Part of 1. Cwestiynau i'r Gweinidog Addysg – Senedd Cymru am 1:34 pm ar 3 Gorffennaf 2019.
Wel, Huw, rwy'n falch iawn o glywed am y dathliadau sydd eisoes wedi bod yn digwydd yn eich ardal leol. Ac rwy'n credu ei bod yn deg dweud ein bod wedi dod yn bell ers i'r ysgol gyfrwng Cymraeg gyntaf gael ei hagor yn etholaeth y Llywydd, yn Aberystwyth, yn 1939. Ond fi fuasai'r cyntaf i gyfaddef bod angen i ni weithio'n galetach, a chyda mwy o uchelgais, er mwyn mynd i'r afael â'r anghydbwysedd presennol yn y cynnig cyfrwng Cymraeg sydd ar gael yn lleol. Ac yn amlwg, mae gan addysg ran hanfodol i'w chwarae yn y broses o gyflawni targed Llywodraeth Cymru o gael miliwn o siaradwyr Cymraeg erbyn 2050.
O ran awdurdodau addysg lleol a chynghorau sir, rydym wedi amlinellu'r hyn a ddisgwyliwn gan bob awdurdod lleol, ac mae'r fethodoleg i nodi'r cynnydd yn yr ystod pwyntiau canrannol yn nifer y dysgwyr a addysgir drwy gyfrwng y Gymraeg y bydd yn rhaid i awdurdodau lleol ei gyrraedd erbyn 2031, sef ein carreg filltir interim, yn cael ei pharatoi. Felly, er enghraifft, ym Mhen-y-bont ar Ogwr, byddem yn disgwyl gweld canran y dysgwyr mewn addysg cyfrwng Cymraeg yn yr ardal honno'n cynyddu o 8.7 y cant i rhwng 15 y cant a 19 y cant. Ac rwy'n gwybod bod gan etholaeth yr Aelod ardal awdurdod lleol arall hefyd. Byddem yn disgwyl i ffigurau yn ardal Rhondda Cynon Taf gynyddu o 19.2 y cant i rhwng 27 y cant a 31 y cant. Rydym yn cynorthwyo awdurdod lleol Pen-y-bont ar Ogwr i wneud hynny drwy fuddsoddi yn ein rhaglen ysgolion a cholegau yr unfed ganrif ar hugain yn ogystal â chydleoli gyda darpariaethau meithrin a gofal plant sy'n caniatáu i bobl ddechrau ar y daith honno drwy ddewis dyfodol dwyieithog i'w plant o'r dyddiau cynharaf pan allwn ddarparu gofal plant ar eu cyfer yn ogystal ag addysg feithrin a blynyddoedd cynnar.