Gwasanaeth Therapi Iaith a Lleferydd Gogledd Cymru

Part of 2. Cwestiynau i'r Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol – Senedd Cymru am 3:02 pm ar 5 Mehefin 2019.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Rhun ap Iorwerth Rhun ap Iorwerth Plaid Cymru 3:02, 5 Mehefin 2019

(Cyfieithwyd)

Diolch. Ers 2017, rwyf wedi bod mewn cysylltiad ag etholwr, cyn-therapydd, a oedd ymhlith staff a benderfynodd chwythu'r chwiban ar bryderon a oedd ganddynt yn ymwneud ag adran therapi iaith a lleferydd Betsi Cadwaladr. Mae'r pryder yn ddeublyg: yn gyntaf, mater yn ymwneud â llywodraethu clinigol, gyda phryderon gwirioneddol am bwysau llwyth gwaith, diwylliant negyddol yn y gweithle, gwanhau gwasanaethau a risg i staff a defnyddwyr y gwasanaeth, yn eu tyb hwy. Ond mae yna deimlad dwfn hefyd, yn eu geiriau hwy, fod y broses chwythu'r chwiban ym Mwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr wedi torri.

Nawr, gwyddom fod plant nad ydynt yn cael y cymorth cyfathrebu sydd ei hangen arnynt yn gallu profi effeithiau gydol oes—addysg, cyflogaeth, iechyd meddwl, llesiant ac yn y blaen. Rwyf wedi ymdrin â nifer o achosion lle mae plant wedi gorfod aros yn hir am therapi, neu wedi profi therapi anaddas—ac roedd un achos yn nodi arhosiad hir am therapi yn y Gymraeg, er enghraifft. Rwy'n falch ein bod, o'r diwedd, ar gam lle mae ymchwiliad annibynnol, allanol wedi'i gwblhau.

Nawr, er ei bod yn amlwg i mi fod angen adolygu'r broses chwythu'r chwiban, yn seiliedig ar brofiad fy etholwr, a wnaiff y Gweinidog gytuno â mi, er mwyn tryloywder, y dylai'r adroddiad annibynnol—ac rwyf wedi cael gwybod na fydd yn cynnwys unrhyw argymhellion fel y cyfryw—fod ar gael yn hwylus i fy etholwr ac eraill sydd â phryderon tebyg, ac y dylid rhoi cyfleoedd i'r rhai sydd wedi mynegi pryderon weithio gyda'r bwrdd iechyd i drafod eu hanghenion a sut y gellid gwella gwasanaethau?