7. A wnaiff y Prif Weinidog roi'r wybodaeth ddiweddaraf am gynlluniau Llywodraeth Cymru i gyflwyno terfyn cyflymder o 20 milltir yr awr ar bob ffordd drefol yng Nghymru? OAQ54133

Llywydd, polisi Llywodraeth Cymru yw ymestyn terfynau cyflymder 20 milltir yr awr mewn ardaloedd preswyl ledled Cymru. Sefydlwyd grŵp gweithredu i fwrw ymlaen â'r polisi hwn yn ystod gweddill tymor y Cynulliad hwn.

Diolch, Prif Weinidog, am yr ateb yna. Mae'r cynnig yn codi cwestiwn ynghylch beth yw ardal drefol. Os edrychwn ni ar y rhan fwyaf o'r Rhondda, gellid dweud bod Blaenrhondda i Donyrefail, neu Maerdy i'r Porth, neu hyd yn oed Pontypridd, yn gyfystyr ag ardal drefol, o ystyried y ffaith bod y rhain yn gytrefi llinellol. A awgrymir y dylai rhywun deithio o Flaenrhondda i Bontypridd ar 20 milltir yr awr? Ac yn y lleoedd, Prif Weinidog, y mae'r terfynau cyflymder cyffredinol hyn wedi cael eu cyflwyno, fel gogledd-ddwyrain Gwlad yr Haf a Chaerfaddon, mae marwolaethau ac anafiadau difrifol wedi cynyddu mewn gwirionedd. Mae dinas Manceinion wedi atal ei chyflwyniad o barthau 20 milltir yr awr, ac mae'r Adran Drafnidiaeth wedi dweud bod parthau 20 milltir yr awr wedi bod yn aneffeithiol. O gofio bod gogledd-ddwyrain Gwlad yr Haf wedi gwario £870,000 ar gyflwyno parthau, faint y mae'r Prif Weinidog yn amcangyfrif y bydd cyflwyniad o'r fath yn ei gostio yng Nghymru, ac i ba effaith?

Wel, wrth gwrs, Llywydd, nid wyf i'n cytuno â'r Aelod yn ei amheuon ynghylch effeithiolrwydd parthau 20 milltir yr awr. Nid wyf i'n credu bod unrhyw amheuaeth bod y dystiolaeth yn dangos eu bod nhw'n gwella diogelwch ar y ffyrdd a bod ganddyn nhw ran i'w chwarae o ran gwella ansawdd aer a lleihau allyriadau carbon, ac maen nhw hefyd, yn hollbwysig, yn lleihau'r hyn a elwir yn 'wahanu cymunedau o bobtu'r ffordd'—y ffaith na all cymunedau weithredu gyda'i gilydd oherwydd bod ganddyn nhw draffig yn gyrru drwyddynt mewn ffordd sy'n gwahanu pobl oddi wrth ei gilydd. Nawr, byddwn yn gallu manteisio ar y profiad yma yng Nghaerdydd, lle y mae cyngor y ddinas, rwy'n credu, wedi cynnal rhaglen uchelgeisiol a blaengar iawn o ehangu parthau 20 milltir yr awr, yn ardal fewnol y ddinas i gychwyn ond wedyn i weddill y ddinas hefyd. Mae ganddi gyfres o feini prawf y mae'n eu defnyddio i ateb y cwestiwn a ofynnodd David Rowlands i mi—sut ydych chi'n penderfynu ym mhle y dylid cyflwyno parth 20 milltir yr awr. Byddwn yn gallu defnyddio eu profiad, yn ogystal â phrofiadau mewn mannau eraill.

Diben bod â grŵp gweithredu yw gallu sicrhau y gallwn ni ateb rhai o'r cwestiynau sy'n codi'n anochel ynghylch sut yr ydych chi'n mynd ati i weithredu, sut yr ydych chi'n ymdrin â chostau gweithredu a sut yr ydych chi'n gwneud yn siŵr y gallwn ni wireddu'r manteision gwirioneddol a ddaw yn sgil y polisi hwn. A, Llywydd, mae'n boblogaidd ymhlith y cyhoedd hefyd. Yng Nghaerdydd, lle'r oedd rhai cynghorwyr yn amheus i ddechrau ynghylch parthau 20 milltir yr awr, ceir pwysau erbyn hyn gan bawb sydd eisiau i'w rhan nhw o Gaerdydd gael ei symud i fyny'r rhaglen, gan eu bod nhw'n gwybod bod y cyhoedd yn gwerthfawrogi'r manteision y mae'r polisi yn eu cynnig.

Ac, yn olaf, cwestiwn 8—Leanne Wood.