Diolch, Dirprwy Lywydd. Mae'n rhaid imi ddweud ar y cychwyn fy mod i'n wirioneddol barchu'r Aelod dan sylw am y gwaith yr ydych wedi ei wneud wrth gyflwyno'r Bil hwn a'r hyn yr ydych chi'n parhau i'w wneud i ddiogelu ein plant ledled Cymru. Rwyf innau hefyd yn rhannu eich gobeithion, eich nodau a'ch uchelgeisiau o ran llawer o'r gwaith y ceisiwn ei wneud gyda'n gilydd. Ond rwy'n credu, yn hyn o beth, yr hoffwn i gyfeirio at y ffaith eich bod yn dweud bod yr awydd am hyn yn bodoli ers 2002—nid wyf yn credu ein bod ni wedi cyrraedd y fan eto o ran y dystiolaeth sy'n ei gwneud yn iawn i gyflwyno'r Bil hwn ar hyn o bryd. Oherwydd, fel yr ydych chi'n iawn i dynnu sylw ato yn eich datganiad, Dirprwy Weinidog—rydych chi'n gwneud y pwynt eich bod ar hyn o bryd yn gwirio'r effaith a gaiff y Bil hwn. Nid yw'r data ar gael i ddweud wrthym pa mor fawr yw'r broblem yng Nghymru. O'm rhan i, rwy'n hoffi gweld deddfwriaeth yn cael ei phasio gan y sefydliad hwn sy'n  mynd i wneud gwahaniaeth gwirioneddol. Ar hyn o bryd mae hwn yn fater mor oddrychol fel y credaf y bydd yr holl Aelodau etholaeth eisoes wedi dechrau cael gohebiaeth, ac mae mantol cydbwysedd yn fy etholaeth i ar hyn o bryd yn dangos bod y pryderon sy'n cael eu cyflwyno eisoes gyda hyn yn dweud wrthyf, mewn gwirionedd, fod mwy o waith i'w wneud cyn y gellir cyflwyno hwn fel darn o ddeddfwriaeth.

Nawr, rwy'n nodi bod hyn yn dechnegol—. Hynny yw, mae gennym ni Fil dwyieithrwydd yn dod gerbron, ond un ochr o bapur A4 yw hwn yn llythrennol, a dywedaf eto pam yr wyf yn gofidio: Bil yw hwn a fydd yn diddymu cosb gorfforol fel amddiffyniad rhesymol ac yn gwahardd taro fel dull derbyniol o gosbi. Yn gyntaf, fel y mae fy ngwaith i ar y Pwyllgor Addysg, Plant a Phobl Ifanc wedi dangos, rwy'n awyddus i egluro yn y fan hon nawr fy mod yn credu fy mod innau hefyd yn dadlau o blaid hawliau ein plant a'r rhai sy'n arbennig o agored i niwed. Nawr, i blentyn:

'Mae Partïon y Gwladwriaethau i gymryd pob mesur deddfwriaethol, gweinyddol, cymdeithasol ac addysgol priodol i amddiffyn y plentyn rhag pob ffurf ar drais corfforol neu feddyliol'.

Nawr, rwy'n sicr ein bod ni i gyd yn cytuno yn y fan hon na ellir goddef cam-drin plant a bod hynny'n torri Confensiwn y Cenhedloedd Unedig ar Hawliau'r Plentyn a Deddf Plant 2004. Ni ddylai unrhyw blentyn fod yn agored i gael ei gam-drin, boed hynny'n gorfforol, yn emosiynol neu'n rheolaeth drwy orfodaeth. Eto i gyd, nid yw'r Bil hwn yn crynhoi'r amrywiaeth lawn o gam-drin y gall rhai plant fod yn agored iddynt a'r unig beth a wna yw cynnig diddymu taro a chosbi corfforol fel amddiffyniad rhesymol.

