Diolch, Llywydd. Mae Wythnos Addysg Oedolion yn ymgyrch flynyddol a gydlynir gan Y Sefydliad Dysgu a Gwaith mewn partneriaeth â Llywodraeth Cymru. Bob blwyddyn, rydym yn gweld dros 10,000 o oedolion yng Nghymru yn cymryd rhan mewn gweithgareddau Wythnos Addysg Oedolion. Mae'r ymgyrch yn codi ymwybyddiaeth o werth dysgu oedolion, yn dathlu cyflawniadau dysgwyr a darparwyr, ac yn ysbrydoli mwy o bobl i ddarganfod sut y gall dysgu newid eu bywydau'n gadarnhaol. Bwriadaf ddefnyddio fy natganiad heddiw i dynnu sylw at yr hyn yr ydym ni fel Llywodraeth yn ei wneud drwy gydol y flwyddyn yn yr ysbryd Wythnos Addysg Oedolion.

Bydd Aelodau'n ymwybodol, yn fy nghytundeb blaengar gyda'r Prif Weinidog, ein bod ni wedi ymrwymo i archwilio sut y gallwn gyflwyno hawl Gymreig newydd i ddysgu gydol oes. Mae gwaith wedi dechrau o fewn y Llywodraeth a gyda'r sector dysgu oedolion ar sut y byddwn yn bwrw ymlaen â hyn. Rwy'n ddiolchgar iawn i'r Sefydliad Dysgu a Gwaith am gynnal seminar diweddar ar y mater, ac rwyf wedi gofyn i CCAUC hyrwyddo a herio swyddogaeth prifysgolion o ran addysg oedolion, cymunedol a gydol oes sy'n seiliedig ar leoedd.

Euthum i wobrau dysgwr y flwyddyn sy'n oedolyn Inspire! ar 5 Mehefin, ac rwyf eisiau, unwaith eto, llongyfarch Andrea Garvey, a enillodd wobr dysgwr y flwyddyn sy'n oedolyn Inspire! eleni. Y gwobrau hyn yw'r llwyfan lansio ar gyfer Wythnos Addysg Oedolion, ac fe'm syfrdanwyd gan ymroddiad, cydnerthedd a dewrder y dysgwyr y cwrddais i â nhw. Roedd eu hagwedd tuag at ddysgu, eu penderfyniad i estyn am fywyd gwell a'u cryfder cymeriad llwyr yn rhyfeddol. Rwy'n gweld tebygrwydd yn nibenion ein cwricwlwm ysgol newydd—i ddatblygu dinasyddion a dysgwyr mentrus, ymgysylltiol ac uchelgeisiol. Ac mae'r un mor ddilys ystyried y rhain fel y dibenion ar gyfer dysgu gydol oes.

Os ydym am lwyddo i wneud Cymru yn genedl gref a hyderus, sef ein huchelgais, yna mae'n rhaid inni fuddsoddi mewn pobl drwy gydol eu bywydau. Mae ein polisi dysgu oedolion yn rhoi blaenoriaeth briodol i sgiliau hanfodol, ac rydym yn cynnig y ddarpariaeth hon yng nghanol ein cymunedau lle mae ein dysgwyr yn teimlo'n ddiogel. Ond ni allwn ddiystyru'r niferoedd enfawr o bobl sydd angen ailsgilio neu wella. Ni allwn fforddio gadael i bobl aros ar waelod yr ysgol gan nad ydym wedi rhoi'r cyfle iddynt ddringo i fyny. Dyna pam yr wyf yn falch bod ein rhaglenni dysgu a chyflogadwyedd cymunedol yn cefnogi ein hoedolion mwyaf agored i niwed. Rydym yn darparu sgiliau hanfodol, cymwysterau a hyfforddiant paratoi at waith i gynorthwyo pobl i oresgyn rhwystrau rhag cael gwaith, wrth ailsgilio ac uwchsgilio dysgwyr sy'n gweithio ac yn ddi-waith.

