4. Pa gamau y mae Llywodraeth Cymru yn eu cymryd i wella'r rhwydwaith trafnidiaeth ffyrdd? OAQ53747

Diolchaf i'r Aelod am hynna. Mae ein cynllun cyllid trafnidiaeth cenedlaethol yn nodi ein blaenoriaethau ar gyfer y rhwydwaith trafnidiaeth ffyrdd yng Nghymru. Bydd Gweinidog yr Economi a Thrafnidiaeth yn darparu cynllun wedi'i ddiweddaru ym mis Mai eleni.

Diolch yn fawr iawn, Prif Weinidog. Cyllidebwyd y gost o ledaenu ffordd Blaenau'r Cymoedd yr A465 rhwng Gilwern a Bryn-mawr yn £220 miliwn yn wreiddiol. Cyhoeddwyd ym mis Tachwedd 2017 bod costau wedi cynyddu £51 miliwn a bod y gwaith o gwblhau'r prosiect wedi ei ohirio tan ddiwedd eleni. Rydym ni'n clywed nawr bod y gost wedi cynyddu £54 miliwn arall ac y bydd y dyddiad cwblhau yn cael ei fethu eto. Prif Weinidog, a allwch chi roi'r dyddiad cwblhau diwygiedig ar gyfer y prosiect hwn i'r Cynulliad hwn nawr? Pryd fydd eich Llywodraeth yn cael adroddiad Swyddfa Archwilio Cymru ar sefyllfa fasnachol y prosiect, a ddechreuwyd y llynedd?

Diolchaf i'r Aelod am y cwestiwn yna. Hoffwn gydnabod difrifoldeb y mater y mae wedi cyfeirio ato a bydd yr Aelodau'n gwybod bod datganiad ysgrifenedig Gweinidog yr Economi a Thrafnidiaeth a gyhoeddwyd ar 3 Ebrill yn rhoi'r manylion sy'n sail i'r mater y mae'r Aelod wedi tynnu sylw ato. Felly, cynllun adeiladu cymhleth oedd hwn lle'r oedd angen ateb i fynd i'r afael â nodwedd ddaearyddol benodol yr oedd y cwmni, y contractwr, yn dadlau y gellid dim ond ei chanfod ar ôl i waith adeiladu ddechrau. Mae'n destun gofid i Lywodraeth Cymru bod y contractwr wedyn wedi gorfod gorwario'n sylweddol ac oedi'r rhaglen a nodir manylion hynny yn natganiad y Gweinidog. Er na fydd y gwaith bellach wedi ei gwblhau'n llawn erbyn diwedd eleni, bydd y rhan fwyaf ohono wedi ei gwblhau—bydd mwyafrif llethol y gwaith wedi ei gwblhau—yn ystod 2019 a disgwyliwn i weddill y cynllun gael ei gwblhau yn gynnar yn y flwyddyn nesaf.

Un ffordd gost-effeithiol o wella rhwydweithiau ffyrdd ydy chwilio am gyd-fuddsoddiad. Mae o'n bosib weithiau. Mae yna sôn wedi bod ers tro am gael y National Grid i gyfrannu at gost pont newydd dros y Fenai er mwyn cludo gwifrau fel rhan o gynllun Wylfa Newydd—pont fyddai'n caniatáu seiclo diogel, er enghraifft, i'r gwaith i Barc Menai am y tro cyntaf. Rŵan bod y cynllun Wylfa Newydd ar stop, ydy'r Prif Weinidog yn cytuno efo fi ei bod hi'n bwysig peidio â cholli momentwm efo cynllun y bont newydd, ac ydy o'n cytuno bod yna achos cryf iawn i barhau i chwilio am gyd-fuddsoddiad gan y grid drwy eu cael nhw i roi eu gwifrau presennol dros y Fenai ar y bont newydd honno fel rhan o broject gwerth biliynau o bunnau sy'n digwydd mewn rhannau eraill o Brydain i dynnu peilonau i lawr a chladdu gwifrau o dan ddaear mewn ardaloedd o harddwch naturiol? Mi fyddai hefyd yn ffordd o dynnu'r peilonau sydd ar hyn o bryd yn rhedeg drwy ganol pentref Llanfairpwllgwyngyll.

Wel, diolch i'r Aelod am y pwyntiau yna. Dwi'n cytuno—mae yn bwysig i ni beidio â cholli momentwm yn y cynllun sydd gyda ni am y trydydd bont dros y Menai. Dwi'n gwybod bod y Gweinidog yn ymwybodol o hynny ac dyw'r oedi yn Wylfa ddim—. Rŷn ni'n awyddus fydd yr oedi yn Wylfa ddim yn cael effaith ar y cynllun am y bont newydd. Mae yn bwysig i dynnu pobl eraill i mewn, ac mae National Grid yn rhan o hynny, ond mae partneriaethau eraill rŷn ni'n gallu meddwl amdanynt. Dwi'n gwybod mae'r Gweinidog wedi clywed beth mae'r Aelod wedi'i ddweud prynhawn yma, a rŷn ni yn gweithio'n galed i gario ymlaen gyda'r cynllun a rhoi mwy o fanylion at ei gilydd, ac, i fod yn glir, dydyn ni ddim eisiau colli momentwm ar gynllun sydd mor bwysig i bobl leol.