2. A wnaiff y Prif Weinidog roi'r wybodaeth ddiweddaraf am gynlluniau Llywodraeth Cymru i wella cefnffyrdd yn Sir Fynwy? OAQ53683

Diolchaf i'r Aelod am y cwestiwn yna. Rydym ni'n parhau i weithio gyda Chyngor Sir Fynwy ar ddewisiadau i wella llif y traffig ar hyd yr A48 a'r A466 drwy Cas-gwent. Bydd sawl lleoliad ar gyfer cefnffordd hefyd yn cael eu hystyried yn rhan o'r adolygiad presennol o'r terfyn cyflymder.

Diolch, Prif Weinidog. Rwy'n credu eich bod chi wedi rhagweld yr hyn yr oeddwn i'n mynd i'w ofyn am yr A466 yng Nghas-gwent. A dweud y gwir, doeddwn i ddim yn mynd i wneud hynny y tro yma, am unwaith. [Chwerthin.]

Ddoe, roeddwn i'n falch iawn o gael bod yn bresennol yn y seremoni gosod carreg gopa yn ysbyty athrofaol newydd y Grange yng Nghwmbrân, ynghyd â'r Gweinidog, Lynne Neagle, Alun Davies—rwy'n credu ein bod i gyd wedi cael amser ar gyfer hunlun ar ben yr adeilad newydd gydag ACau cyfagos hefyd.

Mae'r prosiect yn edrych yn dda, ac rydym ni'n gobeithio y bydd yn darparu profiad cleifion o'r radd flaenaf pan fydd wedi'i gwblhau, ond mae sylw'n troi nawr at y cysylltiadau trafnidiaeth i'r ganolfan gofal critigol newydd honno, gan y bydd yn cwmpasu ardal lawer mwy na'r canolfannau gofal critigol presennol yng Nghasnewydd a'r Fenni, ac mae'r olaf yn cwmpasu de Powys hefyd. Rydym ni'n gwybod—ac rwyf i wedi holi'r Gweinidog trafnidiaeth am hyn yn y gorffennol—bod problemau gyda'r A4042 rhwng y Fenni a Chwmbrân, yn enwedig yn Llanelen, i'r de o'r Fenni, sy'n dueddol o gael llifogydd trwm. Nid wyf i'n credu bod gennym ni ateb i'r broblem honno hyd yn hyn. Tybed a allem ni gael ateb ynghylch yr hyn a wnaed i liniaru llifogydd yn y fan honno fel y bydd etholwyr Kirsty Williams ym Mhowys yn gallu cyrraedd y ganolfan gofal critigol newydd mewn ambiwlans, yn ogystal â'm hetholwyr fy hunan, a hefyd golwg ehangach ar gefnffyrdd o gwmpas sir Fynwy a Gwent i wneud yn siŵr y gall pob claf, ni waeth pa ran o'r ardal honno y mae'n dod ohoni, gael mynediad at y cyfleusterau newydd yn y ganolfan gofal critigol hon fel y bydden nhw'n gobeithio ei wneud.

A gaf i ddiolch i Nick Ramsay am y cwestiwn atodol yna? Rwyf i wedi dod yn llawer iawn mwy cyfarwydd â'r system gefnffyrdd yn sir Fynwy o ganlyniad i'w ddyfalbarhad yn cyflwyno'r cwestiwn hwn i'r balot yn ystod yr wythnosau diwethaf. [Torri ar draws.] Ydy yn wir. Byddai yn y pen draw.

Bydd ef yn gwybod bod cyfres o gamau yn cael eu cymryd gan Lywodraeth Cymru. Bydd yr adolygiad o'r terfyn cyflymder ar gefnffyrdd y soniais amdano yn fy ateb gwreiddiol yn edrych ar dros 600 o safleoedd ledled Cymru, gan gynnwys nifer o safleoedd pwysig iawn yn etholaeth yr Aelod. Mae hynny'n rhan o ymdrech bellach yr ydym ni'n ei gwneud mewn buddsoddiad o £24 miliwn yn ein rhaglen mannau cyfyng y bwriedir iddo fynd i'r afael â'r problemau penodol hynny a all ddigwydd ar unrhyw ffordd ac i ddod o hyd i atebion i hynny.

