3.  A wnaiff y Gweinidog ddatganiad am ddysgu Cymraeg i oedolion? OAQ53969

Mater i Weinidog y Gymraeg a Chysylltiadau Rhyngwladol yw Cymraeg i oedolion. Fodd bynnag, rydym yn gweithio'n agos ar hyn ac mewn cydweithrediad â'r Ganolfan Dysgu Cymraeg Genedlaethol er mwyn sicrhau bod amrywiaeth o gyfleoedd ar gael i ddysgu Cymraeg.

Yn sicr, mae yna feysydd yn fan hyn sy'n gorgyffwrdd â chyfrifoldebau gwahanol Weinidogion. Mae twristiaeth yn bwysig i economi Cymru, ond a gaf i dynnu sylw'r Gweinidog at adroddiad gan fudiad Cylch yr Iaith ar y testun gor-dwristiaeth a'r iaith Gymraeg? Yn sicr, mae yna sgil effeithiau i dwristiaeth y mae angen mynd i'r afael â nhw, ac un peth y gallwn ni ei wneud ydy trio symud o'r droed ôl i'r droed flaen a thrio mynd â'r Gymraeg, drwy addysg, yn fwy uniongyrchol at dwristiaid a'r rheini sydd, dwi'n meddwl, yma yn fwy parhaol na hynny, o bosibl, fel perchnogion ail gartrefi.

Mi ydyn ni, ym Mhlaid Cymru, gyda llaw, yn gweld potensial clir i ddatblygu twristiaeth iaith, ond mae hynny'n fater i Weinidog gwahanol. Ond, pa gynlluniau sydd gan y Gweinidog addysg yn benodol i hyrwyddo dysgu Cymraeg i oedolion yn y cyd-destun twristaidd a'r rheini sy'n setlo yng Nghymru yn barhaol neu'n rhannol, a sut mae hi'n gweld y ffordd ymlaen i yrru ymgyrch recriwtio dysgwyr sydd yn clymu efo strategaeth y Llywodraeth o gyrraedd miliwn o siaradwyr Cymraeg?

Wel, rydych yn gwbl iawn i ddweud y bydd oedolion sy'n dysgu'r iaith, boed yn ymwelwyr anfynych â Chymru neu'n bobl sy'n symud i'n gwlad, yn chwarae rhan bwysig yn uchelgais y Llywodraeth i gyrraedd ei tharged o filiwn o siaradwyr Cymraeg erbyn 2050. Yn dilyn cyfrifiad 2021, y rhagdybiaeth yw y bydd 2,000 o oedolion ychwanegol yn dod yn siaradwyr Cymraeg bob blwyddyn, a'r sector Cymraeg i oedolion fydd y prif fecanwaith ar gyfer cyflawni hyn. Fel y dywedais, rydym yn parhau i weithio ar draws portffolios gweinidogol a chyda'r ganolfan genedlaethol i edrych i weld beth arall y gallwn ei wneud i hyrwyddo argaeledd dysgu oedolion, yn ogystal â sicrhau, pan fydd pobl yn dod i Gymru fel twristiaid, ein bod yn cynyddu'r cyfle i bobl ifanc sy'n gweithio yn y diwydiant hwnnw allu defnyddio eu sgiliau iaith Gymraeg. A dyna un o'r rhesymau pam ein bod wedi ymestyn rôl a chylch gwaith y coleg cenedlaethol, nid yn unig mewn addysg uwch ond hefyd i mewn i addysg bellach, er mwyn i'r plant sy'n datblygu cymwysterau technegol allu gweld lle a gwerth economaidd gwirioneddol yn ogystal â gwerth cymdeithasol a diwylliannol o ran gallu parhau i astudio drwy gyfrwng y Gymraeg, neu ddefnyddio sgiliau cyfrwng Cymraeg y maent wedi'u dysgu yn gynharach ar eu taith addysgol.

Wel, credaf fod ein dysgwyr Cymraeg yn adnodd nad oes digon o ddefnydd arno yng Nghymru. Ac fel y gwyddom, ni fydd pob oedolyn sy'n byw yng Nghymru wedi bod drwy system ysgolion Cymru. I lawer ohonynt, bydd gwefan Dysgu Cymraeg yn fan cychwyn iddynt allu dysgu rhywfaint o Gymraeg, a chefais fy synnu o weld bod y gwahaniaeth rhwng argaeledd sesiynau blas—sesiynau blas yn benodol—i oedolion yn syfrdanol. Mae 11 ohonynt yng Ngwent, 10 yn Nant Gwrtheyrn yn unig, fel y byddech yn ei ddisgwyl, ond dim un ym mae Abertawe neu Sir Benfro—neu o leiaf, nid ydynt ar y wefan. Os mai'r broblem yw'r diffyg tra hysbys o athrawon Cymraeg, pa ystyriaeth a roddwyd i annog pobl nad ydynt yn athrawon a dysgwyr cymwys i chwarae mwy o ran yn y gwaith o gynnal y cyrsiau hynny, o dan oruchwyliaeth briodol gweithwyr proffesiynol, er mwyn cynyddu argaeledd y cyrsiau blas hynny?

Wel, mae'n peri pryder nad yw'n ymddangos bod y cyrsiau blas hynny ar gael, neu o leiaf nad yw pobl yn gwybod amdanynt ac nad ydynt yn cael eu hysbysebu'n dda, pe bai rhywun yn mynd i chwilio am y cyrsiau hynny, fod cyfle ar gael, a byddaf yn codi'r materion hynny gyda fy nghyd-Aelod, Gweinidog y Gymraeg a Chysylltiadau Rhyngwladol, sydd â'r prif gyfrifoldeb am y maes hwn.