Dechreuaf drwy ailadrodd nad ydw i'n mynd i amddiffyn y diffygion a nodir yn yr adroddiad hwn. Yn sicr, nid dyna'r hyn yr wyf am ei wneud. Byddai'n gwbl amhriodol imi geisio gwneud hynny. Yr her yw sut i ymdrin â'r methiannau hynny, ac mae gennym ni nifer fawr o argymhellion ynghylch sut i wneud hynny. Fel y dywedais dro ar ôl tro, mae cael proses annibynnol briodol i wneud hynny yn wirioneddol bwysig, nid yn unig i'r Bwrdd Iechyd, ond i'r cyhoedd y mae'r bwrdd yno i'w gwasanaethu, gan na ddylid trin unrhyw deulu yn y modd hwn, beth bynnag fo'i incwm, ei statws addysgol, ble maen nhw'n byw. Ni ddylid trin unrhyw deulu yn y ffordd y mae'r adroddiad yn ei nodi.

Os ydych chi mewn gwirionedd yn edrych ar gymunedau tebyg—er enghraifft yng Nghymoedd Gwent—nid ydych yn clywed yr un stori. Nid oes yr un lefel o bryder. Os edrychwch chi, er enghraifft, yn ymarferol—ac mae'n ymwneud â diwylliant a'r hyn yr wyf wedi'u codi a'u disgrifio yn llawer o'r ymatebion i gwestiynau heddiw—mae'r cyfraddau ymyrryd yn hen Fwrdd Iechyd Cwm Taf yn sylweddol ac yn wahanol, ac mae'r adroddiad yn tynnu sylw at hynny. Nid yw'n cael ei egluro gan y grŵp economaidd-gymdeithasol o bobl y maen nhw'n ymdrin â nhw. Nid yw'n cael ei egluro gan gyd-forbidrwydd ym maes iechyd oherwydd, mewn gwirionedd, mae gan gymunedau tebyg gyfraddau ymyrryd gwahanol o ran ymsefydlu, toriadau Cesaraidd ac esgor â chymorth. Ac mae'n ymwneud â diwylliant o fewn yr uned a'r arferion, ac mae hynny'n rhan o'r hyn sy'n gorfod newid. Fel arall, bydd gennym fenywod yn cymryd mwy o risgiau nag y dylen nhw wrth roi genedigaeth, cymhlethdodau posibl wedyn, a bydd yn newid cymysgedd y staff a'r gwelyau y mae eu hangen arnom i wasanaethu hynny'n iawn. Felly, mewn gwirionedd, mae'n bwysig iawn gwneud newidiadau i sicrhau gwasanaeth gwell a gwasanaeth mwy diogel o fewn yr ardal a gwell defnydd o'r holl adnoddau sydd gennym. Mae'n pwysleisio eto pam mae'r adolygiad annibynnol o'r 43 o ddigwyddiadau difrifol ac ail edrych ar 2010 yn bwysig.

Ond fe hoffwn i orffen ar y pwynt a wnaethoch chi ynghylch cefnogi menywod i wneud dewisiadau. Ydw, fel y dywedais, rwy'n disgwyl iddyn nhw gael cefnogaeth wrth wneud dewisiadau. Ac mae unedau eraill dan arweiniad ymgynghorwyr nad ydyn nhw yn Ysbyty'r Tywysog Siarl lle y byddai menywod efallai eisiau rhoi genedigaeth, ond dylen nhw ddechrau, fel y dywedais mewn ymateb i Dawn Bowden, drwy drafod hynny gyda'r fydwraig gymunedol i siarad am ofnau neu bryderon sydd ganddyn nhw a'r dewisiadau sydd ar gael iddyn nhw.

Dydw i ddim yn cytuno â chi mai mynd yn ôl a cheisio datod rhaglen y de yw'r peth iawn i'w wneud. Roedd y pryderon a oedd yn bodoli bryd hynny ynghylch breuder o fewn ein system wrth geisio cynnal nifer fwy o safleoedd nag oedd ein staff a'r cymysgedd o achosion yn gallu eu darparu—dydw i ddim yn credu mai dyna'r ffordd iawn ymlaen. Yr hyn y mae'n rhaid inni ei wneud yw deall yr wybodaeth a roddir inni gan y staff a gan y bobl sy'n defnyddio'r gwasanaethau, a deall yr hyn y mae angen inni ei wneud er mwyn cyflenwi'r gwasanaeth sydd gennym yn briodol o ran capasiti a niferoedd staff ac, yn hanfodol, arferion a diwylliant.