Cau'r dyfyniad. O leiaf mae'r ymyriad buddiol hwn yn dangos nad yw'r angen i amddiffyn gwasanaethau yn ysbyty Llwynhelyg yn fater sy'n ymwneud â gwleidyddiaeth plaid, a hyd yn oed yn y Blaid Lafur, ceir rhai sy'n deall ac yn cytuno gyda llais y bobl leol. Er hynny, mae'r bwrdd iechyd yn benderfynol o symud ymlaen gyda chynlluniau a fyddai'n rhoi bywydau mewn perygl yn uniongyrchol drwy orfodi pobl i deithio ymhellach i gael triniaeth frys. Rydym ni yn Sir Benfro yn derbyn bod yn rhaid inni deithio ymhellach i gael triniaeth arbenigol, ond mae ein gorfodi i deithio ymhellach i gael driniaeth sy'n achub bywyd a gwasanaethau brys yn gwbl annerbyniol ac yn beryglus. Rwy'n defnyddio'r gair 'peryglus' oherwydd, o bryd i'w gilydd, gwelwn yr A40 ar gau ac mae mynd ymhellach tua'r dwyrain mewn sefyllfa o argyfwng pan fydd y ffordd ar gau bron yn amhosibl. A beth y mae Llywodraeth Cymru wedi dweud ar y mater hwn? Ychydig iawn, a bod yn berffaith onest.

Mae'r Gweinidog wedi bod yn iawn i nodi y gallai fod yn rhaid iddo wneud penderfyniad yn y broses ac felly ei fod wedi camu'n ôl rhag rhoi barn ar y cynigion. Ond roedd y Prif Weinidog yn fwy na bodlon ddoe i roi ei farn na ddylid newid gwasanaethau mamolaeth. Serch hynny, mae gwrthod cadarnhau a fydd arian ar gael ai peidio ar gyfer cynlluniau'r bwrdd iechyd i adeiladu ysbyty newydd sbon rywle rhwng Arberth a Sanclêr yn anhygoel. Naill ai mae arian ar gael neu nid yw ar gael, a gadewch imi atgoffa'r Aelodau y byddai'n costio o leiaf £500 miliwn i adeiladu ysbyty modern newydd sbon yn ôl pob tebyg.

Gan fod y bwrdd iechyd yn destun statws ymyrraeth wedi'i thargedu, ni all Llywodraeth Cymru olchi ei dwylo ohono ac aros yn dawel ynghylch fforddiadwyedd ei gynlluniau. Yn y cyfamser, mae pobl Sir Benfro yn y tywyllwch yn llwyr o ran sut y caiff gwasanaethau eu darparu yn y dyfodol. A oes unrhyw syndod fod cymunedau yng ngorllewin Cymru yn teimlo eu bod wedi cael cam ac wedi'u hesgeuluso gan eu bwrdd iechyd lleol a Llywodraeth Cymru? Yn anffodus, mae gan y bwrdd iechyd lleol record ofnadwy am dorri gwasanaethau a gadael y cyhoedd heb gyfleusterau newydd. Hyd yn oed yn awr, mae eto i roi unrhyw sicrwydd pendant ynglŷn â dyfodol rhai o wasanaethau mwyaf hanfodol Llwynhelyg. Nawr, ym mis Awst 2014, pan gaewyd yr uned gofal arbennig i fabanod, addawyd y byddai cyfleuster newydd modern yn cael ei ddarparu yn ysbyty Glangwili. Dros bedair blynedd a hanner yn ddiweddarach, mae'r cyfleuster newydd yn dal i fod heb ei adeiladu. Rydym yn dal i aros am y gwasanaethau newydd hyn. Felly, i ble yr awn oddi yma?

Mae'r bwrdd iechyd a Llywodraeth Cymru yn awyddus i nodi'r problemau y mae ysbyty Llwynhelyg wedi'u cael wrth recriwtio staff, gan ddweud bod yn rhaid i ddiwygio ddigwydd er mwyn mynd i'r afael â'r heriau hyn. Fodd bynnag, yn fy marn i, nid yw symud gwasanaethau allweddol yn gyson o ysbyty Llwynhelyg yn y blynyddoedd diwethaf, ynghyd ag israddio gwasanaethau eraill, wedi gwneud dim i ddenu meddygon iau neu weithwyr proffesiynol meddygol eraill i Sir Benfro. Bydd clinigwyr yn teimlo'n amharod i ystyried swyddi mewn ysbyty a glustnodwyd ar gyfer israddio, ac mae hyn yn creu ton hyd yn oed yn fwy o anghynaliadwyedd dros y gwasanaethau presennol. Rydym eisoes yn gwybod bod y bwrdd iechyd yn ei chael hi'n anodd llenwi swyddi mewn ardaloedd eraill, a chredaf yn ddiffuant nad yw'r blynyddoedd o ansicrwydd ac erydu gwasanaethau lleol yn Sir Benfro wedi helpu'r sefyllfa o gwbl. Mae'r Gweinidog ei hun wedi dweud—ac rwy'n dyfynnu:

'Mae gan bobl ymlyniad emosiynol grymus i'r lleoliadau lle y darperir gofal iechyd, ond mae'n ymwneud â buddsoddi mewn cymunedau, denu meddygon, nyrsys, therapyddion, gwyddonwyr, drwy weithredu system gofal iechyd fodern i wneud y defnydd gorau o dechnoleg ddigidol ac i gadw ysbytai ar gyfer y rhai sydd eu gwir angen.' 

