Part of the debate – Senedd Cymru am 3:51 pm ar 3 Gorffennaf 2019.
Rwy'n ddiolchgar am y cyfle i siarad y prynhawn yma ar ddatblygiad Trafnidiaeth Cymru yn y dyfodol. Diben yr adroddiad hwn yw sicrhau bod Trafnidiaeth Cymru yn addas i’r diben. I'r perwyl hwnnw, mae'r pwyllgor yn gwneud 13 argymhelliad. Mae'n dda nodi bod Llywodraeth Cymru wedi derbyn pob un o'r 13 argymhelliad, a bod Trafnidiaeth Cymru eu hunain wedi croesawu'r adroddiad.
Hoffwn gyfyngu fy sylwadau heddiw i rai o'r egwyddorion allweddol pwysig a amlygwyd gan y pwyllgor. Y pryderon cyntaf yw: tryloywder ac eglurder o ran gweithrediadau, rôl a llywodraethu. Daeth hyn i'r amlwg fel mater allweddol yn ystod yr ymchwiliad, gydag amrywiaeth o safbwyntiau'n cael eu mynegi. Mynegwyd pryderon nad oes eglurder, ar hyn o bryd, ynghylch ble mae swyddogaethau Trafnidiaeth Cymru’n gorffen a swyddogaethau Llywodraeth Cymru’n dechrau. Mae’n rhaid i Lywodraeth Cymru ddiffinio cylch gwaith Trafnidiaeth Cymru yn glir i fodloni cyfranddalwyr a chwsmeriaid. Edrychaf ymlaen at glywed gan y Gweinidog sut y mae'n bwriadu cyflawni hyn yn ei ateb.
Fel y dywed yr adroddiad,
'mae trafnidiaeth yn bennaf oll yn ymwneud ag anghenion y defnyddiwr… Rhaid i Trafnidiaeth Cymru ddangos ymrwymiad cryfach i ddiwallu anghenion cwsmeriaid a gwella profiad teithwyr.'
Er i'r pwyllgor gydnabod bod Trafnidiaeth Cymru wedi mynegi parodrwydd i fod yn agored, mynegwyd pryderon fod argaeledd gwybodaeth i'r cyhoedd wedi bod yn araf ac yn anghyflawn. Yr argraff a roddwyd oedd fod Trafnidiaeth Cymru wedi bod yn darparu gwybodaeth ac yn ymgysylltu â rhanddeiliaid ar sail adweithiol yn hytrach na rhagweithiol, fel y crybwyllwyd eisoes gan Bethan. Fel sefydliad cymharol newydd, nid yw'r problemau hyn yn syndod. Mae’n rhaid i Trafnidiaeth Cymru weithio’n gyflym i sefydlu grŵp cynghori ffurfiol i ymgysylltu â chyrff rhanddeiliaid a gwella ymwybyddiaeth y cyhoedd o'i gyfrifoldebau a’i swyddogaethau. Byddai ystod eang o fecanweithiau i ymgynghori â rhanddeiliaid a theithwyr yn dangos ymrwymiad cryfach i ddiwallu anghenion cwsmeriaid a gwella profiad teithwyr.