Part of 2. Cwestiynau i'r Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol – Senedd Cymru am 2:52 pm ar 13 Mawrth 2019.
Mae gennym amrywiaeth o fesurau gwahanol ar waith. Disgrifiais rai ohonynt wrth ateb y cwestiwn. Nid mater i'r gwasanaeth iechyd yn unig yw hwn. Mae'n ymwneud ag iechyd a chanlyniadau iechyd. Er enghraifft, nid yw'r filltir ddyddiol yn rhywbeth y mae'r gwasanaeth iechyd ei hun yn ei gyflawni'n uniongyrchol, ond mae'n gweithio mewn partneriaeth ag ysgolion mewn perthynas â gwahanol fathau o weithgarwch. Ni fydd gan ysgolion eraill y filltir ddyddiol, ond bydd ganddynt fath gwahanol o weithgarwch corfforol rheolaidd o fewn yr ysgol.
Rydych yn llygad eich lle ynglŷn â'r patrwm bywyd a osodir yn ein blynyddoedd cynharaf, o ran dysgu a'r esiampl a roddir cyn mynd i'r ysgol, yn ogystal, yn benodol, â'r gwersi ar gyfer bywyd a'r patrymau ar gyfer bywyd a osodir ar ddiwedd addysg gynradd. Felly, bydd ymgynghoriad 'Pwysau Iach: Cymru Iach' yn edrych eto ar sylfaen dystiolaeth. Rydym wedi edrych, er enghraifft, ar yr Iseldiroedd, lle cafwyd arweinyddiaeth a lle gwelwyd newid mewn rhai cyd-destunau, i weld sut y gallwn roi hynny ar waith yn llwyddiannus yma.
Mewn gwirionedd, mae'r gwaith a welais yn ysgol Bishop Childs—daethant i lansiad ymgynghoriad 'Pwysau Iach: Cymru Iach'—yn dangos bod modd gwneud rhywbeth, ond yr her yw pa mor gyson y gallwn wneud hynny, ac nid yn Hywel Dda yn unig ond ledled y wlad. Efallai mai gan Hywel Dda y mae'r gyfradd uchaf ond un o blant gordew, ond mewn termau ystadegol, nid oes gwahaniaeth sylweddol. Gallwch weld y gwahaniaeth yn statws economaidd-gymdeithasol lle mae ein plant yn byw, ac mae honno'n her fawr i ni ym mhob rhan o'r wlad.