweud ar y naill law fod angen mwy o adnoddau ar Cyfoeth Naturiol Cymru ond y dylai Llywodraeth Cymru dorri'r refeniw y mae'r sefydliad yn ei ennill o'i weithgarwch coedwigaeth. Mae fy swyddogion yn gweithio gyda Cyfoeth Naturiol Cymru i edrych ar ffyrdd eraill o godi incwm.

Rwy'n credu bod y rôl graffu y mae'r Cynulliad Cenedlaethol yn ei chwarae yn hanfodol i'n democratiaeth. Os yw'n wir fod yr Aelodau Torïaidd ac UKIP yn y Cynulliad hwn yn teimlo nad ydynt yn gallu cyflawni eu rôl graffu, gan gyfaddef bod angen ymchwiliad cyhoeddus oherwydd nad oes ganddynt hyder yn eu galluoedd eu hunain, yr Aelodau hynny o'r gwrthbleidiau sydd wedi gwneud cam â phobl Cymru. Ac rwy'n gobeithio y bydd Aelodau'r gwrthbleidiau yn adfer eu hyder ac yn ymrwymo heddiw i wasanaethu pobl Cymru hyd eithaf eu gallu, yn hytrach na disgwyl i Lywodraeth Cymru dalu rhywun arall i wneud eu gwaith ar eu rhan.

Sefydliad o bobl dalentog yw Cyfoeth Naturiol Cymru sy'n mynd i'r afael â rhai o'r materion pwysicaf sy'n wynebu ein cenedl, a chredaf y gall pobl Cymru fod yn haeddiannol falch o'r gwaith sy'n cael ei gyflawni ar eu rhan.

A gaf fi alw yn awr ar Nick Ramsay i ymateb i'r ddadl, os gwelwch yn dda?

Fe wnaf adfer fy hyder cyn i mi siarad. I fod yn deg ag Andrew R.T. Davies, nid ef oedd yn cloi'r ddadl hon, felly pan geisiodd ymyrryd, dyna mae'n debyg oedd ei air olaf, ond dyna ni, fe wnaf fy ngorau i gloi.

A gaf fi ddiolch i bawb sydd wedi cyfrannu at y drafodaeth y prynhawn yma? Dim ond ychydig o wythnosau, fel y dywedodd y Gweinidog, sydd ers i mi siarad yma fel Cadeirydd y Pwyllgor Cyfrifon Cyhoeddus ar ein gwaith craffu ar adroddiad blynyddol a chyfrifon Cyfoeth Naturiol Cymru, cyfrifon y gosodwyd amodau arnynt, fel y gwyddom, am y drydedd flwyddyn yn olynol oherwydd afreoleidd-dra, yn fwyaf diweddar gyda chontractau pren.

A gaf fi nodi'n glir nad yw hyn yn feirniadaeth ar staff niferus a gweithgar iawn Cyfoeth Naturiol Cymru, er gwaethaf yr hyn a ddywedodd rhai o'r Aelodau. Ac fel y dywedodd David Melding mor huawdl a syml, pe bai'n feirniadaeth ar y staff gweithgar, ni fyddai pwynt 2 ein cynnig yn dweud ein bod yn cefnogi'r staff gweithgar hynny. Ac wrth gwrs, y staff gweithgar hyn a gyfrannodd at yr arolygon staff a awgrymai fod problem yn ystod dyddiau cynnar iawn Cyfoeth Naturiol Cymru. Pe bai'r staff gweithgar hynny wedi cael eu clywed ar bwynt cynharach yn y broses hon, efallai na fyddem yn sefyll yma yn awr yn sôn yn gyson am y problemau a wynebwyd yn Cyfoeth Naturiol Cymru. Credaf fod angen i bawb ohonom gydnabod eu bod yn weithgar a bod hon yn broblem ar lefel uwch. Mae'n ddigon posibl ei bod yn broblem systemig. Nid oes problem o ran dweud bod problem gyda'r system, oherwydd yn amlwg mae rhywbeth wedi mynd o'i le ar strwythur Cyfoeth Naturiol Cymru.

Fel y dywedodd Andrew R.T. Davies ar ddechrau'r ddadl, efallai'n wir fod problemau'n deillio o'r ffordd y rhoddwyd Cyfoeth Naturiol Cymru at ei gilydd ar y dechrau, a mynegwyd hynny, mewn gwirionedd, yn ymchwiliad y Pwyllgor Cyfrifon Cyhoeddus a gynhaliwyd gennym: uno tri sefydliad mawr. Iawn, roedd potensial drwy hynny y byddai'n creu arbedion effeithlonrwydd, roedd potensial y byddai hynny'n ei wneud yn sefydliad mwy cymwys, ond yn anffodus, fel y dywedodd tystion i'r Pwyllgor Cyfrifon Cyhoeddus wrthym, roedd yn edrych, o'r tu allan o leiaf, fel pe bai haen uchaf wedi'i gosod ar y tri sefydliad, ond ni welwyd diwylliannau'n dod at ei gilydd mewn modd priodol. Gwelwyd yr hyn y byddech yn ei alw'n fwlch diwylliannol mae'n debyg, gwagle diwylliannol o fewn y sefydliad na chafodd ei lenwi'n iawn erioed mewn gwirionedd, ac mae angen i hynny ddigwydd.

