Part of the debate – Senedd Cymru am 4:40 pm ar 3 Gorffennaf 2019.
Gallai hyn gymryd amser. Mae gennych athrawon yno sy'n gefnogol iawn i'r egwyddor. Maent wedi gwneud eu datblygiad proffesiynol parhaus er mwyn gwneud yn siŵr eu bod mewn sefyllfa i ddatblygu a chyflwyno bagloriaeth mewn ffordd sy'n berthnasol i'r disgyblion hefyd, ac maent wedi edrych ar y gymuned lle maent yn gweithio i weld sut y gallant ddefnyddio'r rhyddid i gymhwyso'r fagloriaeth er mwyn cael hyn yn iawn. Dyma'n union sut y gallai'r cwricwlwm newydd fod, ond fel y clywsom, cawsom dystiolaeth gan fyfyrwyr mewn ysgolion eraill, a oedd yn cael gwybod beth i'w astudio yn y bôn: 'Gwnewch ychydig bach yn ychwanegol i'r hyn a wnaethoch ar y lefel ôl-16 dyna i gyd, ychwanegwch ddarnau o waith rydych eisoes wedi'i wneud.' Nid dyna sut y dylai'r fagloriaeth weithio.
Felly, os byddwch yn amyneddgar â mi, Ddirprwy Lywydd, rydym wedi clywed rhywfaint o hyn: dim digon o amser, dyblygu gwaith a wnaed mewn blynyddoedd cynharach, lleihau amser ar gyfer astudiaethau eraill, ymddengys nad yw marcio'n gymesur â'r ymdrech sydd ei hangen—dyma lais disgyblion a myfyrwyr. Ac nid yw'n fater o fethu gwerthfawrogi'r sgiliau, ond yn hytrach, mae'r broses o'u cyflawni'n gallu bod yn aneffeithlon, yn anghymesur, yn anghyson a heb ei gwerthfawrogi gan gyflogwyr ac mewn rhai achosion, gan addysg bellach ac addysg uwch.
Hoffwn orffen, os caf, Ddirprwy Lywydd, gydag ansicrwydd y Llywodraeth ynglŷn ag a ddylai'r fagloriaeth fod yn orfodol. Chwiliai'r pwyllgor am eglurder, ond efallai y gallwch gadarnhau, Weinidog, eich bod yn cytuno na allwch ei wneud yn orfodol ar lefel ôl-16. Gwelaf yn awr fod colegau'n cael mwy o arian i'w darparu—mae athrawon yn dweud wrthyf ei bod yn ddrutach i'w darparu na safon uwch—felly mae hynny'n beth da. Ond mae hynny'n rhoi'r colegau nad yw eu myfyrwyr am wneud hyn dan rywfaint o anfantais ariannol erbyn hyn, onid yw? O leiaf ar gyfer y ddwy flynedd lle mae'r myfyrwyr newydd gychwyn ar raglen lle nad ydynt wedi dewis y fagloriaeth.
Rwyf am wneud y pwynt olaf hwn. Os yw arian yn cael ei ddefnyddio fel cymhelliad i fyfyrwyr wneud y cymhwyster hwn fel cymhwyster ychwanegol, yn hytrach na chymhwyster amgen, gall hyn greu amheuaeth ynglŷn â'r ffordd y caiff lles meddyliol myfyrwyr ei flaenoriaethu, ac fel y gwyddoch, Weinidog, mae ein pwyllgor wedi bod â digon i'w ddweud am hynny.