Part of the debate – Senedd Cymru am 4:07 pm ar 25 Mehefin 2019.
Diolch, Joyce Watson, am y gyfres o gwestiynau ac arsylwadau. Gan sôn am dyddynnod, pan ddechreuais ar fy mhortffolio dair blynedd yn ôl, roeddwn i'n awyddus iawn i wneud darn o waith gydag awdurdodau lleol ynglŷn â nifer y tyddynnod a oedd yn cael eu gwerthu. Roeddwn ar ddeall bod hyn yn digwydd yn weddol aml oherwydd pwysau ariannol, ond pan gaiff y tyddyn hwnnw ei golli, caiff ei golli am byth, yn enwedig os caiff ei werthu, yn amlwg, er mwyn adeiladu tai, er enghraifft. Felly, rwy'n credu ein bod wedi gweld lleihad yn nifer y tyddynnod sy'n cael eu gwerthu. Nid wyf i'n ymwybodol o'r un yr oeddech chi'n sôn amdano'n benodol, ond yn sicr fe fyddaf i'n ymchwilio i hynny.
Rwy'n credu bod y pwynt a godwyd gennych ynglŷn â mewnforio—. Fe roddais i'r enghraifft o fewnforio glo i gynhyrchu dur a sut y byddai'n anghydnaws inni, fel gwlad â chyfrifoldeb byd-eang, fewnforio dur. Ond credaf ichi ddod â hynny i lawr at lefel yr unigolyn, sy'n bwysig iawn yn fy marn i, a'r dewisiadau a wnawn ni o ran yr hyn a brynwn ni, er enghraifft. Credaf mai un o'r rhesymau dros ddatgan argyfwng hinsawdd oedd er mwyn ysgogi pobl i weithredu ac nid llywodraethu oedd yr unig fater, nid awdurdodau lleol yn unig, nid busnesau yn unig oedd hyn; roedd yn cynnwys unigolion hefyd. Rwy'n credu eich bod wedi rhoi enghraifft dda iawn o sut mae pobl, pan maen nhw'n prynu rhywbeth, yn gwneud hynny o safbwynt cynaliadwy.
Roeddech chi'n sôn am goetir, a dangoswyd bod plannu coed newydd yn cynnig manteision sylweddol o ran dal a storio carbon, a dyna pam yr ydym ni bellach wedi ymrwymo i blannu 2,000 hectar y flwyddyn rhwng 2020 a 2030. Rydym hefyd wedi cysylltu ein cymorth Glastir i greu coetiroedd â'r cod carbon coetir. Mae Prifysgol Caergrawnt yn cynnal ymchwil arwyddocaol iawn ar hyn o bryd i ymchwilio i atebion technolegol i heriau sy'n ymwneud â newid hinsawdd, ac mae hynny'n canolbwyntio ar y swyddogaeth gadarnhaol y gall coetiroedd ei chyflawni. Yn sicr, er fy mod i'n sylweddoli y gall gymryd cryn amser i goed aeddfedu—a sgwrs yw hon yr wyf i wedi ei chael gyda ffermwyr, sy'n gyndyn weithiau i blannu mwy o goed oherwydd eu bod nhw'n gwybod y bydd darn o dir yn cael ei glymu am flynyddoedd lawer iawn. Efallai eich bod chi'n ymwybodol bod Undeb Cenedlaethol yr Amaethwyr wedi dweud mewn gwirionedd y byddan nhw'n niwtral o ran carbon erbyn 2040. Mae hyn yn anhygoel o uchelgeisiol, ac felly rwy'n credu bod y sector amaethyddol yn awyddus iawn, iawn ac yn cymryd eu swyddogaeth o ddifrif. Yn amlwg, gallwn edrych ar hyn fel rhan o'n polisi i reoli tir yn gynaliadwy ar ôl Brexit.