Nid y Ceidwadwyr Cymreig yn unig sydd wedi gwneud y pwyntiau hyn, nid y Pwyllgor Cyfrifon Cyhoeddus yn unig—archwiliodd adolygiad Grant Thornton ei hun bob mater yn drylwyr, fel y dywedodd y Gweinidog. Croesawyd hynny gan bawb ar y pwyllgor. Fe'i croesawyd gan y Siambr hon, fe'i croesawyd pan gyflwynais y ddadl honno yn y Siambr ychydig wythnosau yn ôl. Cynhaliodd adolygiad Grant Thornton adolygiad o Cyfoeth Naturiol Cymru mewn modd fforensig gan amlygu nifer o ddiffygion sylfaenol yn ei ffyrdd o weithio. A cheir cydnabyddiaeth eang fod y contractau pren yr ymrwymodd Cyfoeth Naturiol Cymru iddynt, ac rwy'n dyfynnu, 'yn newydd, yn ddadleuol ac yn arwain at sgil-effeithiau', ac fel y cyfryw, yn sicr dylid bod wedi eu cyfeirio at Lywodraeth Cymru, yn unol â'r gweithdrefnau cywir yr oedd Cyfoeth Naturiol Cymru a Llywodraeth Cymru yn ymwybodol ohonynt. Ond roedd yna ddiffyg eglurder. Roedd yna amwysedd ynghylch y gweithdrefnau cywir yn Cyfoeth Naturiol Cymru, ac os na ddaw dim arall o'r ddadl hon, ac mae pawb ohonom yn dymuno hynny y prynhawn yma, ar ôl prynhawn hir o ffraeo gyda'n gilydd—gadewch inni o leiaf wneud yn siŵr fod modd mynd i'r afael â'r niwlogrwydd hwnnw yn y dyfodol, fod Cyfoeth Naturiol Cymru yn gwybod beth yn union yw eu cyfrifoldebau, a bod Llywodraeth Cymru yn eu cynorthwyo i'w cyflawni.

Mae'n bryd edrych tua'r dyfodol yn awr; mae tîm newydd ar waith, ac mae hynny i'w groesawu. Croesewais hynny ychydig wythnosau yn ôl yn y ddadl a gawsom. Yn bendant, mae yna awydd o fewn y sefydliad i symud ymlaen, mae awydd yma i edrych ymlaen, ond ar yr union adeg y mae Llywodraeth Cymru yn dileu ac yn lleihau gweithdrefnau galw i mewn ar gyfer cyrff hyd braich, mae angen y gweithdrefnau hynny yn awr yn fwy nag erioed. Felly, rydym yn galw yn y ddadl hon y prynhawn yma ar Lywodraeth Cymru i wneud yn siŵr fod Cyfoeth Naturiol Cymru yn addas i'r diben wrth inni symud ymlaen. Mae angen i Lywodraeth Cymru weithio gyda'r tîm a roddwyd ar waith. Mae angen i'r tîm hwnnw weithio gyda, a gwrando ar y staff gweithgar yn Cyfoeth Naturiol Cymru i wneud yn siŵr na fydd y mathau o gamgymeriadau a welsom yn y gorffennol yn cael eu gwneud y dyfodol.

Fel y mae pethau ar hyn o bryd, ni ellir gwarantu na osodir amodau ar gyfrifon Cyfoeth Naturiol Cymru eto, ac o bosibl eto wedyn, oherwydd, fel y mae pethau ar hyn o bryd, nid yw pethau fel y dylent fod. Mae yna awydd, mae yna benderfyniad i unioni pethau, ond fel y dywedodd nifer o siaradwyr yn gynharach, hyd nes y digwydd hynny mewn gwirionedd, ni fyddwn yn symud ymlaen. Rwy'n gobeithio'n fawr y byddwn yn gwneud hynny, a dyna pam rwy'n annog y Siambr i gefnogi'r cynnig hwn y prynhawn yma.

Diolch. Y cynnig yw derbyn y cynnig heb ei ddiwygio. A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? [Gwrthwynebiad.] Felly, gohiriwn y pleidleisio ar yr eitem hon tan y cyfnod pleidleisio. Oni bai bod tri Aelod yn dymuno i'r gloch gael ei chanu, rwy'n bwriadu symud ymlaen yn syth at y cyfnod pleidleisio. Iawn, diolch.

Gohiriwyd y pleidleisio tan y cyfnod pleidleisio.