Part of 1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru am 2:28 pm ar 11 Mehefin 2019.
Wel, diolch yn fawr i Dawn Bowden am dynnu sylw at y ddau ddatblygiad hynny o'r wythnos hon. Yr awgrymiadau cwbl ryfeddol gan ymgeisydd ar gyfer arweinyddiaeth y Blaid Geidwadol, sef, wyth mlynedd ers dechrau cyni cyllidol, mai'r rhai sydd angen y cymorth fwyaf yw'r rhai sydd â'r mwyaf yn y lle cyntaf. Mae'n gwbl warthus, pan feddyliwch chi am yr effeithiau a gafwyd ar y teuluoedd tlotaf yma yng Nghymru, y dylai Ysgrifennydd Gwladol Cymru gyhoeddi ei fod yn barod i gefnogi rhywun a fydd, nid yn unig o ran ei bolisïau ar Brexit, y mae'r Ysgrifennydd Gwladol yn gwybod yn iawn, fydd yn drychinebus yma yng Nghymru, ond sydd hefyd, mae'n debyg, yno i siarad dros Gymru ar lefel y DU, gyda phopeth yr ydym ni'n ei wybod am effaith y toriadau hynny yma yng Nghymru—ei fod yn barod i gefnogi ymgeisydd a fyddai'n rhofio arian allan o bocedi'r bobl hynny sydd â'r lleiaf a'i roi ym mhocedi'r rhai sydd â'r mwyaf. A phan ddaw i fudd-daliadau cynhwysol, rwy'n bendant eisiau cytuno â'r hyn a ddywedodd yr Aelod am y drwydded deledu. Mae'r drwydded deledu wedi bod o fudd i bawb. Mae'n mynd i bob person hŷn sydd dros 75 oed. Nid oes rhaid i neb ymgeisio. Nid oes rhaid i neb gael ei fygwth â charchar gan nad yw'n ei thalu. Nid oes yn rhaid i neb yn ddiweddarach mewn bywyd feddwl tybed a oes rhaid ychwanegu'r bil hwn at bopeth arall y mae'n rhaid iddyn nhw ei dalu allan o incwm sefydlog. Mae'r teuluoedd hynny wedi mwynhau'r budd hwnnw ers yr adeg pan oedd y Llywodraeth Lafur ddiwethaf yn gyfrifol am y materion hyn ar lefel y DU, ac mae'n ddiwrnod gwael iawn i'r teuluoedd hynny ganfod eu hunain mewn sefyllfa lle, yn y dyfodol, nid yn unig y bydd llawer ohonyn nhw yn cael dim cymorth o gwbl, ond ni fydd hyd yn oed y rhai sydd â hawl i gymorth yn cael y cymorth hwnnw'n awtomatig. Byddan nhw hefyd yn cael eu gorfodi i ymdrin â system sy'n eithriadol o annymunol i lawer ohonynt. Bydd llawer ohonyn nhw ar eu colled. Rydym ni'n gwybod mai dyna sy'n digwydd gyda budd-daliadau ar sail prawf modd, a dyna pam mae Dawn Bowden mor gywir i dynnu sylw at y manteision absoliwt y mae darparu budd-daliadau, pryd bynnag y bo hynny'n bosibl, ar sail gynhwysol, yn eu cynnig i hawlwyr.