Mae trafnidiaeth i'r ysbyty newydd wedi bod yn rhan annatod o'r gwaith o gynllunio'r safle hwnnw o'r cychwyn cyntaf. Roedd yn un o'r materion a gyflwynwyd a oedd o blaid y safle hwnnw pan gafodd ei gynnig yn y lle cyntaf. Ac mae o fudd llwyr i bawb wneud yn siŵr bod cleifion o bob rhan o'r dalgylch yn gallu canfod eu ffordd yn brydlon ar gyfer y triniaethau hynny y bydd y ganolfan newydd ardderchog honno yn eu cynnig rbyn hyn.

Rwy'n ddiolchgar i'r Prif Weinidog am yr ateb cynharach yna. Cyn ymweld â'r ysbyty newydd yn y Grange, ymwelais â safle deuoli'r A465 rhwng Gilwern a Bryn-mawr, a siaradais â phobl yno am y cynnydd y maen nhw'n ei wneud. A phan fydd y prosiect deuoli hwnnw wedi'i gwblhau, byddwn wedi gwario oddeutu £500 miliwn yn y Cynulliad hwn yn cyflawni ein haddewid maniffesto i ddarparu manteision economaidd i bobl ar draws ardal gyfan Blaenau'r Cymoedd.

Prif Weinidog, mae'n bwysig i ni bod gwerth hyn i'r cymunedau hynny sydd wrth ochr yr A465 cymaint â phosibl. Nid oes yr un ohonom ni eisiau adeiladu ffordd osgoi, yr hyn yr ydym ni eisiau ei wneud yw adeiladu buddsoddiad yn economi'r cymunedau hynny yn y dyfodol i sicrhau y gallwn ni sicrhau bod gennym ni'r buddsoddiad sydd ei angen arnom i fynd i'r afael â'r tlodi a welwn yn llawer rhy aml yn ardal y Cymoedd gogleddol. A allwch chi ymrwymo, Prif Weinidog, i sicrhau bod gennym ni gynllun datblygu economaidd sy'n bodoli ochr yn ochr â'r gwaith o ddeuoli'r A465 i sicrhau ein bod ni'n sicrhau'r budd mwyaf posibl a'r effaith fwyaf posibl o'r buddsoddiad hwnnw i'r bobl sy'n byw ym Mlaenau'r Cymoedd?

Wel, a gaf i ddiolch i'r Aelod am y cwestiwn atodol yna? Mae e'n hollol iawn i dynnu sylw at y buddsoddiad enfawr y bydd y Llywodraeth hon wedi ei wneud yn y gwaith o ddeuoli'r A465. Fel y dywed, nid oedd erioed yn brosiect trafnidiaeth; roedd yn brosiect datblygu economaidd o'r cychwyn. Dyna oedd y sail y gwnaed y gwaith deuoli arni, er mwyn gwneud mynediad at drafnidiaeth ar ben uchaf cymunedau'r Cymoedd, yn haws ac i sicrhau ffyniant y cymunedau hynny yn y dyfodol. Nawr, gwn, gan ei fod ef ei hun wedi chwarae cymaint o ran ynddo, y sicrhawyd, o ganlyniad i'r gwaith sy'n cael ei wneud yno, amrywiaeth drawiadol o fanteision cymunedol yn ystod y cyfnod adeiladu, gyda hyfforddiant ar gyfer pobl leol, cyflogaeth ar gyfer pobl leol a phecynnau gwaith ar gyfer busnesau lleol. Y pwynt y mae Alun Davies yn ei wneud yw, y tu hwnt i'r cyfnod adeiladu, bod yn rhaid i ni barhau i wneud yn siŵr bod y buddsoddiad a wneir yn y ffordd yn parhau i gynnig cyfleoedd economaidd. Cafwyd cyfarfod y llynedd gyda swyddogion, ynghyd ag awdurdodau lleol, arweinyddion busnes, Cynghrair y Cymunedau Diwydiannol a Sefydliad Bevan, i gynllunio sut i fanteisio i'r eithaf ar y cyfleoedd economaidd y bydd y gwaith deuoli yn eu cynnig. O ganlyniad, mae Llywodraeth Cymru wedi comisiynu Prifysgol De Cymru i gyflwyno cyfres o syniadau, cynigion, blaenoriaethau ac ati, fel y gallwn ni sicrhau bod y ffordd yn darparu'r union hyn y mae'r Aelod dros Flaenau Gwent wedi ei ddweud—gobeithion hirdymor ar gyfer economi'r rhan honno o Gymru.