Nawr, dywedodd yr Aelod hefyd yn ei datganiad fod y math hwn o ymddygiad yn gysylltiedig ag ymddygiad gwrthgymdeithasol, a'r materion eraill yr wyf i wedi eu codi—. Rwyf i o'r farn bod cam-drin emosiynol a rheolaeth ac ymddygiad drwy orfodaeth dros blant yr un mor niweidiol â cham-drin corfforol—. Nawr, rwy'n credu bod y Bil hwn yn tynnu'r taro o gyd-destun ehangach cam-drin—a dyna'r hyn yr ydym ni'n sôn amdano yma mewn gwirionedd—ac mae hwnnw'n gronig, yn systematig ac yn fwriadol. Fel y gwyddom yn iawn, mae cam-drin corfforol, emosiynol a rheolaeth drwy orfodaeth yn mynd lawn yn llaw yn aml, ac yn ôl erthygl 19 o Gonfensiwn y Cenhedloedd Unedig ar Hawliau'r Plentyn:

Mae Partïon y Gwladwriaethau i gymryd gweithrediadau deddfwriaethol priodol i amddiffyn y plentyn rhag pob ffurf ar drais corfforol neu feddyliol.

Nid yw'r Bil hwn yn gwneud hynny. Yn hollbwysig, mae'r Bil arfaethedig hwn yn brin o'r manylion angenrheidiol ac mae diffyg eglurder. Yn gyntaf, nid yw'n glir beth fyddai cost y Bil hwn, sut y gellid gweithredu'r Bil hwn yn llwyddiannus gan ymwelwyr iechyd, a sut y gellid gorfodi'r Bil hwn ar lawr gwlad. Nawr, pan siaradwn am y gost, rydym yn siarad nawr am adrannau gwasanaethau cymdeithasol ledled Cymru sydd eisoes yn cael eu tangyllido'n ofnadwy. Gallai sefyllfa godi, pe bai'r Bil hwn yn cael ei basio, fod adroddiad yn cael ei wneud ac yna ymweliad â'r teulu, ac yna'r adnoddau—gan yr heddlu, yr ymwelydd iechyd, yr awdurdod lleol, yr adran gwasanaethau cymdeithasol—rwyf i o'r farn bod angen inni fod yn glir iawn o ran y costau cysylltiedig. At hynny, nid yw'n glir pa beth yn union yw'r diffiniad o daro sy'n sail i'r Bil hwn. Pan gawsom gyfarfod, cafwyd gwahaniaeth barn, os hoffech chi, ar yr hyn a olygir gan y weithred o daro mewn gwirionedd; roedd gwahaniaeth rhwng eich diffiniad a'ch dehongliad chi o hynny, hyd yn oed o'i gymharu â' diffiniad a dehongliad eich ysgrifennydd preifat chi eich hun. Mae yna fater yma o ran y dehongliad llythrennol a thechnegol.

Er mwyn gweld newid yn ymddygiad y cyhoedd, ac er mwyn i'r Bil hwn weithio'n ymarferol, mae'r eglurder hwn yn hanfodol, gan y byddai'n penderfynu pa wybodaeth ysgrifenedig a chanllawiau fyddai ar gael i rieni, ac wrth gwrs weithrediad y gyfraith. O ran gorfodi'r gyfraith hon—wyddoch chi, sut rydym ni'n mynd i blismona ein cartrefi? Onid ydych yn poeni y gallai hyn, yn wir, rannu teuluoedd, pan wneir cyhuddiadau, pan fydd teuluoedd, am ba reswm bynnag—y pwysau sydd ar ein teuluoedd ar hyn o bryd, pwysau ar berthnasoedd, rhyng-gysylltiadau mewn teuluoedd newydd. Rwyf i'n credu'n gryf fod yn rhaid gwneud mwy o waith eto yn hyn o beth. Nawr, er gwaethaf sylwadau'r Gweinidog bod mwy o gefnogaeth gan y cyhoedd i ddisgyblaeth sydd heb fod yn gorfforol, o 71 y cant yn 2015 i 81 y cant yn 2018, mae'n gwbl aneglur sut fydd y cyhoedd yn derbyn y Bil hwn, ac a ystyrir Bil o'r fath yn ymyrraeth ar farn rhiant a bywydau preifat teuluoedd.

Yn sicr, nid wyf i'n credu y dylai'r sefydliad hwn, na Llywodraeth Cymru, geisio gwneud ein teuluoedd na'n rhieni'n droseddwyr. A byddwn yn annog y Dirprwy Weinidog i fynd yn ôl i ailfeddwl efallai, a chyflwyno Bil sy'n cwmpasu llawer mwy—rhywbeth y gallwn ni i gyd weithio gydag ef, ym mhob plaid, i sicrhau bod ein plant yn cael eu hamddiffyn rhag pob math o gam-drin. Diolch.