Part of 3. Cwestiynau i Gomisiwn y Cynulliad – Senedd Cymru am 3:11 pm ar 22 Mai 2019.
Diolch yn fawr i Dai Lloyd am y cwestiwn atodol yna ac am dynnu sylw at y broblem yma. Yn y lle cyntaf, gaf i ddweud fy mod i yn rhannu eich siomedigaeth chi fod y Llywodraeth wedi methu â darparu fersiwn Gymraeg o'r memorandwm esboniadol i'r rheoliadau penodol yma yn ymwneud â'r Gymraeg mewn gwasanaethau gofal sylfaenol pan osodwyd y memorandwm? Dydy o ddim yn cydymffurfio ag ysbryd y cynllun. Dwi yn deall bod swyddogion y Comisiwn wedi mynd yn ôl i ofyn i'r Llywodraeth a oedd bwriad i ddarparu fersiwn ddwyieithog o'r memorandwm, a chafwyd cadarnhad nad oedd bwriad i ddarparu fersiwn Gymraeg.
Mae'r Comisiwn yn disgwyl i Lywodraeth Cymru barchu hawl ein Haelodau i weithio yn eu dewis iaith, a dydy hi ddim yn bosib i Aelodau arddel y dewis hwnnw wrth baratoi at drafodion os nad ydy'r dogfennau arwyddocaol o'r fath ar gael. Dŷn ni'n disgwyl hefyd i Lywodraeth Cymru gyflwyno dogfennau yn y ddwy iaith ar yr un pryd. Nid yw'n dderbyniol i'r sawl sy'n dymuno darllen dogfennau yn Gymraeg orfod aros yn hirach—yn hir iawn weithiau—ar gyfer y fersiwn Gymraeg.
Fel y dywedais i, dwi eisoes wedi ysgrifennu at y Pwyllgor Busnes am hyn ac rwy'n deall bod y trafodaethau rhwng swyddogion Llywodraeth Cymru a Chomisiwn y Cynulliad, ar gais y Pwyllgor Busnes, wedi bod yn rhai positif. Ond, er hynny, mae'r achos penodol yma yn awgrymu bod angen cymryd rhagor o gamau eto, ac mi fyddaf i'n gofyn i swyddogion edrych ar ba gamau pellach allwn ni eu cymryd.