5. Pa gamau y mae Llywodraeth Cymru yn eu cymryd i wella hyfforddiant sgiliau yng Nghymru? OAQ53808

Mae Llywodraeth Cymru yn cefnogi'r gwaith o ddatblygu gweithlu medrus, gan gynnwys darparu 100,000 o brentisiaethau pob oed yn ystod tymor y Cynulliad hwn. Mae ein rhaglen sgiliau hyblyg yn cynorthwyo busnesau ledled Cymru i uwchsgilio eu gweithlu. Rydym yn gweithio gyda'r partneriaethau sgiliau rhanbarthol i sicrhau bod y ddarpariaeth sgiliau ym mhob rhanbarth yn ymateb i alw busnes.

Diolch am eich ateb, Weinidog. Mae system hyfforddiant addysg alwedigaethol yr Almaen yn cyfuno llyfrau a hyfforddiant ymarferol sydd wedi'i ymgorffori mewn amgylchedd gwaith go iawn—fe'i gelwir yn system ddeuol. Yn yr Almaen, nid yw'r Llywodraeth yn talu cyflogwyr i gyflogi prentisiaid, ond mae'n talu am offer a gweithredu colegau galwedigaethol. Mae'r cwmnïau sy'n darparu hyfforddiant yn cyfrannu drwy roi mwy o arian i hyfforddiant deuol, sydd o fudd i gwmnïau mawr a busnesau bach a chanolig. Pa astudiaeth a wnaed gan y Gweinidog o system yr Almaen i weld pa wersi y gellir eu dysgu i wella hyfforddiant sgiliau yng Nghymru er mwyn diwallu anghenion ein cyflogwyr yng Nghymru yn well?

A gaf fi ddiolch i'r Aelod am ei gwestiwn? Credaf fod pob Gweinidog sgiliau sydd wedi gwasanaethu yn y Llywodraeth hon neu unrhyw Lywodraeth arall ers datganoli wedi dangos cryn dipyn o ddiddordeb yn system ddeuol yr Almaen ac wedi ystyried a ellid ei thrawsblannu o'r Almaen i Gymru. Fodd bynnag, daeth pob un o'r Gweinidogion sgiliau hynny i'r casgliad fod angen inni ddatblygu system sydd, o'r gorau, yn seiliedig ar y system orau yn y byd, ond nad yw o reidrwydd yn dyblygu unrhyw system unigol yn llwyr. Yn wir, rhybuddiodd y damcaniaethwr gwleidyddol de Tocqueville yn erbyn ceisio dyblygu diwylliannau yn union fel y maent mewn gwahanol wledydd, gan fod rhai arferion na ellir eu trawsblannu o un wlad i'r llall. Yn lle hynny, mae'n rhaid i chi ddatblygu eich system eich hun sy'n ymateb i'ch anghenion penodol eich hun a mympwyon eich diwylliant a'ch cymdeithas.

O'n rhan ni, mae gennym gynllun cyflogadwyedd bellach sy'n ymateb i anghenion busnesau, ond sy'n adlewyrchu anghenion unigol pawb sy'n ceisio cymorth. Mae gennym hefyd system brentisiaeth gref iawn, un sydd bellach—yn sicr o gymharu â phan oeddwn i yn yr ysgol—yn cael ei hyrwyddo'n dda mewn ysgolion ac sy'n rhoi cyfle go iawn i bobl fynd ar drywydd y llwybr galwedigaethol yn hytrach na'r llwybr academaidd pur. Ond er mwyn parhau i adeiladu system sgiliau sy'n ymateb i economi heddiw, rydym wedi datblygu partneriaethau sgiliau rhanbarthol ledled Cymru i sicrhau bod y ddarpariaeth yn seiliedig ar yr hyn sydd ei angen ar yr economi, nid yn unig heddiw, nid yn unig y mis hwn, eleni, ond tair, pump, 10 mlynedd yn y dyfodol. Ac wrth gwrs, mae gwaith y partneriaethau sgiliau rhanbarthol wedi'i lywio gan wybodaeth gynhwysfawr am y farchnad lafur a thueddiadau sydd, yn eu tro, yn dod o wahanol arsyllfeydd. Ac rwy'n falch ein bod wedi comisiynu'r Athro Phil Brown i gynnal asesiad cynhwysfawr o'r rôl y bydd technoleg ddigidol ac awtomatiaeth yn ei chwarae yn newid natur gwaith yn y blynyddoedd i ddod. Bydd gwaith yr adolygiad penodol hwnnw'n llywio pob un o'r tair partneriaeth sgiliau ranbarthol, ac yn ei dro, yn gwella ein darpariaeth sgiliau yng Nghymru.

Weinidog, fis Ebrill eleni, cyhoeddodd Llywodraeth Cymru becyn cyllido £3 miliwn ar gyfer Sgiliau Bwyd Cymru, a fydd yn weithredol tan 2023, a thros y tair blynedd gyntaf, disgwylir i'r rhaglen hon gefnogi 650 o fusnesau. Weinidog, gyda sector bwyd a diod Cymru eisoes yn cynhyrchu £6.9 biliwn i economi Cymru, onid yw buddsoddiad Llywodraeth Cymru yn arwydd o bwysigrwydd gwella sgiliau a'r hyn y gall hynny ei wneud i economi Cymru? A sut y bydd Llywodraeth Cymru yn parhau i flaenoriaethu'r gallu i ddenu a chadw gweithlu dawnus a gwella sgiliau yn y diwydiant hwn?

Wel, mae'r Aelod yn gwneud pwynt pwysig iawn ynglŷn â gwerth economaidd y sector bwyd a diod. Credaf hefyd fod gan fwyd a diod—. Maent yn cynnig diffiniad pwerus o ddiwylliant a chymeriad gwlad, ac wrth inni geisio hyrwyddo Cymru yn fwy penodol dramor, buaswn yn disgwyl i rôl bwyd a diod wella a chynyddu, ac rwy'n dychmygu y bydd gwaith y Gweinidog materion gwledig a'r Gweinidog cysylltiadau rhyngwladol yn ystyried yn ofalus rôl bwyd a diod yn hyrwyddo brand Cymru. Nawr, mae'r sector bwyd a diod yng Nghymru wedi'i nodi fel sector ag arwyddocâd economaidd rhanbarthol gan bob un o'r tair partneriaeth sgiliau ranbarthol, ac fel y dywedais eisoes, mae ganddynt rôl allweddol yn cynhyrchu gwybodaeth ranbarthol a lywir gan gyflogwyr, gan gynnwys cyflogwyr o'r sector bwyd a diod.