Mae ein gwasanaeth cyngor cyflogadwyedd newydd Cymru'n Gweithio ar waith bellach ac mae'n ei gwneud yn haws i bobl gael gafael ar gyngor a chymorth gyrfaoedd proffesiynol er mwyn cael mynediad at addysg, cyflogaeth neu hyfforddiant. Yn yr hydref, byddwn yn dechrau cynllun treialu dwy flynedd ar gyfer ein cyfrifon dysgu personol sydd â'r nod o gefnogi oedolion sydd mewn swyddi â chyflog isel neu sydd â sgiliau isel i ennill y sgiliau a'r cymwysterau sydd eu hangen naill ai i newid gyrfa neu i symud ymlaen i lefel uwch yn eu cyflogaeth bresennol. Llywydd, nid oes un diffiniad unigol o ddysgu oedolion. Mae'n cwmpasu dysgu ar bob lefel, o'r cyfnod cyn mynediad hyd at radd, ac mae'n digwydd mewn amrywiaeth o leoliadau, o ganolfannau cymunedol i'n prifysgolion. Rwyf wedi ymrwymo i ehangu mynediad at addysg bellach ac uwch, gan sicrhau bod unrhyw ddysgwr sydd â'r potensial i elwa ar addysg ôl-16 yn cael cyfle i'w gyflawni.

Heno, byddaf yn mynd i dderbyniad i ddathlu hanner canmlwyddiant y Brifysgol Agored. Ers i'r Brifysgol Agored agor ei drysau gyntaf ym 1969, mae dros 200,000 o fyfyrwyr yng Nghymru wedi astudio gyda nhw. Mae'r Brifysgol Agored yn darparu cyfleoedd dysgu o bell i tua 9,000 o bobl yng Nghymru bob blwyddyn, sy'n golygu mai dyma'r darparwr mwyaf o addysg uwch ran-amser yn y wlad. A hi yw'r Brifysgol fyd-eang sydd hefyd yn brifysgol leol i bawb. Rwy'n teimlo'n falch iawn bod y Brifysgol Agored wedi'i chontractio i ddatblygu ein rhaglenni addysg athrawon newydd a fydd yn ehangu cyfranogiad mewn addysgu. Bydd y llwybrau newydd hyn i addysgu yn chwalu rhwystrau, gan ddarparu cenhedlaeth gyfan o athrawon o wahanol gefndiroedd, gwella profiad dysgu disgyblion yn ein hysgolion ac, yn hollbwysig, cynyddu amrywiaeth ein gweithlu addysgu.

Wrth gwrs, mae dysgu rhan-amser o bell hyblyg yn gwneud cyfraniad economaidd, cymdeithasol ac unigol sylweddol ac mae ein diwygiadau i gyllid myfyrwyr wedi gweld y Brifysgol Agored yn adrodd am gynnydd mewn ceisiadau o bron i 50 y cant, a chynnydd o fwy na thraean yn nifer yr israddedigion rhan-amser sy'n cael cymorth i fyfyrwyr. Bydd tua hanner y myfyrwyr rhan-amser yr ydym yn eu cefnogi'n ariannol eleni yn cael y lefel uchaf o grant cynhaliaeth ac mae hyn yn gwneud gwahaniaeth mawr i fyfyrwyr sydd ag ymrwymiadau ariannol eraill yn eu bywydau. Byddwn i'n atgoffa'r Aelodau mai Cymru yw'r unig wlad yn Ewrop i ddarparu cymorth cynhaliaeth cyfatebol mewn benthyciadau a grantiau ar draws moddau a lefelau astudio. Byddaf yn gwneud cyhoeddiad pellach ar gymhellion i ôl-raddedigion a chymorth i ddysgwyr hŷn yn fuan iawn.

Mae'r wythnos hon hefyd yn nodi wythnos ffoaduriaid, a dydd Iau, ynghyd â'r Dirprwy Weinidog a'r Prif Chwip, byddaf yn lansio'r prosiect integreiddio ffoaduriaid, AilGychwyn. Bydd y fenter hon yn cynnig siop un stop i ffoaduriaid sydd wedi ymgartrefu yng Nghymru ac yn darparu cymorth a chyngor ar faterion amrywiol, gan gynnwys darpariaeth addysg a Saesneg ar gyfer siaradwyr ieithoedd eraill.

Mae ymgyrchoedd fel Wythnos Addysg Oedolion yn hanfodol. Dathliad yw'r wythnos hon; dathliad o bob agwedd ar ddysgu oedolion, a bydd yn rhoi cyfle i bobl roi cynnig ar rywbeth newydd gyda llu o weithgareddau'n cael eu cynnal ar draws ein cenedl. Ni ellir byth tanbrisio pwysigrwydd cymryd rhan mewn dysgu, ar bob lefel. Gall cymryd rhan mewn gweithgaredd yn ystod Wythnos Addysg Oedolion fod y cam cyntaf allweddol yn ôl i ddysgu ac ar lwybr i greu bywyd newydd a gwell, a byddwn yn annog pawb i gymryd rhan. Diolch yn fawr.