Fel y gŵyr y Prif Weinidog, yr wythnos diwethaf pleidleisiodd Aelodau Seneddol i ganiatáu estyniad i Erthygl 50. Wrth gwrs, bydd hyd yr estyniad hwnnw yn dibynnu ar ba un a gaiff cytundeb presennol Prif Weinidog y DU ei gymeradwyo'n derfynol gan San Steffan. Mae Prif Weinidog Cymru yn gwbl ymwybodol fy mod i wedi cefnogi cytundeb Prif Weinidog y DU oherwydd fy mod yn credu y bydd yn parchu canlyniad y refferendwm, ond byddai hefyd yn sicrhau y bydd ein busnesau yn gallu parhau i fasnachu'r ddwy ffordd gyda'r Undeb Ewropeaidd. Fodd bynnag, os cymeradwyir y cytundeb yn y pen draw, yna wrth gwrs bydd yn rhaid ymestyn Erthygl 50 er mwyn pasio'r ddeddfwriaeth. Efallai y gwnaiff y Prif Weinidog ddweud wrthym ni pa drafodaethau y mae wedi eu cael ynghylch yr estyniad i Erthygl 50. Fodd bynnag, mae'n rhaid imi ddweud wrth y Prif Weinidog y credaf y bydd hi'n annerbyniol i bobl a busnesau Cymru pe byddai'r Prif Weinidog yn annog ymestyn Erthygl 50 y tu hwnt i fis Mehefin, gan wneud y rhwystredigaeth yn waeth ac ychwanegu amhariad yr etholiadau Ewropeaidd at broses Brexit. Bydd llawer o bobl yn cwestiynu perthnasedd yr etholiadau hyn i sefydliad yr ydym ni i fod, ac y byddwn ni yn ei adael.

Mae'r Prif Weinidog newydd ddweud yn ei ddatganiad bod adfer rheolaeth dros ein harian, ein ffin a'n cyfreithiau yn eiriau gwag, ond dyma'n union yr hyn a bleidleisiodd pobl Prydain a Chymru amdano, a dyma'r hyn y mae Prif Weinidog y DU yn ceisio ei gyflawni. Fodd bynnag, rwy'n falch iawn fod Prif Weinidog Cymru eisiau gweld cyfatebiaeth ddeinamig â safonau cymdeithasol, amgylcheddol a marchnad lafur yr Undeb Ewropeaidd, ond mae Prif Weinidog y DU wedi achub y blaen arno, ac wedi ymrwymo i'w cryfhau unwaith ein bod ni mewn gwirionedd wedi gadael yr Undeb Ewropeaidd.

Rwy'n cytuno gyda'r Prif Weinidog ei bod hi'n hollbwysig y gwneir popeth i liniaru effaith gadael heb gytundeb, yn enwedig ar gyfer busnesau Cymru, y mae llawer ohonyn nhw yn rhan annatod o farchnadoedd Ewropeaidd. Bydd Prif Weinidog Cymru yn ymwybodol iawn o'r effaith ddifrifol y gallai tariffau'r UE ynghyd â'r sefyllfa bosib o Brexit heb gytundeb ei chael ar lawer o gynhyrchwyr llai a chadwyni cyflenwi ym mhob agwedd ar ddiwydiant Cymru, yn enwedig ffermwyr mynydd Cymru, a gaiff eu taro gan dariffau uwch. Gyda fawr ddim amser yn weddill, efallai y gwnaiff y Prif Weinidog roi'r wybodaeth ddiweddaraf inni ynglŷn â pha drafodaethau brys y mae wedi eu cael ac yn eu cael gydag arweinwyr busnes Cymru.

Fel yr wyf i wedi dweud o'r blaen yn y Siambr hon, rwy'n awyddus i weithio mewn ffordd adeiladol gyda Llywodraeth Cymru pryd y gallaf er mwyn amddiffyn buddiannau Cymru orau, ac rwyf eisiau ailadrodd yr ymrwymiad hwnnw y prynhawn yma. Wrth gwrs, gallai digwyddiadau allweddol yr wythnosau diwethaf gael effaith ddifrifol ar allu'r DU i ddatblygu cytundebau masnach ryngwladol, a fydd yn hollbwysig wrth helpu i ddatblygu economi Cymru ar ôl Brexit, fel y byddai dymuniad Plaid y Prif Weinidog i'n rhwymo i undeb tollau yr UE—yr union beth sy'n nacau inni'r gallu i fod â llais mewn cytundebau masnach. Pan ffurfiodd y Prif Weinidog ei Lywodraeth, aeth ati'n ddiymdroi i benodi Gweinidog sydd â chyfrifoldeb uniongyrchol dros Brexit, a Gweinidog sydd â chyfrifoldeb uniongyrchol dros fasnach ryngwladol. Yng ngoleuni'r penodiadau hynny, a all y Prif Weinidog ddweud wrthym ni pa ganllawiau swyddogol ac asesiadau a dderbyniodd gan y ddwy adran ynglŷn ag effaith gadael yr Undeb Ewropeaidd, a gallu Cymru i fod yn rhan o gytundebau masnach ryngwladol yn y dyfodol? Efallai y gallai hefyd gadarnhau pa waith mae Llywodraeth Cymru eisoes wedi ei wneud i ddatblygu ei strategaeth fasnach ryngwladol ei hun, fel y gall Cymru ddechrau arni'n syth ar ôl inni adael yr Undeb Ewropeaidd a gweithio gydag Adran Masnach Ryngwladol Llywodraeth y DU.

Dirprwy Lywydd, mae Cymru, ac yn wir, gweddill y Deyrnas Unedig mewn sefyllfa sy'n hollol newydd iddynt. Mae'n bwysig nad ydym ni'n colli golwg ar yr hyn sy'n bwysig yma, sef parchu canlyniad refferendwm 2016 a sicrhau'r ymadawiad rhwyddaf posib â'r Undeb Ewropeaidd. Yn y gorffennol, mae Prif Weinidog Cymru wedi bod yr un mor bryderus â minnau ynglŷn â natur gyfansoddiadol y DU ers Brexit a lle Cymru yn hynny. Felly, efallai mewn ymateb i fy nghwestiynau y prynhawn yma y bydd hefyd yn achub ar y cyfle i roi'r newyddion diweddaraf i Aelodau ar asesiad Llywodraeth Cymru o effaith Brexit ar Gymru mewn cyd-destun cyfansoddiadol.

Dirprwy Lywydd, byddwn ni ar yr ochr hon i'r Siambr yn gweithio lle gallwn ni ag eraill i amddiffyn buddiannau Cymru, yn genedlaethol ac yn rhyngwladol. Edrychaf ymlaen at glywed mwy am gynlluniau Llywodraeth Cymru ar gyfer diwydiant Cymru ar ôl Brexit ac rwy'n gobeithio y bydd y Prif Weinidog nawr yn gweithio'n adeiladol gyda Llywodraeth y DU yn y dyddiau a'r wythnosau sydd i ddod.