Cau'r dyfyniad. Ac rwy'n cytuno'n llwyr. Dyna pam y mae angen buddsoddiad pellach nid yn unig yn Sir Benfro mewn perthynas â'i gwasanaethau sylfaenol a chymunedol, ond yn ei gwasanaethau ysbyty hefyd. Byddai caniatáu unrhyw ostyngiad pellach yng ngwasanaethau'r ysbyty a chefnogi cael gwared ar wasanaethau damweiniau ac achosion brys o ysbyty Llwynhelyg yn gweithio yn erbyn yr uchelgais hwnnw. Yn wir, byddai unrhyw benderfyniadau sy'n arwain at gleifion yn teithio ymhellach am driniaeth yn gwbl groes i sylwadau blaenorol y Gweinidog ein bod am i bobl dderbyn cymaint o ofal â phosibl mor lleol â phosibl. Felly, wrth ymateb i'r ddadl hon, a all y Gweinidog gadarnhau, er mwyn cyflawni bwriad y Llywodraeth i ddarparu gwasanaethau'n lleol, y bydd, fan lleiaf, yn sicrhau na chaiff gwasanaethau damweiniau ac achosion brys eu colli o ysbyty Llwynhelyg?

Ddirprwy Lywydd, yn ystod y blynyddoedd diwethaf mae un peth wedi aros, sef anallu'r bwrdd iechyd lleol i wrando ar bobl Sir Benfro ac ymgysylltu â hwy mewn ffordd ystyrlon ar ddyfodol gwasanaethau yn eu hysbyty lleol. Efallai y bydd yr Aelodau'n cyfeirio at yr ymgynghoriad ar y rhaglen trawsnewid gwasanaethau clinigol, ond arweiniai pob un o'r opsiynau a gynigiwyd i gleifion yn Sir Benfro at israddio gwasanaethau yn ysbyty Llwynhelyg. Ni chafwyd unrhyw opsiwn a fyddai'n trawsnewid gwasanaethau er gwell yn ysbyty Llwynhelyg; yn wir, dangosai'n unig ymdrechion parhaus y bwrdd iechyd i ganoli gwasanaethau ymhellach oddi wrth gymunedau yn Sir Benfro.

O ganlyniad, cafodd safbwyntiau pobl Sir Benfro eu gwthio o'r neilltu unwaith eto a'u hanwybyddu. Yn ganolog i'r mater hwn ceir bwrdd iechyd sy'n gwrthod ystyried barn pobl leol, ac fel y cyfryw, mae llais y claf wedi'i golli. Dyna pam y mae'n bwysicach nag erioed fod gwleidyddion o bob lliw ac ar bob lefel o Lywodraeth yn gwneud popeth a allant i sicrhau bod safbwyntiau pobl yn cael eu clywed yn glir.

Felly, i gloi, Ddirprwy Lywydd, rwy'n ailadrodd teitl y ddadl heddiw: 'Brwydro dros Wasanaethau'r Dyfodol.' Rydym yn brwydro i amddiffyn gwasanaethau hanfodol yn ysbyty Llwynhelyg, yn brwydro i sicrhau bod gan Sir Benfro wasanaeth iechyd sy'n addas ar gyfer yr unfed ganrif ar hugain, ac yn brwydro i amddiffyn llais y claf. Mae Bwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda wedi profi unwaith eto ei fod yn analluog i weithio gyda'r bobl y mae'n eu gwasanaethu. Felly, mae'n bryd i Lywodraeth Cymru ymyrryd a chymryd rheolaeth. Mae angen arweinyddiaeth yn awr, ac apeliaf unwaith eto ar y Gweinidog i gamu i mewn ac achub y gwasanaethau hanfodol hynny yn ysbyty Llwynhelyg cyn iddi fynd yn rhy hwyr. Mae'n ymddangos y gall y Prif Weinidog gamu i mewn a'i gwneud yn glir na fydd unrhyw newidiadau i wasanaethau mamolaeth cyfredol, felly nid oes angen dweud y gall Llywodraeth Cymru gamu i mewn yn awr ac achub y gwasanaethau hanfodol eraill hyn, gan gynnwys gwasanaethau damweiniau ac achosion brys yn ogystal. Mae Sir Benfro angen ac yn haeddu gwasanaeth iechyd o'r radd flaenaf sy'n addas ar gyfer y dyfodol, ac ni ellir darparu'r gwasanaeth hwnnw heb weithio gyda chymunedau lleol, yn hytrach nag yn eu herbyn.