Roeddwn yn cyfeirio at y profiad ieithyddol cenedlaethol yn Croatia.

Cofiwch Dryweryn—gadewch i mi eich symud ymlaen rai milenia, David. Yr holl furluniau a baentiwyd yn ddiweddar i gofio am y modd y gorfodwyd pentref cyfan Cymraeg ei iaith yn 1965 i symud er mwyn darparu dŵr i Lerpwl—dŵr na chafodd ei ddefnyddio gan y ddinas honno wedyn yn wyneb gwrthwynebiad ffyrnig. Cafodd y wal hirsefydlog honno yng Ngheredigion, yn etholaeth y Llywydd, ei fandaleiddio'n ddiweddar, fel y gŵyr pawb ohonom. Ac mae pobl yn dweud, 'Ond mae pobl yn gwybod am Dryweryn, siŵr iawn—onid ydynt?' Wel, nid yw cyngor Pen-y-bont ar Ogwr yn gwybod. Maent yn honni bod 'Cofiwch Dryweryn' yn hysbyseb a bod gofyn cael caniatâd cynllunio ar ei gyfer. Mae angen i bobl wybod hanes Cymru. Ni ddylai ddibynnu ar brofiadau athrawon unigol. A gadewch i ni beidio â bod ofn. Mae pobl yn dweud bod hanes y mwyafrif o ddiwylliant Prydain yn addysg—1066 a hynny i gyd—ond mai ideoleg yw hanes Cymru. Does bosibl. Gwirionedd anghyfleus, efallai. Mae hanes Cymru yn wirionedd anghyfleus, ond yn addysg serch hynny. Diolch yn fawr.