4. Datganiad gan Weinidog yr Amgylchedd, Ynni a Materion Gwledig: Aer Glân

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:45 pm ar 18 Mehefin 2019.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Lesley Griffiths Lesley Griffiths Labour 4:45, 18 Mehefin 2019

(Cyfieithwyd)

Diolch i John Griffiths, am y cwestiynau yna. Rwyf i wedi gofyn i swyddogion, am fy mod i'n credu i chi ofyn i mi sawl tro ynglŷn â thacsis, ac rwyf i wedi gofyn i swyddogion edrych yn benodol ar Nwy Calor ac edrych ym mhle arall yn y byd y maen nhw'n cael eu defnyddio i allu cael mwy o wybodaeth am hynny.

Ysmygu mewn mannau cyhoeddus, nac ydi, nid yw hynny'n rhan o'm cylch gwaith i, ond, fel y dywedais i, mae hwn yn fater i bob aelod o'r Llywodraeth, ac felly fe fyddaf i'n sicrhau bod y Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol yn clywed eich sylwadau chi. I'r rhai ohonom ni nad ydym ni'n dioddef o glefyd anadlol, mae mwg—y newid yn sicr, a Chymru, yn amlwg, oedd y wlad gyntaf i wahardd ysmygu mewn mannau caeedig, ac rydym ni'n derbyn bod hynny'n rhywbeth cwbl arferol erbyn hyn, ond heb fod mor bell yn ôl â hynny, pan fyddech chi'n mynd i dafarn, er enghraifft, roedd hawl i ysmygu a'r effaith yr oedd hynny siŵr o'i gael ar gynifer ohonom ni—.

O ran ysgolion, credaf eich bod chi'n codi pwynt pwysig iawn, a hefyd ynghylch newid mewn ymddygiad. Mae'r ysgol gynradd yr ydych chi'n sôn amdani yn eich etholaeth eich hun yn amlwg yn enghraifft dda o hynny. Os ydym ni'n ystyried sut y dechreuasom ni godi ymwybyddiaeth y cyhoedd a newid ymddygiad o ran ailgylchu, er enghraifft, a'r newid yn yr hinsawdd, gyda phobl ifanc y digwyddodd hynny, felly, mae hon yn enghraifft wych, yn fy marn i, o ddanfon plant i'r ysgol, i ddefnyddio'r priod-ddull hwnnw. Yn sicr, rydym ni'n gwybod bod danfon plant i'r ysgol yn gwneud cyfraniad sylweddol at lefelau llygredd aer a thagfeydd traffig ar ein ffyrdd mewn llawer o ddalgylchoedd ysgolion, ac mae hynny'n sicr yn ystod yr oriau prysuraf yn ystod tymor yr ysgol, fel y gwnaethoch chi ei grybwyll. Credaf fod potensial hefyd, gan fynd yn ôl at y newid mewn ymddygiad sydd ei angen, i ysgolion helpu i ddysgu plant a rhieni am y materion sy'n ymwneud ag ansawdd aer a'n helpu ni i archwilio atebion posibl, fel rhannu ceir ac a oes unrhyw bolisïau hefyd o ran peidio â gadael i injans droi yn segur ar dir yr ysgol ac o'i amgylch. Felly, rydym ni yn rhoi canllawiau statudol i awdurdodau lleol, oherwydd rydym ni yn cydnabod bod ysgolion a llwybrau teithio llesol, ymhlith pethau eraill, yn lleoliadau derbynnydd sensitif, i ryw raddau.