Part of the debate – Senedd Cymru am 3:21 pm ar 30 Ebrill 2019.
Diolch i'r Aelod am y gyfres honno o gwestiynau. Rwyf yn croesawu ei sylwadau agoriadol, a oedd yn diolch i weision sifil ac i bobl ym mhob rhan o'r sector cyhoeddus yng Nghymru am yr holl waith y maen nhw wedi bod yn ei wneud. Bydd hynny wedi cael derbyniad da iawn gan y rhai sydd wedi bod yn gweithio mor galed dros y cyfnod hwnnw. Ac rwyf hefyd yn croesawu'r modd y mae hi'n dal sylw yn ei chwestiwn ar y berthynas rhwng Brexit a'r paratoadau ar gyfer Brexit heb gytundeb yn arbennig a phwysau cyni. Mae'r ddwy her hynny, rwy'n credu, yn rhoi pwysau arbennig o drwm ar bob rhan o'r Llywodraeth, gwasanaethau cyhoeddus ac, yn wir, y trydydd sector a'r sector preifat hefyd, felly rwy'n croesawu'r sylw yna.
O ran y cwestiwn ynghylch hyd, roeddwn i mewn gwirionedd yn dyfynnu sylw Guy Verhofstadt ynglŷn â'r hyd. Bydd hi'n gwybod ein bod ni wedi nodi, yn ein barn ni, fod ailnegodi’r datganiad gwleidyddol i adlewyrchu'r math o egwyddorion a osododd ei phlaid hi a minnau ar y cyd yn 'Diogelu Dyfodol Cymru' yn rhywbeth y gellid ei wneud mewn amser cymharol fyr pryd na fyddai angen estyniad mor hir â hynny—y math o estyniad a roddwyd bellach gan y Cyngor Ewropeaidd. Ond mae'n amlwg, yn yr un modd, bod bodolaeth yr estyniad hwnnw yn adlewyrchu, rwy'n credu, ar eu rhan nhw, ymdeimlad o flinder o ran parhau i drin a thrafod ac, fel y bydden nhw'n ei ddisgrifio efallai, y tynnu sylw oddi ar y materion a'r blaenoriaethau eraill a fydd yn anochel gan ein cydweithwyr yn yr Undeb Ewropeaidd. Ond, ar ôl darparu'r estyniad sylweddol hwnnw, y sylw a wneuthum i oedd dweud yn syml fod angen inni barhau i bwyso i sicrhau bod y trafodaethau sydd ar y gweill yn ystyrlon ac nad ydyn nhw'n gweld y cyfnod hwnnw yn gyfnod o ddychwelyd i'r status quo ac efallai i ymdeimlad nad oes angen i ni ymgysylltu. Byddai hynny'n ddehongliad anghywir o'r cyfnod hwnnw o amser, o'r estyniad hwnnw.
O ran y trafodaethau a gawsom ni gyda'r fainc flaen, yn amlwg, trafodaethau o fewn y blaid yw'r rheini, ond mae'n gwbl glir bod y rheini'n adlewyrchu'r egwyddorion a arddelwyd gennym ni yn gyhoeddus yma, ac, eto, fel y dywedaf, ar y cyd â'i phlaid yn 'Diogelu Dyfodol Cymru', er mwyn cysoni hawliau mewn modd deinamig, cael perthynas agos â'r farchnad sengl ac aelodaeth o undeb tollau, ymysg pethau eraill. A bydd hi'n gyfarwydd, rwy'n gwybod, â'r blaenoriaethau yr ydym ni wedi'u gosod ar y cyd. Rwyf wedi bod yn glir ac rwyf wedi defnyddio ieithwedd statudol a fyddai'n ei gwneud hi'n bosib cynnal trafodaethau cyfochrog â'r gweinyddiaethau datganoledig ynghylch datblygu'r trafodaethau ar y datganiad gwleidyddol. Rwy'n gwybod fod hynny'n uchelgais gan Lywodraeth yr Alban hefyd, na fydd yn syndod ganddi glywed. Ac, wedi ysgrifennu at David Lidington ar yr union bwynt hwnnw, fe wnes i hefyd holi eto ynghylch hynny mewn sgwrs gydag ef efallai bythefnos yn ôl i ddweud eto pa mor bwysig oedd hi i hynny barhau. Rwy'n croesawu'r sylw parhaus y mae'r Aelod yn ei roi ynghylch y mater hwn. Credaf, o ran paratoadau yn arbennig, ei sylw terfynol, i fod yn glir—rwy'n credu fy mod i wedi dweud hyn yn gyhoeddus o'r blaen—rydym ni wedi pwyso ar Lywodraeth y DU i sicrhau bod Llywodraeth y DU, sy'n bennaf gyfrifol am hyn, a'r Comisiwn Etholiadol, yn gweithredu. Codais hynny eto gyda David Lidington yn yr un sgwrs dim ond dwy neu dair wythnos yn ôl. A gwn hefyd fod Prif Weinidog Cymru wedi ysgrifennu at yr Ysgrifennydd Parhaol yn gofyn iddi ystyried beth y mae angen i Lywodraeth Cymru ei wneud er mwyn paratoi ar gyfer hynny. Ond bydd yn clywed o'm datganiad y sail statudol ar gyfer y rhan fwyaf o'r camau hynny, a San Steffan sy'n bennaf gyfrifol am y camau hynny.